Από τις αφανείς ηρωίδες της εποποίας που γράφτηκε στα βορειοηπειρώτικα βουνά και η Καλλιόπη Γιουλούντα Η ατρόμητη νοσοκόμος που βρήκε τραγικό θάνατο από βομβαρδισμό εκεί στο χώρο του καθήκοντος Στο νοσοκομείο που υπηρετούσε ως εθελόντρια και που δεν σεβάστηκε ο βάρβαρος εισβολέας
Θα μπορούσε να φύγει Κι όμως έμεινε για να βρει ηρωϊκό θάνατο.
Λεπτομέρειες για τη ζωή της δεν έχουμε περισσότερες Απλά η καταγωγή της από το ιστορικό Γιαννούδι μας επιβεβαιώνει τη γενναιότητα , που είχε στο γονίδιο η τιμημένη γενιά της
Ας μην ξεχνάμε τον περίφημο πρόγονό της Ανδρουλή Γιουλούντα αρχηγό επικίνδυνου για τους Τούρκους αντάρτικου σώματος
Πόσο επικίνδυνος για τους Τούρκους ήταν ο Ανδρουλής, φαίνεται από ένα έγγραφο με ημερομηνία 10 Φεβρουαρίου 1658, στο οποίο αναφέρεται ότι είχε διαταχθεί η σύλληψη του Γιουλούντα από το 1656, με χαρακτηρισμό Αρχηγός «επικίνδυνου Αντάρτικου σώματος».
Φαίνεται ότι για διπλωματικούς λόγους δεν αναφέρεται ότι ο Ανδρουλής ενοχλούσε και τους Τούρκους, αλλά μόνο τους ραγιάδες κατοίκους της περιφέρειας του χωριού Πρασσές. Αυτό δείχνει μια προσπάθεια υποτίμησης του αγωνιστή και να θεωρηθεί η σύλληψή του ως ευεργεσία προς τους ραγιάδες που εξισλαμίστηκαν και τώρα τους ενοχλεί. Η αιώνια Τουρκική πολιτική που διαθέτει πονηρία αλεπούς.
Τελικά οι Τούρκοι κατάφεραν να συλλάβουν τον γενναίο αυτό άνδρα, τον Ανδρουλή Γιουλούντα, στις 14 Φεβρουαρίου 1658, ύστερα δηλαδή από δράση οκτώ ολόκληρων χρόνων, στον Καρινιώτικο Μύλο, στους «Ποταμούς». Τον δίκασαν και τον καταδίκασαν σε θάνατο.
Δυο στοιχεία ακόμα αποδεικνύουν πόσο σημαντικός ήταν ο αγωνιστής αυτός.
Σε όλη τη διάρκεια της δίκης δεν αξίωσε να δώσει καμιά απάντηση στους δικαστές του, που ζητούσαν επίμονα, να αιτιολογήσει τη δράση του.
Σιωπή που έδειχνε φυσικά την περιφρόνησή του σε αυτούς. Και από τον τρόπο που ορίζεται να γίνει η εκτέλεση φαίνεται πως ο Ανδρουλής εθεωρείτο ήρωας, ήδη, και οι Τούρκοι φοβήθηκαν μην ξεσπάσουν ταραχές με την καταδίκη του.
Σύμφωνα με την απόφαση θα έπρεπε μετά να δοθεί αναφορά για την εκτέλεση του ήρωα. Και η αναφορά αυτή έγινε και υπάρχει στα έγγραφα του Ιεροδικείου.
Μια αδελφή του ελέους
Η Καλλιόπη εκείνο που φανέρωσε πρώτα από τη χαρισματική της φύση ήταν η αγάπη της για το συνάνθρωπο Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που την οδήγησε στον εθελοντισμό
Ο πόλεμος του 40 την βρήκε πρόθυμα να οδεύει στο καθήκον για να βοηθήσει τους τραυματισμένους στρατιώτες Η απόφασή της φανερώνει και τη γενναιότητά της Γιατί ήταν ως τότε Διευθύνουσα του νοσοκομείου ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Θα μπορούσε να αποφύγει την πρώτη γραμμή του μετώπου Κανένας δεν την υποχρέωνε να καταταγεί Η συνείδησή της όμως ήταν εκείνη που της καθόριζε την πορεία της Έτσι η φήμη της έφτανε παντού πριν από την ίδια Ήταν συνεπής, αφοσιωμένη στο λειτούργημά της, άριστα καταρτισμένη και αντιμετώπιζε όλους τους αρρώστους σαν στενούς συγγενείς της Η φρίκη του πολέμου αντί να τη λυγίσει την έκανε πιο δυνατή Το αποκρουστικό θέαμα ανοικτών πληγών σε μέλη ηρωικών νέων ανθρώπων , οι γάγγραινες και η ανυπόφορη μυρωδιά από σάρκα που σάπιζε σιγά σιγά αντί να την απωθεί τη γέμιζε από το μεγαλείο του ελέους
Η αγγελική της ψυχή ήταν γεμάτη από αγάπη για τα ανήμπορα πλάσματα που βογκούσαν στο κρεβάτι του πόνου
Ο ματωμένος Απρίλης
Εκείνο τον Απρίλη του 41 ,λίγο πριν την κατάρρευση του μετώπου η ατμόσφαιρα είχε γίνει ακόμα πιο επικίνδυνη Ο θάνατος καιροφυλακτούσε για να δρέψει ψυχές Τα νοσοκομεία είχαν πλημμυρίσει από τραυματισμένους στρατιώτες Και το νοσηλευτικό προσωπικό έκανε και τη νύχτα μέρα για να προλάβει να ανταποκριθεί στις πιεστικές ανάγκες που δημιουργούσε ο πόλεμος
Οι Γερμανοί, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες και τους άγραφους νόμους της συνείδησης, βομβαρδίζουν ακόμα και τα νοσοκομεία.
Δεν σέβονται ούτε και την μεγάλη μέρα της Χριστιανοσύνης Ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα βομβαρδίζουν το 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο
Είχε προηγηθεί μια Μεγάλη Εβδομάδα που ήταν των παθών και για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του Νοσοκομείου αυτού των Ιωαννίνων
Οι αδελφές, μέσα στα πολλαπλά καθημερινά τους καθήκοντα, είχαν και την ανύψωση του πεσμένου ηθικού των παλληκαριών. Τις μεσημβρινές ώρες που δεν πήγαιναν να ξεκουραστούν, τους μιλούσαν για την Ανάσταση που μηνούσε η καρδιά τους και που περίμεναν.
Τη Μεγάλη Τρίτη και τη Μεγάλη Τετάρτη εξακολουθούσαν στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο των Ιωαννίνων να συρρέουν από το Μέτωπο δεκάδες τραυματίες, που περίμεναν στα φορεία τις αδελφές να τους τακτοποιήσουν. Κι εκείνες, χωρίς να σκεφθούν την ξεκούραση και τον εαυτό τους, με το χαμόγελο της καρτερίας, άπλωναν το χέρι να προσφέρουν ανακούφιση και σωτηρία. Μεσα στα άλλα τους φάρμακα τους έδιναν και το λάδι από το Αγιο Ευχέλαιο που κατάφεραν να πάρουν.
Πάσχα θανάτου
Η βραδιά της Ανάστασης κυλά μέσα στο ίδιο φοβερό κλίμα της ασυγκράτητης βίας που καταλύει τα πάντα Σε έναν από τους προθαλάμους του νοσοκομείου, οι φαντάροι ετοίμασαν την Τράπεζα, όπου ο ιερέας θα άπλωνε το άγιο αντιμήνσιο για να λειτουργήσει. Στρατιώτες, αξιωματικοί, αδελφές με τις πάλλευκες στολές τους, γιατροί και τραυματίες παρακολουθούν με κατάνυξη και συγκίνηση την τελευταία ελεύθερη Ανάσταση.
Όταν τέλειωσε η θεία Λειτουργία, η διευθύνουσα Αθηνά Μεσολωρά, νοσηλεύτρια με φλογερή πίστη και ευρεία μόρφωση, διευθύνουσα του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού που είχε την ευθύνη όλων των Αδελφών ψέλλισε• «Αύριο θα είμεθα πλέον υπόδουλοι! Χριστός Ανέστη!». Και όλοι μαζί σύσσωμοι απάντησαν « Αληθώς Ανέστη», αφήνοντας τα δάκρυα να τρέξουν από τα μάτια τους για την Ελλάδα που χανόταν
Κυριακή του Πασχα, 20 Απριλίου 1941. Οι αδελφές καλημερίζουν με το «Χριστός Ανέστη» και με το χαμόγελο στο στόμα, προσπαθώντας να κρύψουν το φόβο τους. Το διαισθάνονται πως κάτι κακό θα συμβεί Ήδη τα στούκας που σφυρίζουν δαιμονισμένα γεμίζουν τρόμο την ατμόσφαιρα
Το μεσημέρι με μανία πρωτόγνωρη, άρχισαν να εξαπολύουν βόμβες προς το νοσοκομείο. Ο καθηγητής Κοντιάδης διατάσσει τις αδελφές να κατεβούν στο καταφύγιο. Αυτές αρνούνται, γιατί θα έπρεπε να αφήσουν μόνους τους χειρουργημένους τους. Οι αδελφές μένουν και… ΜΕΝΟΥΝ εκεί για πάντα. Το ξαφνικό βρήκε τους γιατρούς να χειρουργούν, τις αδελφές εμπρός στο τραπεζάκι με τα εργαλεία, τους τραυματίες ναρκωμένους και εκείνες τις καημένες που δίπλωναν τις γάζες!
Αντικείμενα επιβεβαίωναν ταυτότητες
Κρότος φοβερός τραντάζει το οικοδόμημα. Τα φώτα σβήνουν. Τα τζάμια σπάζουν, φοβερός καπνός, πηκτή μαύρη σκόνη που πνίγει. Στον καταχθόνιο κρότο, νεκρική σιγή ακολουθεί. Αρκετοί τραυματίες μαζί με τον ιατρό καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, τους βοηθούς χειρουργούς, και έξι επώνυμες αδελφές, (σύνολο πενήντα επτά άτομα) δεν υπήρχαν πλέον στη ζωή αυτή. Αναγνωρίσθηκαν από ένα δακτυλίδι, από ένα κέντημα, από ένα σήμα. Ο,τι απόμεινε από τα σώματά τους έχει ταφεί στο νεκροταφείο του Αγίου Νικολάου των Κοπάνων στα Γιάννενα, σε έναν κοινό ολομάρμαρο τάφο.
Τρεις διπλωματούχες και τρεις εθελόντριες αδελφές αναφέρονται μεταξύ άλλων στον τραγικό απολογισμό
Η Ελένη Παρασκευοπούλου, παλαίμαχος Προϊσταμένη Αδελφή, διευθύνουσα των Αδελφών της Βασεως Ηπείρου, ετών πενήντα επτά (57).
Η δική μας Καλλιόπη Γιουλούντα, διευθύνουσα του 2ου Στρατιωτικού Νοσοκομείου, ετών 30.
Η Ελένη Καλογερίδου, διπλωματούχος αδελφή, ετών 20. Η Λουκία Κυριακού, ετών 35, η Ελένη Μητροπούλου ετών 30 και η Ελένη Τσάλλη, δόκιμη διαιτολόγος αδελφή, ετών 60. Και μαζί με αυτές μια έβδομη άγνωστη αδελφή, μια έφηβη Γιαννιώτισσα δεκαεπτά (17) χρονών, που έχοντας συγκλονιστεί από το έργο των αδελφών, ερχόταν κάθε πρωί από το σπίτι της να προσφέρει κι αυτή ότι μπορούσε.
Είναι γεγονός όπως καταθέτουν μάρτυρες των γεγονότων που επέζησαν ότι εκτός από τον καθηγητή Κοντιάδη και η Αθηνά Μεσωλορά δεν έπαυσε να παρακαλεί τις αδελφές να φροντίσουν τον εαυτό τους Ένοιωθε μεγάλη ευθύνη για τις ζωές τους Κι όμως καμιά δεν επωφελήθηκε από τη μεταφορά τραυματιών σε άλλους χώρους που κινδύνευαν λιγότερο για να σωθεί Έπεσαν στο καθήκον
Η Καλλιόπη Γιουλούντα έμεινε καύχημα των νοσηλευτών και έμβλημα των εθελοντριών του ΕΕΣ Με μεγάλη επισημότητα έγιναν πριν από πολλά χρόνια τα αποκαλυπτήρια της προτομής της στο αύλειο χώρο του Νοσοκομείου Ρεθύμνου
Και τώρα μια ακόμα προτομή θα κοσμήσει τη γενέτειρα της το Γιαννούδι Ήταν καιρός και αξίζουν συγχαρητήρια στους έχοντες την πρωτοβουλία Η Καλλιόπη Γιουλούντα είναι το φωτεινότερο σημείο αυταπάρνησης στο όνομα του εθελοντισμού Γιαυτό και δεν θα πρέπει να λησμονηθεί ποτέ
Εύα Λαδιά
ΠΗΓΕΣ:
Άρθρο Ελένης Βραχνή Νοσηλεύτριας Τ.Ε. στο περιοδικό: «η Δράσις μας», τεύχος Απριλίου του 2008.
Εύας Λαδιά : Καλλιόπη Γιουλούντα
Εύας Λαδιά : Ανδρουλής Γιουλούντας
Εύας Λαδιά: Οι αφανείς ηρωίδες που έγραψαν το έπος του εθελοντισμού (Συνέντευξη με την κ. Ευαγγελία Μπαρμπούνη –Κωνσταντάκου)