Πέρασε αρκετός καιρός μέχρι να αποκατασταθεί μια πραγματικότητα ως προς τον εμπνευστή της ιδέας του Δημοτικού Κήπου. Έτυχε για πολλά χρόνια να πιστώνεται στον Τίτο Πετυχάκη η δημιουργία αυτού του σημαντικού πνεύμονα πρασίνου στην πόλη που θεωρείται από τα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Ο Ανδρέας Νενεδάκης ο μεγάλος μας συγγραφέας με την αυστηρή πάντα γραφή και τη δίκαιη αξιολόγηση των γεγονότων, σε μια εξαιρετικά τεκμηριωμένη εργασία του σε επιστημονικό περιοδικό, αναφέρεται στον εμπνευστή της ιδέας, που ήταν ο Μενέλαος Μιχ. Παπαδάκις, δήμαρχος Ρεθύμνου από το 1922 -1925.
Εκεί υπενθυμίζεται ότι σε μια μαθητική έκδοση του Ενιαίου Πολυκλαδικού Λυκείου (10 Ιανουαρίου 1987) που αναφερόταν σε μελέτη της πόλης και του Δημοτικού Κήπου, εξακριβώνεται ποιος είχε την ιδέα δημιουργίας του Δημοτικού Κήπου εκεί που βρισκόταν το τούρκικο νεκροταφείο.
Ο Μενέλαος Παπαδάκις με διάφορες ενέργειες κατόρθωσε να απαλλοτριώσει τον χώρο και να διορίσει επιστάτη τον Δημήτριο Μανωλέσο, η αντιμισθία του οποίου αρχίζει επί δημαρχίας του.
Για την ιστορία και με την ευκαιρία, να προσθέσουμε μερικές ακόμα πληροφορίες που μας δίνει ο Ανδρέας Νενεδάκης, για τους Μανωλέσους αυτή τη φορά.
Ο Δημήτριος που περιγράφεται αθλητικός στο σώμα και πατριώτης στην καρδιά, ήταν γιος του Κωνσταντίνου Μανωλέσου από το Καβούσι Ρεθύμνου.
Σκοτώθηκε στην επανάσταση του 1896. Ο αδελφός του Νικόδημος ήταν ψηλός, εύσωμος, μελαχρινός και καλός πολέμαρχος, όπως τον είχε περιγράψει στον Ανδρέα Νενεδάκη ο Α. Μπιρίκος. Είχε προσθέσει ακόμα ότι ο Γούμενος Γαβριήλ, ο Χατζή Νεόφυτος και ο μοναχός Νικόδημος «εσυμπορπατούσανε».
Συνδέονταν με στενή φιλία, συνεσκέπτοντο και ελάμβαναν πατριωτικές αποφάσεις.
Δυστυχώς και ο Δημήτριος ο επιστάτης του κήπου και ο γιος του Ιωσήφ, σκοτώθηκαν το 1944 από παρακρατικούς κατά τα Δεκεμβριανά.
Ποιος ήταν ο Μενέλαος Παπαδάκις
Ευκαιρία όμως να γνωρίσουμε και το δήμαρχο αυτό που οι περισσότεροι αγνοούν.
Ο Μενέλαος Παπαδάκις γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1883.
Ήταν γιος του Μιχαήλ Παπαδάκι (1847-1922) που διετέλεσε δήμαρχος Ρεθύμνου -ήταν ο πρώτος Χριστιανός δήμαρχος- από το 1918 -1920 όταν επαύθηκε από τους βασιλόφρονες και αντικαταστάθηκε από τον Παντελή Πετυχάκη (Αλατσά).
Από τις αναφορές προκύπτει ότι είχε σπουδάσει νομικά, αλλά ξεκίνησε την καριέρα του στην εκπαίδευση.
Το 1903 διορίστηκε δάσκαλος στα Ανώγεια Μυλοποτάμου, όπου και έμεινε μέχρι το 1905. Ανήσυχο πνεύμα και θερμός πατριώτης δεν αντέχει να μένει παθητικός θεατής όταν ο τόπος έβραζε με την Επανάσταση του Θερίσσου. Έτσι φεύγει από την έδρα και πηγαίνει να ενώσει τις δυνάμεις του με τους άλλους επαναστάτες στο πλευρό του Βενιζέλου Διαθέτει όμως και δημοσιογραφικές ανησυχίες Έτσι τον βλέπουμε ανταποκριτή του ΚΗΡΥΚΑ Χανίων στη Βουλή των Κρητών το 1908.
Σταδιοδρόμησε στη νομική. Το 1919 διετέλεσε υποθηκοφύλακας Ρεθύμνης και δικηγόρος μέχρι το θάνατό του.
Το πάθος του για την πατρίδα τον φέρνει εθελοντή στο μέτωπο των Βαλκανικών πολέμων όπου διακρίνεται και παρασημοφορείται.
Από το Δεκέμβρη του 1922 μέχρι το Δεκέμβρη του 1925 διετέλεσε δήμαρχος Ρεθύμνου.
Από 25 Δεκεμβρίου 1925 μέχρι τον Ιούνιο του 1932, διετέλεσε διοικητής του Εφεδρικού Ταμείου. Με πρωτοβουλία του και δαπάνη του Ταμείου κτίστηκε το μεγαλοπρεπές κτήριο του Γυμνασίου Αρρένων (Πολυκλαδικό).
Πεθαίνει από τις κακουχίες
Ο αγνός πατριωτισμός του δοκιμάζεται με την εισβολή των Γερμανών. Δεν μπορεί να μείνει αμέτοχος παρά την ηλικία και τα προβλήματα που του δημιουργούσε. Η δράση του αποκαλύπτεται και συλλαμβάνεται από τους Ναζί. Τα βασανιστήρια κλονίζουν ανεπανόρθωτα την υγεία του. Πεθαίνει στις 9 Ιανουαρίου 1942 κι έπειτα ξεχάστηκε όπως και τόσες άλλες μορφές του τόπου με αξιόλογη δράση.
Μια σημαντική πληροφορία
Για το Δημοτικό Κήπο ο Ανδρέας Νενεδάκης αναφέρει και μια ακόμα σπουδαία πληροφορία.
Την περιοχή των τούρκικων νεκροταφείων καλλιεργούσε ο Νενές με κάποιον άλλο συνεταιρικά και είχαν δηλώσει εγγράφως στην Εθνική Τράπεζα ότι θα την αγοράσουν. Αποφασίστηκε όμως όλη η περιοχή να γίνει δημοτικός κήπος και ο δήμαρχος Μενέλαος Παπαδάκις παρακάλεσε το Νενέ να υποχωρήσει και να αποποιηθεί τα δικαιώματά του για το καλό της πόλης. Ενώ ο Νενές δέχτηκε ο συνέταιρός του ήταν κάθετα αντίθετος Έτσι αποκόπηκε ένα κομμάτι στη νοτική πλευρά, εκεί που είναι τώρα οι πολυκατοικίες.
Επίσης κάτι άλλο σημαντικό για τη δημιουργία του Δημοτικού Κήπου. Σύμφωνα με πρακτικά οι δημαρχιακές εκλογές είχαν γίνει τέλος Νοεμβρίου 1925 επί δημαρχίας Μενέλαου Παπαδάκι. Εξελέγη ο Τίτος Πετυχάκης με 772 ψήφους και μειοψήφισε ο Θεμιστοκλής Μοάτσος με 456 ψήφους. Σύμφωνα με τα πρακτικά της προσωρινής δημαρχιακής επιτροπής και του δημοτικού συμβουλίου εκείνη την εποχή υπήρχε ο Δημοτικός Κήπος.
Αυτό αποδεικνύεται από την έγκριση μισθοδοσίας του επιστάτη και την αποστολή χρημάτων για την αγορά δέντρων στον Ιωάννη Γοβατζιδάκη στην Αθήνα. Ο δήμαρχος Τίτος Πετυχάκης ανέλαβε και συνέχισε το Νοέμβριο του 1925.
Όπως τονίζει και στην εργασία του ο Ανδρέας Νενεδάκης, οι σημειώσεις αυτές δεν μειώνουν την προσφορά του Πετυχάκη στην πόλη.
Απλά ήταν άδικο να μη μνημονεύεται και ο Μενέλαος Παπαδάκις ένας αγνός πατριώτης που ήθελε να μένει και να προσφέρει στη σκιά. Όπως και κάθε σημαντικός άνθρωπος.
EYA ΛΑΔΙΑ
ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ