Ήταν από τους πρώτους πτυχιούχους εκπαιδευτικούς της περιφέρειας που άφησε εποχή. Αυτό φαίνεται από τα δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο, όταν εκείνος πέρασε σε άλλη κοσμική διάσταση πλήρης ημερών.
Η αναφορά μας σήμερα στον Ιωάννη Αλεξανδράκη φανατικό οπαδό των Φιλελευθέρων και της Δημοκρατίας. Ένα δάσκαλο που ήθελε τους μαθητές του να μορφώνονται χωρίς να «παπαγαλίζουν».
Ήταν από τους εκπαιδευτικούς που παραμέριζαν τους τύπους και επέμενε στην ουσία.
Ο ίδιος λεβέντης. Εύρωστος, ρωμαλέος, λάτρευε τις παραδόσεις και τιμούσε την κρητική φορεσιά. Η ισχυρογνωμοσύνη του ήταν αυτή που τον απομάκρυνε από φίλους, επειδή δεν έβαζε ποτέ νερό στο κρασί του. Περήφανος μέχρι τα τέλη της ζωής του. Κι είχε περάσει τα 90 όταν πέθανε με το αγέρωχο ανάστημα απροσκύνητου δρυγιά.
Από τα μεγάλα του προσόντα η φωτογραφική του μνήμη. Μπορούσε να αναφέρει ολόκληρο κεφάλαιο από βιβλίο που κάποια στιγμή είχε διαβάσει στο παρελθόν.
Η συνέπειά του απερίγραπτη. Υπηρετούσε κάποτε στην Κοξαρέ. Κι όμως ούτε μια βραδιά δεν έμεινε εκεί. Ήθελε να τελειώνει τη μέρα του στο χωριό του, τον Κισσό. Κι αδιάφορα αν ήταν δυόμιση ώρες δρόμος πεζοπορία η απόσταση, εκείνος αδιαμαρτύρητα πηγαινοερχόταν χωρίς να λείψει ούτε μια μέρα από τα καθήκοντά του. Χωρίς να καθυστερήσει ποτέ, όπως κι ο ίδιος υπερηφανευόταν. Χαλκέντερος και πάντα με διάθεση για ζωή και δημιουργία.
Το 1920 τον βρίσκουμε να υπηρετεί στο σχολείο του Αγίου Πνεύματος κοντά στον Κισσό.
Οι μαθητές του διακρίνονταν πάντα σε σύγκριση με άλλους γειτονικών χωριών. Ήξερε να τους επιβάλλεται χωρίς να τους καταπιέζει ή να καταφεύγει σε εξευτελιστικές μεθόδους διαπαιδαγώγησης.
Ο Αλεξανδράκης όταν δεν δίδασκε και δεν ασχολείτο με τις αγροτικές δουλειές που λάτρευε, διάβαζε ακατάπαυστα. Η μόρφωσή του, ιδιαίτερα η εγκυκλοπαιδική, ήταν αξιοθαύμαστη. Η βιβλιοθήκη του τεράστια. Τα σύγχρονά του φιλοσοφικά ρεύματα δεν τον άφησαν αδιάφορο.
Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με την Κοινωνιολογία. Έβλεπε χρόνια πολλά μπροστά από την εποχή του και το αντάρτικο πνεύμα του συχνά ενοχλούσε τους μίζερους στην ψυχή παράγοντες.
Λάτρευε κάθε πρωτοποριακή πρόταση και αντίληψη και με σθένος αγωνιζόταν για την κοινωνική δικαιοσύνη και τη Δημοκρατία. Ήταν ο άνθρωπος των άκρων.
Το θάρρος του ήταν απαράμιλλο. Στεκόταν απέναντι σε κάθε δεισιδαιμονία και αναχρονιστική αντίληψη αδιαφορώντας αν θα ενοχλήσει κάποιους και μισούσε όποιον καπηλευόταν τη θρησκεία. Δεν δίσταζε δημόσια να καταθέτει τις απόψεις του με παρρησία.
Η στάση του αυτή τον οδήγησε αρκετές φορές ενώπιον του Εισαγγελέα.
Από τους πρώτους υποστηρικτές της Επανάστασης
Φοιτητής στο Διδασκαλείο ήταν όταν έγινε η Επανάσταση του Θερίσσου. Από τους πρώτους που τάχθηκε υπέρ αυτής ήταν και ο Αλεξανδράκης και μάλιστα ενεργά. Έλαβε μέρος και σε μια συγκέντρωση στο Ηράκλειο, όπου και τον συνέλαβαν ως ταραχοποιό. Μεταφέρθηκε στο Ρέθυμνο αλλά, όπως ο ίδιος έλεγε, του έκανε εντύπωση ο σεβασμός που έδειξαν στο πρόσωπό του οι χωροφύλακες.
Στο Ρέθυμνο έμεινε κρατούμενος μέχρι που κάλεσαν τον πατέρα του, από τον Κισσό, και του έκαναν αυστηρότατες συστάσεις. Μάλιστα του δήλωσαν κατηγορηματικά ότι στο εξής θα ήταν και ο ίδιος υπόλογος αν ο γιος του συνέχιζε να εκδηλώνει τις επαναστατικές του τάσεις. Αργότερα κάλεσαν τον Ιωάννη και πάλι στο Διδασκαλείο που το τέλειωσε αισίως και μάλιστα με άριστα.
Ξανά όμως τον βλέπουμε στο εδώλιο κατηγορούμενο για αθεΐα. Δικηγόρος του ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που κατάφερε μάλιστα να τον αθωώσει. Από την αγόρευσή του ξεχώρισε μια παράγραφος που ο Αλεξανδράκης επαναλάμβανε για χρόνια μετά, επειδή του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση.
Θα ήταν αδιανόητο είχε πει στην αγόρευσή του ο Εθνάρχης, ο άναρχος Θεός και ποιητής των πάντων να κρατά «τεφτέρι» για όσους Χριστιανούς τρώνε λάδι την Τετάρτη.
Μόνο άθεος δεν ήταν ο Αλεξανδράκης. Απλά τον ενοχλούσε κάθε δεισιδαιμονία. Δίδασκε το Ευαγγέλιο και το πίστευε. Και τιμούσε κάθε ορθόδοξη παράδοση.
Όσο περνούσαν τα χρόνια γινόταν όλο πιο ελευθερόστομος, τόσο που τον κάλεσε ξανά ο Εισαγγελέας τέλη της δεκαετίας του 40 για να τον επιπλήξει, καθώς αυτά που έφθαναν στο γραφείο του ενοχλούσαν το σύστημα των κρατικοδίαιτων και των πολιτικάντηδων που έτρεμαν την ελεύθερη έκφραση. Εκείνος υποχρεώθηκε να χαμηλώσει τους τόνους χωρίς να υποστείλει όμως τη σημαία της ανεξάρτητης σκέψης. Η συμμετοχή του σε μια κοινωνική αναμόρφωση ήταν γι’ αυτόν σκοπός ζωής.
Μισούσε τη δεισιδαιμονία
Από τα θέματα που τον ενοχλούσαν ήταν τα κεφάλαια της Παλαιάς Διαθήκης που αποκαλούσε εβραϊκό μύθο και αγωνίστηκε για την κατάργηση τους από την διδακτέα ύλη δημοτικού και γυμνασίου.
Ένα δημοσίευμά του μάλιστα στον ΚΗΡΥΚΑ των Χανίων, σε σκληρό ύφος προκάλεσε την αντίδραση ομάδας από 44 Χανιώτες εκπαιδευτικούς που τον αντέκρουσαν σε κοινό τους δημοσίευμα. Αμετανόητος ο Αλεξανδράκης δεν δίστασε να επανέλθει δριμύτερος με επιχειρήματα του Γιάννη Μουρέλλου από το βιβλίο του «Ο Δάσκαλος».
Ο Αλεξανδράκης υποστήριζε ότι πολλά από τα εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης τον ενοχλούσαν επειδή αντιστρατεύονταν την Χριστιανική Θρησκεία.
Οι αντιφάσεις είναι γεγονός πως τον χαρακτήριζαν. Αν και τόσο προοδευτικός άνθρωπος ανήκε στο στρατόπεδο των καθαρευουσιάνων και μάλιστα ήταν από τους φανατικούς οπαδούς της αρχαΐζουσας. Αν έβλεπε κείμενο στη δημοτική δεν έμπαινε καν στον κόπο να το διαβάσει. Τα κείμενά του ήταν άψογα και από γραμματικής και από συντακτικής πλευράς.
Ένας φίλος επιστήθιος
Ένας μόνο συνάδελφός του μπορούσε να τον επηρεάσει. Μόνο σ’ αυτόν ο Αλεξανδράκης συγχωρούσε ακόμα και τη σκληρή κριτική. Ήταν ο σπουδαίος εκπαιδευτικός και συγγραφέας Ανδρέας Σταυρουλάκης. Ίσως επειδή και ο αξέχαστος κ. Ανδρέας μιλούσε πάντα με επιχειρήματα ο Αλεξανδράκης άκουγε με σεβασμό τις κρίσεις και τις επικρίσεις του συναδέλφου του. Και μετά ανάλογα με τα κέφια του μπορεί να περνούσε στην αντεπίθεση πάντα σε πολιτισμένο επίπεδο.
Όταν κατέβαινε στο Ρέθυμνο ο Αλεξανδράκης έπρεπε οπωσδήποτε να συναντηθεί με τον Ανδρέα Σταυρουλάκη. Έστω κι αν στη συζήτησή τους κάποια στιγμή ανέβαιναν οι τόνοι, αφού καθένας είχε τις απόψεις του και τις υποστήριζε με πάθος.
Ο Ανδρέας ήταν ο μόνος που του εκμυστηρευόταν και μυστικά του ακόμα, ενώ για δημοσιεύματά του ζητούσε πάντα με επιστολές του τη γνώμη του.
Από το συγγραφικό έργο του Αλεξανδράκη μπορούμε να ξεχωρίσουμε διάφορες ιστορίες και μελέτες όπως:
1) Η ιστορία της Μονής του Αγίου Πνεύματος.
2) Επανάστασις του Θερίσσου.
3) Τα οκτώ σφάλματα του Παπανδρέου.
4) Μετανάστευσις και αστυφιλία.
Ο Ιωάννης σύχναζε στο δροσόλουστο περιβάλλον του Σπηλίου. Κι ήταν χαρά να τον ακούς να μιλά, καθώς ήταν από τους άξιους να κρατήσουν σε υψηλό επίπεδο μια συζήτηση με περιεχόμενο και άποψη.
Αυτός ο σημαντικός άνθρωπος όμως γνώρισε πολλές προσωπικές ατυχίες που τον επηρέασαν. Δεν κατάφερε να είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος.
Μια γρίπη ήταν μοιραία
Ο Ιωάννης Αλεξανδράκης μέχρι τα βαθιά του γεράματα δεν ήξερε από αρρώστιες. Η υγεία του ήταν πάντα εξαιρετική. Ξαφνικά μια γρίπη, πρώτη φορά στη ζωή του τον οδήγησε στο νοσοκομείο 5 του Φλεβάρη 1972. Και στις 11 του μήνα η γρίπη αυτή τον έστειλε στον τάφο. Ποιος να τον θυμάται άραγε; Ίσως τα φυλλώματα στο Σπήλιο που καθόταν και συζητούσε με τη γνωστή του ισχυρογνωμοσύνη και χωρίς να «σηκώνει μύγα στο σπαθί του».
Πηγές: ΑΝΔΡΕΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗ: Ιωάννης Αλεξανδράκης ο ευρυμαθής δάσκαλος.
ΜΙΧΑΗΛ Μ. ΠΑΠΑΔΑΚΙ: Ένα χρόνο μετά το θάνατο του Ιωάννη Αλεξανδράκη.