ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Του Συνταξιούχου Δασκάλου Κώστα Μυγιάκη

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗ ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣΗ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ 20 ΜΑΙΟΥ 1941 ΣΤΟ ΑΡΧΟΝΤΟΧΩΡΙ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΠΗΓΗΣ.

 

Προτού όμως να εκθέσω και να καταγράψω τις αναμνήσεις και τα βιώματά μου πιστεύω, πως προκειμένου να φανεί η αξία του σκληρού και άνισου αυτού πολεμικού αγώνα πρέπει να αναφέρω τις στρατιωτικές δυνάμεις των επιτιθεμένων Γερμανών αλεξιπτωτιστών, ;oσων και των αμυνόμενων    Eλλήνων στρατιωτικών – Αυστραλών- Βρετανών και Νεοζηλανδών και των εθελοντών Κρητών Πολιτών, όπως ακριβώς αναφέρονται στο βιβλίο της ιστορίας στρατού του ΓΕΣ  που γράφτηκε το 1959 και κυκλοφόρησε το 1967 σε 20.000 αντίτυπα με τίτλο: ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΝ ΠΟΛΕΜΟΝ Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Είμαι βέβαιος πως στους περισσότερους Κρήτες είναι γνωστόν πως η πολεμική επιχείρησις κατάληψις της Κρήτης υπο των Γερμανών, είχε τη Συνθηματική ονομασία «ΕΡΜΗΣ» χωρισμένη σε τρεις ομάδες. Την κεντρική με την ονομασία «ΑΡΗΣ» με αποστολή την κατάληψη του Αεροδρομίου Μάλεμε, στην πόλη των Χανίων και του Λιμένα της Σούδας .

Με δεύτερο δε κλιμάκιο του ΑΡΗ την αποστολή του να καταλάβει την πόλη του Ρεθύμνου και το Αεροδρόμιο της ΠΗΓΗΣ.

Το τρίτο δε κλιμάκιον με την συνθηματική ονομασία ΩΡΙΩΝ να καταλάβει την πόλη του Ηρακλείου και το αεροδρόμιό του.

Το παραπάνω σχέδιο είχε εκπονηθεί υπο του Αντιπτεράρχου  (Στουντεντ) διοικητού ΧΙ Αεροπορικού Σώματος των Αλεξιπτωτιστών που ήτο αυτό που επεχείρησε την κατάληψην της Κρήτης υπο την αρχηγία του.

Η εντολή δε δόθηκε από τον ίδιο τον Χίτλερ σε σύσκεψη όλων των επιτελαρχώς που πραγματοποιήθηκε στις 20 Απριλίου 1941 στη Καγκελαρία, με συμμετοχή και του Αντιπτεράρχου Στούτεντ, στον οποίο δόθηκε η εντολή, η επίθεση να πραγματοποιηθεί μετά ένα μήνα. Στις 20 Μαϊου 1941.

Το σύνολο δε των δυνάμεων που χρησιμοποίησε ο Στούντετ για την κατάληψη της Κρήτης ανήρχετο σε 22750 άνδρες και 1370 αεροσκάφη που αναλύοντο σε:

60  αεροπλάνα αναγνωρίσεως

280 βομβαρδιστικά

150 βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως

180 διώξεως

100 ανεμόπλανα

600 μεταφορικά

Εκ  του συνόλου δεν των ανδρών θα εφόρμουν κατά της Κρητης:

750 άνδρες δι’ ανεμοπλάνων

10.000 άνδρες δι’ αλεξιπτώτων

5.000 άνδρες δια μεταφορικών αεροπλάνων

Και 7.000 άνδρες δια πλωτών μέσων.

Απέναντι σ’ αυτές τις δυνάμεις του εχθρού, οι ελληνικές και συμμαχικές δυνάμεις ανήρχοντο:

Οι ελληνικές: εις 474 αξιωματικούς

Και 10. 977 οπλίτες από  Συντάγματα πεζικού , έμπεδα τάγματα, τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και τη Σχολή Χωροφυλακής Ρεθύμνης.

Οι Βρετανικές : εις 1.512 αξιωματικούς,

29.977 οπλίτες

151 πυροβόλα εκ των οποίων : 62 αντιαεροπορικά

4 αντιαρματικά

16 ελαφρά άρματα Μάχης και

9 Μέσα άρματα (πεζικού)

Για τη ζώνη του Αεροδρομίου ΠΗΓΗΣ είχον διατεθεί:

  1. Το 4ον και 5ον Ελληνικά Συντάγματα
  2. Το 2/α και 2/ΙΙ Αυστραλιανά Τάγματα
  3. Δύο διμοιρίες Αυστραλιανών πολυβόλων και
  4. Δέκα (10) πυροβόλα του Αυστραλιανού Συντάγματος Πεζικού

Στις ως άνω αμυντικές δυνάμεις πρέπει με υπερηφάνεια και πατριωτική έξαρση να προστεθούν και 3.000 εως 4.000 ένοπλοι και πολλοί με πρωτόγονα μέσα (όπλα) Κρήτες χωρικοί που οργανώθηκαν αυτομάτως δια συρροής προς τα σημεία συμπλοκών και καθόδου των αλεξιπτωτιστών.

Στο Νομό Ρεθύμνης τέτοια Σώματα  οργανώθηκαν στη Νίδα, στο Λατζιμά και στο Αεροδρόμιο Πηγής με Σταυρωμένο. Ειδική μνεία κάνει το βιβλίο από το οποίο αντλήσαμε όλα τα παραπάνω στοιχεία, στις ομάδες που οργανώθηκαν από τον Ηγούμενο του Αρκαδίου Διονύσιο Ψαρουδάκη, που σημειώνει επι λέξει:

«Ομοίως υπο την ηγεσίαν του σο/ντούτηδος ηγουμένου της Μονής Αρκαδίου και άλλους οργανώθηκαν ομάδες εκ των πέριξ χωρίων του Αεροδρομίου  και Σταυρωμένου, συνεργασθείσαιμετα των Ελληνικών τμημάτων του τομέως μέχρι τέλους.»

Όσον αφορά δε αυτές τις ομάδες, οφείλω να σημειώσω ότι η επιλογή των Κρητικών ανδρών που θα τις αποτελούσαν, έγινε από κοινού με τον Διοικητήν του Σταθμού Χωροφυλακής Πηγής αείμνηστοΝικόλαονΓιαπιτζάκην , τους οποίους ένωνε μεγάλη προσωπική φιλία, χάρις στη ταυτότητα, των πατριωτικών αισθημάτων και των δύο.

Η οργάνωση δε των ομάδων του Διονυσίου έγινε ευθύς μόλις στις 26- 28 Απριλίου 1941 έφθασαν στην περιφέρεια της Πηγής από τον τομέα του αεροδρομίου Πηγής, έως και στους Πέριξ του χωρίου Ελαιώνες. Τα δύο Συντάγματα Πεζικού του Ελληνικού Στρατού το 4ον και 5ον και το 2 (α) και 2 (ΙΙ) Αυστραλιανά Τάγματα καθώς και οι δύο διμοιρίες Αυστραλιανών πολυβόλων, που οι ξένες αυτές δυνάμεις στρατοπέδευσαν στον τομέα του αεροδρομίου Πηγής.

Για την εξυπηρέτηση δε των αναγκών των δυο ελληνικών Συνταγμάτων στις ημέρες Ειρήνης αλλά και στις ημέρες πολεμικής σύρραξης με τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές που από ημέρα σε ημέρα αναμενόταν, έγινε επίταξη, για τα γραφεία της διοικήσεως των δύο Συνταγμάτων του Κοινοτικού Γραφείου Πηγής και ένα δεύτερο γραφείο που υπήρχε στο οίκημα που στεγαζόταν ο Σταθμός χωροφυλακής Πηγής.

Επίσης επίταξη και ολόκληρου του ισογείου του σπιτιού του Ζαχαρία Στρατιδάκη, Παππού του γνωστού σ’ ολους μας ΧάρηΣτρατιδάκη.

Χρησιμοποιήθηκαν δε οι εσωτερικοί χώροι ως αποθήκες τροφίμων και ο εμπρόσθιος χώρος ενός μεγάλου δωματίου ως αποθήκη φαρμάκων αναγκαίων σε τραυματίες πολέμου, και άλλων σχετικών φαρμάκων με υπεύθυνο τον ανθυπολοχαγό φαρμακοποιό αείμνηστο Κωστοκανέλη.

Επίσης επιτάχτηκε ακριβώς δίπλα ένα μεγάλο σπίτι (τουρκομαχαλάς) ανακαινισμένο τελευταία του Ιωάννη Ψαρουδάκη (Ψαρουδογιάννη) , που λόγω του μεγέθους του, είχε προταθεί από την Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκηση «ως νοσοκομείο των προσω».

Εκει δε μεταφερόταν ολοι οι τραυματίες από τις μάχες του Σταυρωμένου – αεροδρομίου Πηγής – μέχρι Πλατανιά και Περιβόλια ( Ελλήνων – Αυστραλών- Νεοζηλανδών και Γερμανών τραυματιών .

Εξυπηρετείτο δε από δυο στρατιωτικού Έλληνες γιατρούς, τον Φαρμακοποιό Κωστοκανέλη και τέσσερις Ελληνίδες αδελφές νοσοκόμες, γειτόνισσες της Περιοχής. Οι δεσποινίδες Άρτεμις Γιαννακάκη, η Ιωάννα Τριποδιανάκη, η Ευγενία Χαλκιαδάκη και η μητέρα μου Ευαγγελία Μυγιάκη.

Είχε γίνει δε και μερική επίταξη του Φούρνου του ΑλκιβιάδουΣπανδάγου, για την Παρασκευή (της κουραμάνας) του στρατιώτου, χάρις στην εργασία τριών (3) Ελλήνων στρατιωτών, που εργάζονταν στο φούρνο μαζί με τον Φούρναρη που είχε στο φούρνο ο Αλκιβιάδης Σπανδάγος.

Και φθάνει η 19 Μαϊου ημέρα Δευτέρα. Οι βομβαρδισμοί που είχαν ξεκινήσει στο ΜάλεμεΧανιά και Σούδα επεκτείνονται  και στο Ρέθυμνο καθώς και την επομένη με μεγαλύτερη σφοδρότητα εκτός από την πόλη βομβαρδίζονται όλες οι παράκτιες περιοχές και κύρια, ο τομέας τους αεροδρομίου ΠΗΓΗΣ, καθώς και οι τρεις ανεπιτυχείς προσπάθειες βομβαρδισμού της εκκλησίας ( Ιερού Ναού) του Αγίου Νικολάου Πηγής.

Οι βομβαρδισμοί αυτοί της 19ηςΜαίου 1941 προεμύνηαν πως την επομένη 20 του Μαΐου 1941 θα άρχιζε η επιχείρηση ΕΡΜΗΣ  με τη ρίψη των Αλεξιπτωτιστών του ΧΙ αεροπορικού Σώματος του Αντιπτεράρχου Στουτεντ. Οπερ και εγένετο! Με έναρξη τις πρωινές ώρες την περιοχή του αεροδρομίου του Μάλεμε Χανίων.

Τις απογευματινές άρχισε η ρίψη των Αλεξιπτωτιστών στην περιοχή της πόλης του Ρεθύμνου – Περιβόλια- Πλατανιάς – Αεροδρόμιο Πηγής- Σταυρωμένο – Λατζιμά.

Ο Διονύσιος Ψαρουδάκης πληροφορείται όλα τα συμβαίνοντα στην περιοχή των Χανίων από ένα αγγελιοφόρο χωροφύλακα του Σταθμού χωροφυλακής Αμνάτου. Και παίρνει αμέσως την απόφαση. Να κατέβει και να περάσει απ’όλα τα χωριά (το Κατωμέρι) του Δήμου Αρκαδίου. Να πάρει από κάθε χωριό την ομάδα που είχε οργανώσει από κοινού με τον Νίκο Γιαπιντζάκη και να κατέβουν στον τομέα του αεροδρομίου Πηγής.

Βγαίνει όμως πρώτα στην κορυφή του Τιμίου Σταυρού στον Κορρέ που ξέρει πως κάθε πρωί βγαίνουν εκεί ο Επίσκοπος Αθανάσιος Αποστολάκης και ο τέως Γενικός Διοικητής Κρήτης Βουλευτής και Υπουργός Νίκος Ασκούτσης προσωπικός φίλος.  Νοιώθει την ανάγκη πως πρέπει να τους ειπεί το σκοπό που κρύβει στο νου και την καρδιά του, και να τους αποχαιρετίσει.

Μόλις φτάνει τρέχει φιλεί το χέρι του Δεσπότη του, αγκαλιάζει και φιλεί και τον γκαρδιακό του φίλο Νίκο Ασκούτση και τους λέγει, το μυστικό του.

«Αποφάσισα να πάω ναπολεμήσω στον τομέα το αεροδρομίου ΠΗΓΗΣ, παίρνοντας μαζί μου, τους άνδρες Κρητικού πολεμιστές της ομάδας του κάθε χωριού που είναι πρόθυμοι και το αίμα τους να χύσουν, σαν κι εμένα, για τη λευτεριά της Κρήτης μας. Δώστε μου την ευχή σας. Και επίσκοπός Αθανάσιος του απαντά: «όχι Διονύσιε μου. Δεν στου το επιτρέπει η ηλικία σου 60 χρόνων τώρα». Και Συμπληρώνει από δίπλα και ο γκαρδιακός του φίλος ΝϊκοςΑσκούτσης: «Διονύσιε μου στη φιλιά μας σε εξορκίζω μην κάνεις αυτό που προλίγου ξεστόμισες και μας είπες»!

«Σεβαστέ μου Δεσπότη, μπορεί όπως μου είπες, δεν μου το επιτρέπει η ηλικία μου. Μου το επιβάλλει όμως η καρδιά μου. Το πατριωτικό καθήκον. Δώστε μου την ευχή σας για τη Νίκη. Εγώ το αποφάσισα  και φέγγω»!

Και τότε σηκώνεται ο επίσκοπος Αθανάσιος, τον αγκαλιάζει, τον φιλεί και του λέγει: «Διονύσιε πρόσεχε, και με τη νίκη».

Σηκώνεται  και με κλάματα τον αγκαλιάζει και γκαρδιακός του φίλος Νίκος Ασκούτσης και του εύχεται και αυτός το ίδιο. Ο Διονύσιος ανταποδίδει τις αγκαλιές και τα φιλιά και κατεβαίνει στο κελί του, παίρνει το όπλο του, ειδοποιεί τους άλλους καλογήρους και με αγωνία φτάνει πρώτα στην Αμνάτο. Βρίσκει έτοιμη την ομάδα των Κρητών αγωνιστών και μαζί τους χωροφύλακες του Σταθμού χωροφυλακής της Αμνάτου. Ενας δε να μοιράζει τα πέντε όπλα που διέθετα. Και ο Διονύσιος παρακλητικά του λέγει: «Δώσε μου κι εμένα ένα, γιατι τούτο που κρατώ είναι παλιό και δύσκολα παίρνει φωτιά».  Και μόλις παίρνει το όπλο ξεκινά μαζί με την ομάδα για την Πηγή. Περνά και τα επόμενα χωριά Κυριάννα και Λούτρα που οι ομάδες τους τον καλωσορίζουν με χειροκροτήματα και ολοι μαζί τώρα φτάνουν στην πλατεία της Πηγής, όπου περιμένουν και οι ομάδες Αδελε- Αγίου Δημητρίου- Μέσης και Χαρκίων. Ο Διονύσιος ενθουσιάζεται. Το ίδιο και ο Ενωμοτάρχης του Σταθμού Χωροφυλακής Πηγής ο αείμνηστος Νίκος Γιαπιτζάκης.

Ο ενθουσιασμός και των δύο μεγιστοποιείται παρακολουθώντας το τι γίνεται στην πλατεία! Γυναίκες της Πηγής να φέρνουν και να κερνούν από ξηρούς καρπούς μέχρι και ζεστές τυρόπιτες.

Ο Γρηγόρης ο Κουτσός (του Παντελή Πρεβελάκη) να βγαίνει στην πόρτα του καφενείου και να φωνάζει: Ελάτε πάρετε όλα τα κιβώτια τις γκαζόζες  ν’ανοίξετε να τις πιείτε.  Ο Βογιατζόγλου ο Κυριάκος που διατηρούσε κατάστημα με είδη ζαχαροπλαστείου να μεταφέρει μια μια κούτα και να κερνά τους σε λίγο μαχητές για τη λευτεριά της Κρήτης, μέχρι να τις διαθέσει ολες.

Δεν υστέρησε δε ούτε ο Αλκιβιάδης Σπανδάγος που διατηρούσε ολόκληρο Σούπερ Μάρκετ της εποχής.  Δινει εντολή στο Φούρναρη που είχε τον Γιάννη από τη Μέση, να πάρει ότι γλυκαντικό, ξηρούς καρπούς, ακόμα και αρτουλάκια να πάει να τα μοιράσει στους μαζωμένους στην πλατεία, έτοιμους για τη μάχη του αεροδρομίου της Πηγής.

Τελειώνοντας τα κεράσματα, βγαίνει επάνω στη Χαβούζα της βρύσης ο ηγούμενος Τ’ Αρκαδίου Διονύσιος Ψαρουδάκης και βγάζει ένα πύρινο Πατριωτικό λόγο, που τους μεν άνδρες ενθουσίασε τα μέγιστα και άρχισαν να χειροκροτούν και δύο που κρατούσαν πιστόλια να ρίξουν μια πιστολιά. Ενώ αντίθετα οι γυναίκες του χωριού που παρέμειναν μετα το κέρασμά τους έβαλαν τα κλάματα στο άκουσμα της φράσης του Διονυσίου «Αγαπητοί μου χωριανοί και λοιποί συνδημότες του Δήμου Αρκαδίου, ξεκινάμε σε λίγο για τη μάχη στον τομέα του Αεροδρομίου Πηγής και στη συνέχεια αμα εξασφαλίσομε το αεροδρόμιο, πηγαίνομε στον Σταυρομένο. Πιθανόν πολλοί από εμάς να μη γυρίσομε στο σπίτι μας και στις οικογένειές μας. Χαλάλι στο αίμα που θα χύσουμε για την αγαπημένη μας Κρήτη».

Φθάνοντας στις παρυφές του αεροδρομίου Πηγής οι Κρητικοί μαχητές της ομάδος του ηγούμενου Διονυσίου Ψαρουδάκη, εντάσσονται πλησίον της δύναμης του λόχου του Νίκου Κατσιράκη, όπου παίρνουν θέσεις μάχης και αναμένουν καλυπτόμενοι από τους πολυβολισμούς και βομβαρδισμούς των Στούκας.

Και σε λίγο αρχίζει η πτώση των Αλεξιπτωτιστών. Στο συγκρότημα του αεροδρομίου πηγής πέφτει ο 2ο Γερμανικός λόχος αλεξιπτωτιστών, ο οποίος υπέστη τεράστια φθροά και διαλύθηκε. Μέχρι δε το βράδυ το 2/ΙΙ Αυστραλιανό τάγμα είχε συλλάβει άνω των 80 αλεξιπτωτιστών τους οποίους παρέλαβαν Έλληνες στρατιώτες με συμμετοχή και Κρητών μαχητών της ομάδος του Διονυσίου και τους φέρνουν σε ένα υπαίθριο χώρο συρματοπλεγμένο στην περιοχή «Αγρουλιδέ». Οι μάχες δε συνεχίζοντο σκληρές και πεισματώθεις, κύρια εκει που εμάχετο ο Διονύσιος με τους περισσότερους της ομάδος του. Ετσι δε η νύχτα της 20ης προς 21ηΜαϊου ευρίσκει τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές να κατέχουν τα περιβόλια, τα καστελάκια, τον λόφο Α και τον Εσταυρωμένο, χωρίς όμως να γίνουν κύριοι του αεροδρομίου Πηγής, που αυτός ήταν ο σκοπός τους, για την πρώτη ημέρα. Οι απώλειες τους σ’ αυτή την επιχέιρηση ήταν 400 περίπου νεκροί και άγνωστος αριθμός τραυματιών, με αποτέλεσμα από τους 1200 αλεξιπτωτιστές που έπεσαν στον τομέα του αεροδρομίου πηγής, απώλεσαν το 1/3 σε νεκρούς τραυματίες και αιχμαλώτους.

Ας σημειωθεί ότι μεταξύ των αιχμαλώτων ήτο κι ο Διοικητής του κατά του Ρεθύμνου και του αεροδρομίου Πηγής, του δευτέρου κλιμακίου ΕΡΜΗΣ, συνταγματάρχηςΣτουρμ. Πάνω του βρέθηκαν τα σχέδια και οι διαταγές ενέργειας του, από τις οποίες φαινόταν ότι το αεροδρόμιο Πηγής έπρεπε να καταληφθή την πρώτη μέρα 20 Μαίου 1941 για να χρησιμοποιηθεί από τις Γερμανικές δυνάμεις.

Η νίκη των Ελληνικών, Αυστραλιανών και των ντόπιων μαχητών χωρικών της ομάδος του Διονυσίου είχε ως αποτέλεσμα ολοι τους που κατέβηκαν στη μάχη του αεροδρομίου με πρωτόγονα μέσα (τσατάλια –σκαπέτια- μαγκούρες και δρεπάνια) να εξοπλισθούν τις βραδινές ώρες, με τα τέλεια γερμανικά όπλα και αυτόματα.

Και εδώ αξίζει να αναφερθεί η περίπτωση του Πηγιανού Πολεμιστή: Αριστείδη Κουλούρη, του Νικηταρά της Μάχης της Κρήτης. Βρίσκεται στο ύψωμα Παπίδα που βρίσκεται δυτικά του αεροδρομίου Πηγής. Ως όπλο κρατά μια τσάπα.  Πίσω του σε μικρή απόσταση έχουν λάβει θέση μάχης οι στρατιώτες μιας διμοιρίας με τον ανθυπολοχαγό τους. Υστερα από σφοδρό βομβαρδισμό αρχίζει η πτώση των αλεξιπτωτιστών.  Οι στρατιώτες αγύμναστοί όντες, κλονίζονται και δειλιάζουν. Ο Αριστείδης έμπειρος από μάχες και ατρόμητος όπως ήταν πετά την  τσάπα, παίρνει ένα όπλο από ένα στρατιώτη με αρκετές σφαίρες και μπαίνει επικεφαλής της διμοιρίας. Οι στρατιώτες πήραν θάρρος, τον ακολουθούν και ρίχνονται στη μάχη. Δεν αφήνουν αλεξιπτωτιστή να πατήσει ζωντανός στο κρητικό έδαφος. Μόλις δε πέρασε το πρώτο κύμα και μέχρι να φτάσει το δεύτερο τους υποδεικνύει ο Αριστείδης να κτυπούν τα καταδιωκτικά αεροπλάνα που συνέχεια περνούν.

Επιτυγχάνουν πράγματι ένα στην αποθήκη της βενζίνης του, αναφλέγεται και πέφτει δυτικότερα στην περιοχή Μετόχι του Αδελιανού Κάμπου.

Ο Διονύσιος Ψαρουδάκης ο άλλος πολέμαρχος Πηγιανός, στην επιμονή του να του πει πόσους αλεξιπτωτιστές σκότωσαν στο ύψωμα Παπίδα, του απαντά:

«Στην Κρητική μου τιμή σου λέω, πως στις τρεις εξορμήσεις των οπλιταγωγών ουδές εκ των 50 εως 60 αλεξιπτωτιστών έπεσαν ζωντανοί».

Την ίδια δε απάντηση έδωσε και σε μενα, που όντας δάσκαλος της Πηγής, του έκανα την ίδια ερώτηση του Διονυσίου.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι με το ίδιο μένος του Αριστείδη Κουλούρη πολέμησαν στον τομέα του αεροδρομίου Πηγής ολοι οι χωρικοί της ομάδος του Διονυσίου, κάτοικοι των χωρίων του τότε δήμου Αρκαδίου.

Το ίδιο όμως πείσμα και θάρρος έδειξαν τόσο τα δυο ελληνικά Συντάγματα  Πεζικού, οσον και τα δύο Αυστραλιανά τάγματα, με τις δυο διμοιρίες πολυβόλων τους, που είχαν ταχθεί τις την άμυνα και υπεράσπιση του αεροδρομίου Πηγής, με το γνωστό αποτέλεσμα «το αεροδρόμιο Πηγής» να είναι το μόνο σημείο πάνω στην Κρήτη που ο Στούτεντ δεν πέτυχε το σκοπό του, να καταληφθεί το αεροδρόμιο Πηγής την πρώτη ημέρα της μάχης της Κρήτης, αλλα να μείνει ελεύθερο στο 10ήμερο αγώνα, που κράτησε «Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ».

Με το γνωστό αποτέλεσμα οι εναπομείναντες σώοι αλεξιπτωτιστές να στραφούν προς τον Εσταυρωμένο και να ενισχύσουν τους εκεί αμυνόμενους αλεξιπτωτιστές Γερμανούς, μέχρι τη λήξη του 10 ημέρου αγώνα της Μάχης της Κρήτης.

Την ίδια κίνηση δε έκαναν και τα Αυστραλιανά και ελληνικά στρατεύματα και μαζί τους και οι εθελοντές αγωνιστές της ομάδας του Διονυσίου Ψαρουδάκη. Τις μεταμεσονύκτιες ώρες οδηγούμενοι από τον Πηγιανό μαχητή Βασίλειο Χαλκιαδάκη, μέσω της ενδοχώρας εις τον Εσταυρωμένο, παίρνοντας θέσεις στα υψώματα απέναντι από το ελαιουργείο που είχαν ταμπουρωθεί οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές αγωνιζόμενοι μέχρι και τις μεταμεσονύκτιες ώρες της 29ης προς την 30 Μαίου του 1941, οπότε και έληξε η Μάχη της Κρήτης, αφήνοντας αρκετούς νεκρούς της τον Ευσταυρωμένο και Λατζιμά.

Μεταξύ αυτων ήτο και ο Πηγιανός αγωνιστής Κατσανάκης Δημήτριος ο  γνωστός Κατσανοδημήτρης.

Για την ιστορικότερη αυτή μάχη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μίλησαν:

  • Ο Γερμανός Στρατηγός Μπρόγερ, που μετά την κατάληψη της Κρήτης λέει στον Ελληνα στρατηγό Λιναρδάκη «ο Γερμανικός στρατός πολέμησε ηρωικά σε όλη την Ευρώπη, αλλα πουθενά δεν αντίκρυσε ένα τέτοιο φαινόμενο, να βρίσκεται αντιμέτωπος σε κάθε του βήμα με ένοπλους πολίτες, με γυναίκες, με παιδιά, και με παπάδες ακόμη.»
  • Ο Άγγλος Ταξίαρχος SOLBERY που βρισκόταν και αυτός στη Κρήτη γράφει στο ημερολόγιό του: «ηταν υπέροχο θέαμα να βλέπει κανείς χωρικούς όλων των ηλικιών να εκλιπαρούν να τους δοθούν όπλα. Το ηθικό των Κρητών είναι αδύνατον να περιγραφεί»
  • Τοση δε ηταν η ορμή των Κρητικών χωρικών εθελοντών ώστε οι επιτιθέμενοι Γερμανοί κατελήφθησαν υπο τρόμου. Χαρακτηριστικόν δε επι του προκειμένου είναι το κατωτέρω απόσπασμα εκθέσεως Γερμανού αξιωματικού ο οποίος έλαβεν μέρος εις την μάχην:

«εις την Κρήτην, μόνο οι πέτρες δεν εσηκώνοντο μόνες των να μας κτυπούν. Κάθε άλλο έμψυχον μας επολέμει, και μας επολέμει ως την ύστατην στιγμήν του.»

  • Και ο ανταποκριτής της μεγαλύτερης Ιαπωνικής εφημερίδος «ΧΡΟΝΟΣ» του Τόκιο, έκθαμβος προ του ηρωικού μεγαλείου των μαχητών εκείνων, έγραφε: «προτείνομεν ως ζήτημα υπερτάτου καθήκοντος τιμής, να δημιουργηθεί έκτακτον Τάγμα Ιπποτών της Κρήτης, δια να τιμηθεί με ειδικόνπαράσημον κάθε πολίτης, αξιωματικός ή στρατιώτης που έλαβεν μέρος εις την παραδοξοτέραν και ενδοξοτέραν των μαχών της παγκοσμίου Ιστορίας, δηλαδή την Μάχην της Κρήτης. Οι Ελληνες και Αγγλοι στρατιώτες, οι άνδρες και οι γυναίκες της Κρήτης που έλαβαν μέρος εις την θρυλικήν αυτήν μάχην, πρέπει να καταταχθούν ονομαστί εις ένα ειδικόν Τάγμα υπερανθρώπων»

Και αυτοί ακόμη οι Γερμανοί, τονιίζει εν κατακλείδι η εχθρική εφημερίς ΧΡΟΝΟΣ, θα σταθούν εν προσοχή, θα υψώσουν το χέρι των και  θα χαιρετήσουν ευλαβικά τις δαφνοστεφανωμένες κεφαλές των γενναιών εν Κρήτη μαχητών, που εκρατήθησαν υψηλά χωρίς να πέσουν, ουτε όταν ήσαν αιμόφυρτοι!

Την 30 Μαίου ο Υποστράτηγος Λιναρδάκης πηγαίνει εις το γραφείο του 43ου Συντάγματος πεζικού, προς συνάντησιν του Διοικητού των Γερμανικών δυνάμεων και υπογραφήν της ανακοχής πράγμα που και έγινε.

Ολοι δε οι ένοπλοι πολίτες με τον γερμανικό οπλισμό που άρπασαν από τους φονευθέντες γερμανούς αλεξιπτωτιστές, σχημάτισαν σε όλοκληρη την Κρήτη, τις ομάδες τώρα της Εθνικής Αντίστασης, οι οποίες με τους αγώνες των και με τις θυσίες των, βοήθησαν τα μέγιστα για την όσον τον δυνατόν ενωρίτερη απελευθέρωση της Κρήτης.

Πράγμα βέβαια που προκάλεσε την μήνιν και οργήν του κατακτητού, ο οποίος κατά περίπτωση επέβαλε σκληρωτάτας κυρώσεις με τις κατά τόπους εκτελέσεις του αμάχου πληθυσμού της ηρωικής Μεγαλονήσου. Και τυχαίνει να βρίσκεται μπροστά στα σκαλιά της πόρτας του καφενείου, ο Δημήτρης Καφφάτος ένα γεροντοπαλήκαρο, ψυχωμένο παληκάρι, που ήταν έτοιμο για τη μάχη του αεροδρομίου. Και ακούοντας αυτο που είπε ο Γρηγόρης τρέχει μέσα στο καφενείο και άρχισε να κουβαλεί έξω όλα τα κιβώτια με τις γκαζόζες, τα άνοιγε και δροσερεύτηκανολοι, ολων των ομάδων.

Κι ενας λοχαγός των αλεξιπτωτιστών από τους πρώτους που έπεσαν σημείωσε στο ημερολόγιό του: «πέσαμε και αμέσως σχηματίσαμε την ομάδα μας, βαδίζοντες με άκρα προφύλαξη. Και ξάφνου μέσα από τις ελιές και τους θάμνους σηκώνεται σβέλτα ένας Κρητικός πολεμιστής και με δύο εύστοχους πυροβολισμόύς σκοτώνει δύο από την ομάδα μου. Εμεις τον κυνηγήσαμεαλλα αυτός σαν αίλουρος χάθηκε στα λιόδεντρα. Εμείς συνεχίσαμε με μεγαλύτερες προφυλάξεις αλλα σε μια στιγμή αφανής τότε πυροβολεί και σκοτώνει άλλους δύο της ομάδας μου. Του έριξα τοτε μια χειροβομβίδα μια και ήταν κοντά μου που τον τραυμάτισε θανάσιμα. Τον πλησιάσαμε, τον σήκωσα και τον ακούμπησα με μια ρίζα ελιάς, και σε λίγο ξεψύχησε. Το κεφάλι του έγυρε προς τα πίσω και έπεσε το μαυρομάντηλο που το είχε δεμένο, και ένας ποταμός μαύρα μαλλιά χύθηκαν προς κάτω. Ηταν μια κοπέλα 20 χρονών. Και τότε είπα μέσα μου «Λαθος τόπο ήρθαμε να κατακτήσομε».

 

 

 

 

 

Αφήστε μια απάντηση