«Οι Διαφορετικοί» του Χάρη Παπαδάκη (2)

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Χάρης Παπαδάκης καταφέρνει να γεμίσει το Ωδείο Ρεθύμνου για την παρουσίαση του τελευταίου συγγραφικού του έργου.
Είναι άλλωστε γνωστό ότι ο ρεθυμνιώτης δικηγόρος και συγγραφέας «αγκαλιάζεται» από την κοινωνία του Ρεθύμνου, αφού διαθέτει πολλές αρετές που δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει. Και αυτές αποτυπώνονται και στα βιβλία του, στο συγγραφικό του έργο, που είναι ήδη πολύ πλούσιο. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που πάνω από όλα αγαπά τον τόπο του και τους ανθρώπους του και αυτό το τιμά μέσα στις σελίδες των βιβλίων του. Αυτό έκανε και με το τελευταίο συγγραφικό του πόνημα, τους «Διαφορετικούς», που παρουσιάστηκε το πρωί της Κυριακής στο κατάμεστο από φίλους του Χάρη Παπαδάκη Ωδείο της πόλης.
«Οι Διαφορετικοί» είναι ένα βιβλίο που παρουσιάζει τη ζωή ανθρώπων, που για δεκαετίες έκαναν τη διαφορά αλλά παρέμεναν στο «περιθώριο» της κοινωνικής πραγματικότητας της πόλης. Και αυτό είναι που αξίζει σε αυτό: ότι ο Χάρης Παπαδάκης κατάφερε να καταγράψει μέρος της τοπικής ιστορίας και των ανθρώπων της που έμελλαν να ξεχαστούν, εάν ο ίδιος δεν τους θεωρούσε ενδιαφέρον αντικείμενο για να ασχοληθεί μαζί τους. Το ίδιο έκανε στο παρελθόν με τους οίκους ανοχής, με τους Χαλικούτες, με τους «μεσκίνηδες».
Την παρουσίαση του βιβλίου έκαναν ο επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μανώλης Τζανάκης, ο δικηγόρος, Θωμάς Λεχωβίτης, ο συγγραφέας Μανώλης Καρνιωτάκης, ενώ η σχολική σύμβουλος, Δέσποινα Πετσαγγουράκη – Αγγελιδάκη μίλησε με αγάπη για τον «διαφορετικό Χάρη» της ομάδας των «Τοξοκρόταλων», δίνοντας ένα διαφορετικό στίγμα στην παρουσίαση, συντονίζοντας εξαιρετικά την εκδήλωση.
«ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΣ»
Την αξία του συγγραφικού έργου του Χάρη Παπαδάκη ανέδειξε ο Μανώλης Τζανάκης.
«Ο Χάρης Παπαδάκης», είπε, «είναι ένας τοπικός διανοούμενος με πλούσιο συγγραφικό έργο, ειδικά σε τομείς της ιστορίας, της κοινωνικής πολιτικής, της υγείας και της ασθένειας, της αντιμετώπισης της διαφορετικότητας εν γένει».
«Η ιστοριοδιφική συγγραφή, όπως την χαρακτηρίζει ο ίδιος ο Παπαδάκης, δεν επικαλείται την αυστηρή επιστημονική πειθαρχία, αλλά το συγγραφικό πάθος, το διαρκές πάθος της αναζήτησης και της καταγραφής στοιχείων, που διαφωτίζουν όψεις της τοπικής ιστορίας. Επίσης, καταγράφει πολύτιμες μαρτυρίες, φέρνει στο φως πρωτότυπες πηγές, κάτι που προϋποθέτει δουλειά συστηματική και επίπονη. Έτσι, μπορούν να διασωθούν ίχνη της ιστορίας, που διαφορετικά κινδυνεύουν να παραμείνουν στην αφάνεια. Το έργο του συγγραφέα είναι πρωτίστως δουλειά αποκατάστασης των αφανών πρωταγωνιστών της καθημερινότητας, ανάδειξης των ενοχλητικών καμιά φορά ψεγαδιών που συχνά πυκνά απωθούνται από τη συλλογική μνήμη».
Στην ιδιαίτερη ματιά με την οποία ο συγγραφέας πραγματεύτηκε το θέμα του βιβλίου εστίασε ο δικηγόρος, Θωμάς Λεχωβίτης, που καταλήγοντας στην τοποθέτησή του, ανέφερε: «Καταλήγοντας, πρέπει να σας καταθέσω τη γοητεία που μου άφησε, η εξιστόριση τόσων ζωών, από τα πρόσωπα που ο Χάρης Παπαδάκης, επέλεξε.
Και αυτό γιατί ο συγγραφέας με την τρυφερότητα που μόνο συγγενής επιδεικνύει, αναλώθηκε σ’ ένα μνημολόγιο ανθρώπων που πέρασαν κάποτε από αυτήν την πολιτεία, χαρακτηρίζοντάς την. Σκεφτείτε μόνο, πόσο δίκαια επιδοκιμάσθηκε η υπεροχή τους, ως διαφορετικών, έναντι όλων ημών, με αναφορές στο πρόσωπό τους, είτε από τον Χάρη Παπαδάκη, είτε για ορισμένους, παλαιότερα και από άλλους Ρεθυμνιώτες συγγραφείς. Με άλλα λόγια, το βιβλίο αυτό δεν μνημονεύει και δεν μνημολογεί, ες αεί, τη φυσική και ηθική παρουσία ανθρώπων, οι οποίοι, όσο ζούσαν, εκτός των πυλών της πολιτείας μας, δεν θα μπορούσαν να πιστέψουν ποτέ, ότι σήμερα τους μνημονεύουμε, τον καθένα χωριστά, χάρη σε αυτό το βιβλίο, που επέβαλε τη μνήμη τους για πάντα, ως προαπαιτούμενο του δικού μας αυτοπροδιορισμού».
Με τον γνωστό γλαφυρό του τρόπο, ο συγγραφέας Μανώλης Καρνιωτάκης μίλησε για το βιβλίο του Χάρη Παπαδάκη: «Ο Χάρης τόλμησε να γυρίσει το πόμολο της βαριάς ξύλινης πόρτας του χρόνου και να δώσει στέγη σε ψυχές που εδώ και πολλά χρόνια ήταν ξεχασμένες και ως άνθρωποι. Μάζεψε από αραχνιασμένες θύμησες σκιές που σχεδόν κόντευαν να διαγραφούν ακόμα και από αυτά τα επίσημα χαρτιά της πολιτείας. Με το δικό του ξεχωριστό τρόπο σήμερα μας βάζει στο πανδοχείο των διαφορετικών από τις σελίδες του βιβλίου και μας θέτει σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού για τις κοινωνικές μας παραλείψεις και υποχρεώσεις».
ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΑΚΗ ΦΟΡΤΙΣΗ
Συγκινημένος από την παρουσία των φίλων του, ο συγγραφέας ευχαρίστησε όλους όσοι τον βοήθησαν στη συγγραφή και των «Διαφορετικών».
Μίλησε για τη δική του επιδίωξη μέσα από το έργο του σημειώνοντας: «Κάθε πολίτης οφείλει να συνεισφέρει για την πρόοδο του τόπου του με οποιοδήποτε τρόπο μπορεί. Προσπάθησα να συνεισφέρω στον τόπο μου διασώζοντας και συγκεντρώνοντας στα βιβλία μου ανιδιοτελώς και χωρίς καμιά οικονομική βοήθεια διασκορπισμένες και χαμένες ψηφίδες της ιστορίας της. Προσπάθησα μέσα από τα βιβλία μου με απλά λόγια να παρουσιάσω ξεχασμένα κομμάτια της ιστορίας μας, να γράψω την αλήθεια για τις κοινωνικές ομάδες που ξεχάστηκαν, ώστε να μάθουμε να σεβόμαστε τους συνανθρώπους μας, ακόμα και αν ανήκουν σε περιθωριοποιημένες ομάδες. Προσπάθησα μέσα από τα βιβλία μου να μάθουμε να σεβόμαστε τα μνημεία του τόπου μας, άσχετα αν χτίστηκαν σε εποχές που ήμασταν κάτω από την κατοχή διαφόρων κατακτητών. Γιατί αποτελούν πολιτισμικά στοιχεία, έχουν χτιστεί με τις αγγαρείες των προγόνων μας και είναι παγκόσμια κληρονομιά».
Η ατμόσφαιρα φορτίστηκε όταν ο Χάρης Παπαδάκης κάλεσε στο βήμα τον καλό φίλο του, συνταξιούχο εκπαιδευτικό και συγγραφέα, Γιώργο Φρυγανάκη, τον άνθρωπο που ήταν παρών όταν αποφάσισε το αντικείμενο του τελευταίου βιβλίου, σε μία δύσκολη στιγμή για τον ίδιο.
«Ένα βιβλίο», είπε ο κ. Φρυγανάκης, «δεν είναι μόνο το χαρτί που κρατάμε στα χέρια μας, δεν είναι μόνο όσα ιστορούνται στις σελίδες του. Είναι και η συγγραφική προϊστορία του, όπως και η ιστορία του. Το συγκεκριμένο βιβλίο, είμαι σε θέση να γνωρίζω, ότι γράφηκε σε μία πολύ δύσκολη περίοδο της ζωής του Χάρη, σε μία φάση ανάρρωσης από μία σοβαρή περιπέτεια υγείας. Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε για τον Χάρη ένα ψυχοθεραπευτικό αντίδοτο, σαν ένα δεκανίκι, το οποίο του έδωσε τελικά τη νίκη».
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΛΛΕΡΓΗ
20-01-2015 KΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ