Η Σοφία Ηλιάκη-Παπαδάκη, το γένος Κλειδή, γεννήθηκε το 1927 στο χωριό Αγκουσελιανά Αγίου Βασιλείου. Ο πατέρας της ήταν ο Γεώργιος Παπαδάκης, γιος ιερέα, εθελοντής στο Μακεδονικό Αγώνα, συμπολεμιστής του Καπετάνιου Στυλιανού Κλειδή που θυσιάστηκε στο βωμό της ελευθερίας της Ελλάδος από τον Τουρκικό ζυγό. Η μητέρα της, καταγόταν από την οικογένεια των «Κλειδήδων», είχε δέκα αδέλφια που τραγουδούσαν και χόρευαν.
Τα πέντε από αυτά γνώριζαν και έπαιζαν Κρητικά παραδοσιακά όργανα, λύρα, λαούτο και μαντολίνο. Η μητέρα της έραβε τα κουστούμια της Κρητικής Σχολής Χωροφυλακής και η θεία της Μαρία Κλειδή έραβε κρητικές φορεσιές. Τα βιώματα αυτά ήταν καθοριστικά για την «Αρχόντισσα» της Κρητικής Παράδοσης.
Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές της, φοίτησε στα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών της Ανθούλας Χαρτουλάρη στην Αθήνα, όπου αρίστευσε ανάμεσα σε 500 σπουδάστριες. Η βράβευση της κοινοποιήθηκε στα τότε μέσα μαζικής ενημέρωσης με αποτέλεσμα να της προταθεί η διεύθυνση της Σχολής Ελευθέρων Σπουδών της Άντρου. Οι γονείς της Σοφίας ήθελαν να παραμείνει η θυγατέρα τους στην Κρήτη και έτσι ίδρυσε το 1949 στο Ρέθυμνο τα πρώτα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών που λειτούργησαν στην Παλιά Πόλη Ρεθύμνου, στο παλαιότερο κτήριο της τότε Σχολής Χωροφύλακης, απέναντι από το ναό της Μικρής Παναγίας. Αρχικά φοίτησαν διακόσια πενήντα μαθήτριες, από τις οποίες οι 45 ήταν οικότροφες. Προέρχονταν από πολλά χωριά του νομού Ρεθύμνης και έμεναν στο διπλανό κτήριο των Εργαστηρίων. Η κυρία Σοφία ως διευθύντρια είχε όλη την ευθύνη τόσο για τη μόρφωσή τους όσο και για τη διαμονή και διατροφή τους. Τα επόμενα χρόνια ο αριθμός των οικότροφων κοριτσιών έφτασε τις 650. Διδάσκονταν κέντημα, κοπτική, ραπτική, οικοκυρικά, χορό και τραγούδι.
Το 1951, η Σοφία παντρεύτηκε τον Ευάγγελο Ηλιάκη του Κωνσταντίνου, εγγονό του καπετάνιου Σταυριανού Μπίρη, οπλαρχηγού και διοικητή Χωροφυλακής της επαρχίας Σφακίων και αρχηγού της μάχης του Ατσιπόπουλου κατά την επανάσταση της Θερίσσου, ακολούθου του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η Σοφία και ο Ευάγγελος απέκτησαν τρία παιδιά τη Μαίρη, τη Γεωργία (Αρχιτέκτονες) και τον Κωνσταντίνο Ηλιάκη (Αντιδήμαρχο Ρεθύμνης και Αρχιτέκτονα).
Τα εργαστήρια ελευθέρων σπουδών επεκτάθηκαν σε όλο το νομό Ρεθύμνου. Ιδρύθηκαν τέσσερα παραρτήματα με έδρες το Σπήλι, το Βυζάρι, το Πέραμα και την Επισκοπή. Με προτροπή της ίδιας και παρέμβαση του τότε Δημάρχου Ρεθύμνης Ευαγγέλου Δασκαλάκη προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τα Εργαστήρια μετετράπηκαν σε Δημόσιο Σχολείο, με την επωνυμία Κέντρο Εργαζομένου Κοριτσιού, όπου μπορούσαν να φοιτήσουν όλες οι άπορες κοπέλες. Στο Κέντρο η Σοφία Ηλιάκη δίδασκε κυρίως ραφή κρητικών παραδοσιακών φορεσιών και χορό.
Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΑΡΚΑΔΙ»
Οι ηγετικές ικανότητες της, το πάθος της για την παράδοση και η δεξιοτεχνία της στην κατασκευή κρητικών στολών, την οδήγησαν στη συμμετοχή σε πολιτιστικούς- λαογραφικούς ομίλους του Ρεθύμνου, όπως η Ιστορική Λαογραφική Εταιρία με κορυφαία στιγμή την ίδρυση του Λαογραφικού Μουσικοχορευτικού Συλλόγου «Το Αρκάδι» Ρεθύμνου στις 8 Νοεμβρίου 1976 ανήμερα της επετείου της ηρωικής αυτοθυσίας των οπλαρχηγών, μοναχών, γυναικοπαιδών και πλήθος πιστών που ανατινάχτηκαν ζωντανοί στην Ιερά Μονή Αρκαδίου, προτιμώντας την αιώνια ζωή από την Τουρκική υποδούλωση.
Ο Σύλλογος έχει ως διαχρονικό στόχο τη διατήρηση της παράδοσης και τη διάδοση των Κρητικών ηθών και εθίμων. Μετέχει σε ποικίλες εκφάνσεις της πολιτιστικής ζωής του Ρεθύμνου και έχει διακριθεί διεθνώς για τη συμμετοχή του σε διαπολιτιστικές συναντήσεις.
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΙΟΡΔΑΝΙΑ
Η εμμονή της στην εκπλήρωση του καθήκοντος για την προβολή και διάδοση της Κρητικής παράδοσης την οδήγησε στο τελευταίο ταξίδι στην Ιορδανία, στο διεθνές φεστιβάλ χορού και μουσικής. Παρόλο που δεν είχε πια πολλές δυνάμεις κι αντοχές όπως παλιά, εντούτοις φρόντισε να ετοιμάσει για την αποστολή καινούριες στολές και ακολούθησε το συγκρότημά της, τα παιδιά της, τους χορευτές της, όπως πάντα, στο ταξίδι τους. Σε εκείνο το ταξίδι «Το Αρκάδι» πήρε το πρώτο βραβείο ανάμεσα σε πολλές άλλες χώρες.
Μετά από την επιτυχία αυτή, η Σοφία Ηλιάκη πραγματοποιήσε μία ακόμα επιθυμία της και επισκέφθηκε τον Ιορδάνη Ποταμό.
Μετά το «βάπτισμα» της στα νερά του Ιορδάνη, γύρισε ήρεμη στο λεωφορείο και κάθισε δίπλα στο γιό της. «Τώρα μπορώ να πεθάνω ήσυχη» του είπε, έγειρε το κεφάλι της στον ώμο του και άφησε την τελευταία της πνοή…..