IN MEMORIAM
Του δημοσιογράφου Νίκου Ε. Μαρκάκη
Δεν θαυματουργεί η λήθη, δεν αφήνει στο περιθώριο της μνήμης είδωλα που με το γιγαντιαίο πνευματικό ανάστημά τους σημάδεψαν μια εποχή και την πορεία ενός τόπου. Και άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους στην επίγεια διαδρομή τους με προσφορά και δράση.
Η “μνήμη αγαθή” που κατέλιπε στη γενέτειρα του Αποδούλου και τη γύρω περιοχή του Αμαρίου, με την πολύχρονη συμβολή του στην ανάπτυξη και αναβάθμισή τους ο Κριτόλαος Ψαρουδάκης, ήταν η αφορμή που σύσσωμη η κοινωνία του χωριού του απέτισε φόρο τιμής, προ ημερών, με ένα απέριττο μνημόσυνο.
Δύο χρόνια ακριβώς συμπληρώθηκαν από την ημέρα που ανεχώρησε για “αλαργινά λιμάνια και λατρευτούς γυαλούς” ο λαμπρός ποιητής, πεζογράφος, ιστορικός και λαογράφος Κριτόλαος Ψαρουδάκης με την ενεργό συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση που συνδυάσθηκε με συχνά ταξίδια στη Μέση Ανατολή στο πλαίσιο μυστικών αποστολών. Αγώνες και κακουχίες που στοίχισαν την υγεία του και τον καθήλωσαν ολόκληρες δεκαετίες στο κρεβάτι.
Πολλά τα βραβεία και μετάλλια, με αποκορύφωμα την απονομή τιμητικής σύνταξης για την ενεργό συμμετοχή του στην Αντίσταση.
Και στο χώρο των Γραμμάτων άφησε την σφραγίδα του με σωρεία ποιημάτων, πεζών κειμένων από τα οποία ξεχωρίζει και μένει “κτήμα ες αεί” σε όλους μας το περισπούδαστο σύγγραμμά του “Καλλίτσα, η σκλάβα που έγινε λαίδη”, ένα από τα αριστουργήματα της βιβλιογραφίας του χωριού.
Βιβλίο, μια λεπτομερή και τεκμηριωμένη αφήγηση της άμοιρης χωριανής του Κριτόλαου, Καλλιόπης Ψαράκη η οποία σ’ ένα από τα παιδομαζώματα της Τουρκοκρατίας μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο όπου πωλήθηκε σε Άγγλο ευγενή και αργότερα, παντρεύτηκε τον αξιωματικό του αγγλικού πολεμικού ναυτικού Ρόμπερτ Χέυ. Το ζευγάρι μαζί με τα παιδιά τους επισκέφθηκαν ξαφνικά και ανέλπιστα το Αποδούλου προς μεγάλη έκπληξη συγγενών και χωριανών που είχαν από χρόνια ξεγραμμένη τη μικρή Καλλίτσα!!
Στις υπώρειες του χωριού έκτισαν μια βίλα, το περίφημο σήμερα “Κονάκι της λαίδης Χέυ” που υπάρχει και τώρα και για τη διάσωσή του από την ολοκληρωτική κατάρρευση ο Κριτόλαος έδωσε σκληρές μάχες προς όλες τις κατευθύνσεις χωρίς κανένα αντίκρυσμα μέχρι στιγμής!!
Ο τάφος του Κριτόλαου βρίσκεται σε θέση που ο ίδιος επέλεξε, στο κοιμητήριο του Αποδούλου, ώστε να μπορεί και νεκρός ακόμη να ατενίζει αντικρυστά το “Κονάκι”, το μεγάλο όνειρο της ζωής του….
Πετροκεφάλι Οκτώβρης 2005