Λόγος εκφωνηθείς υπό του Προέδρου του Διδ/κου Συνδέσμου Ρεθύμνης Παντελή Ηλιακάκη κατά την κηδείαν του εν Σπήλι κηδευθέντος την 23 τ.μ. διδασκάλου ΙΩΑΝΝΟΥ Γ ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ.
Το μοιραίον και για σένα έφθασεν. Με τη σειρά σου και σύ, αφήνεις σήμερο την πρόσκαιρη αυτή ζωή και πηγαίνεις στην άλλη ζωή την άφθαρτη και παντοτινή.
Το πεπρωμένο και για Σένα που τόσο ξαφνικό αναπάντεχο και κεραυνοβόλο σε βρήκε, το δέχτηκες ήρεμα και υπέκυψες σ’αυτό. Έτσι είναι και της αδυσώπητης μοίρας τα κελεύσματα κανείς δεν μπορεί να διαφύγει.
Και στου Θείου Νόμου την επιταγή κάθε πνοή σταματά και κάθε ζωή νεκρώνεται.
Νεκρός και σύ σήμερο συνοδεύεσαι στον τάφο σου από την πολυπληθή αυτή συνοδεία. Η βαθυπονεμένη σύζυγός σου, τ’ απαρηγόρητα παιδιά σου, οι θλιμμένοι συγγενείς σου, οι τωρινοί και παλιοί φίλοι σου, όλοι αυτοί γύρω από τον Νεκρόν σου, με πόνο και λύπη, την ώραν αυτήν του χωρισμού σου από αυτούς σε συνοδεύουν εις την τελευταία σου κατοικία.
Με στοργή, με αγάπη, με ευγνωμοσύνη. Ιερόν καθήκον ολων αυτών η συμμετοχή εις το πένθος το γενικόν που αφήνει ο θάνατός σου.
Μα, στην πένθιμη συνοδεία σου αυτή, και με τα ίδια συναισθήματα της συγκινήσεως και ψυχικού πόνου, συμμετέχουν κι άλλοι. Ποιοι; Συνάδελφοί σου νέοι, συνάδελφοί σου παλαιοί. Ιερά υποχρέωσις έφερε γύρω σου, την στιγμήν αυτήν και τους παλαίμαχους συντρόφους σου για να σε αποχαιρετήσουν θερμά και να σε συνοδεύσουν και αυτοί ως τον Τάφο σου.
Αξέχαστε Γιάννη.
Μέσα στο γονικό στοργικό περιβάλλον που εγεννήθης εγαλουχήθεις και ανετράφεις.
Μέσα στις ευγενικές πατριωτικές και χριστιανικές παραδόσεις της Μεγάλης Οικογενείας που άνηκες. Μέσα στη Γενική μόρφωση και ιδιαίτερα στηνη Επαγγελματική σου τοιαύτη. Μεσα σε οσα που παρουσίασεν η πολυποίκιλη ζωή σου των 65 χρόνων που έζησες. Συ εφάνης, εστάθεις, έδρασες, εκοποίασες αντάξια σε κάθε περίπτωσή της.
Οικογενειάρχης ενάρετος, στοργικός, υπομονετικός-διδάσκαλος σοβαρός, αξιοπρεπής ζηλευτός- Στρατιώτης ενθουσιώδης θαρραλέος, Ελλην γνήσιος, Χριστιανός φανατικός, Κοινωνικό μέλος επίλεκτον τιμώμενον και εκτιμώμενον από όλους.
Γλυκύς, πράος, ειρηνικός, αθώος τύπος στην κοινωνίαν σου, υπογραμμός στην οικογένειά σου.
Σε εγνωρίσαμεν από κοντά. Εζήσαμε μαζί σου εν ειρήνη και εν πολέμω.
Και εξετιμήσαμε τα ψυχικά σου προτερήματα και τας άλλας αρετάς σου.
Γι’αυτο και οι συνάδελφοί σου τώρα συμμετέχουν ενεργώς στο πένθος που αφήνεις. Ο διδασκαλικός κόσμος του Νομού μας συλλυπείται την ορφανεμένη σήμερο οικογένειά σου και τους άλλους συγγενείς σου. Με συγκίνηση, με πόνο. Προσέρχομαι και γω της σωρούς σου να εκπληρώσω την εντολήν του Διδ/κου Συνδέσμου του Νομού μας και να καταθέσω Στέφανον αυτόν τιμής και αγάπης ένεκεν, αλλά και σεβασμού και εκτιμήσεως επίσης όλων των διδασκάλων προς το πρόσωπόν σου.
Καταθέτω τον στέφανον αυτό κα σου απευθύνω το Αιωνία η Μνήμη σου. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει στο τάφο σου.
ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ 2
Λόγος εκφωνηθείς υπο του Διευθυντού του Ημ. Γυμνασίου Σπήλι κ. Ματθιουδάκη κατά την κηδείαν του εν Σπήλι κηδευθέντος την 23 τ.μ. διδασκάλου Ιωάννου Γ. Τσουδερού.
Όλως αναπάντεχα, αγαπημένες μας νεκρέ, έφυγες μακριά μας. προχθές ακόμη ήσουνε μαζί μας. Γελούσες μαζί μας, έκανες σχέδια για το μέλλον μαζί μας.
Ήσουνα τέλειος συνεργάτης, όπως ήσουν και ένας τέλειος άνθρωπος. Χαρακτήρες σαν τον δικό σου λάμπουν μέσα στις κοινωνίες σαν τα διαμάντια μέσα στα κάρβουνα.
Έζησες κι έδρασες σαν τίμιος άνθρωπος και έμεινες πάντα το υπόδειγμα των συγχωριανών σου και του κόσμου που σε παρακολουθούσε στη ειρηνική δράσιν σου. Ευτυχισμένη η κοινωνία εκείνη που την στολίζουν άνθρωποι τίμιοι σαν και σένα. Παντού και πάντοτε ήσουνα πρόθυμος για κάθε τι το υψηλό και ωραίο, για κάθε τι που μπορούσε να εξυπηρέτήση τους συνανθρώπους σου και προπάντων τους συγχωριανούς σου.
Το επάγγελμα του δασκάλου το εξάσκησες με ευσυνειδησία και μ’απόλυτη υπακοή στις επιταγές της πατρίδος, παραμένοντας πάντοτε πιστός φρουρός των ελληνικών ιδανικών και παραδόσεων.
Στην σταδιοδρομία σου συνάντησες φυσικά κι εμπόδια, αλλά τα διασκέλισες πάντα, με ήσυχο, με ήρεμο τόνοκαι με το χαμόγελο πάντα στα χείλη.
Ήσουνα ο τύπος του ανθρώπου που τα’ ξερε όλα, και που τα μετέδιδε όλα, χωρίς να κρατεί τίποτε σαν αποκλειστικό δικαίωμα δικό τους. Συνιστούσες το καλό παντού και πάντοτε όπου μπορούσες, κι όπου σ’ άκουαν σαν οικογενειάρχης υπήρξες τέλειος.
Υπήρξες ένα ζωντανό κλωνάρι της μεγάλης οικογενείας των Τσουδερών, και καμάρωνες γιαυτό. Ήσουν το πρότυπόν του ιδανικού συζύγου και του φιλόστοργου πατέρα. Η κοινωνία που σε παρακολουθούσε σε θαύμαζε κι εδώ και η οικογένειάσου δικαίωσε το θαυμασμό της.
Φρόντισες με στερήσεις και με βάσανα να δώσεις μια καλή κατεύθυνση στα παιδία σου για μη σβήσει η φωτοδότρα λαμπάδα που σου κληρονόμησαν οι μεγάλοι προγονοί σου. Με πόση χαρά ανέφερες τα ονόματα τους και τις πρώτες επιτυχίες τους παντού.
Θυμάμαι τον περασμένο μήνα που μου έλεγες «Δόξα σοι ο Θεός απέκτησα μια καλή οικογένεια».
Μόλις τελειώσει ο χρόνος, και ησυχάσει ο κόσμος θα φύγω να πάω να ζήσω με τα παιδιά μου. Λαχταρώ την ησυχία. Θέλω να ζήσω όσον καιρό μου μένει ακόμα ευτυχής κοντά στα παιδιά μου.
Αλλ’ αλλοίμονο δεν επέζησες. Πέρασες όλες τις αφόρητες τις μαύρες, τις τραγικές μέρες της σκλαβιάς, ελπίζοντας ότι πάντοτε θ ’αντηχήσει το γλυκά σάλπισμα της ειρήνης. Έφθασες κι άκουσες ότι ο πόλεμος τελείωσε. Είδες με τα ίδια σου τα μάτια σαν άγγελο χαράς κι ‘ελπίδας την απελευθέρωση, αλλά δεν ευτύχησες να ζήσεις την ολιγόχρονη μεταπολεμική ζωή που ονειρεύθηκες κοντά στα παιδιά σου.
Αυτό μόνο ίσως θα ναι το μόνο σου και τελευταίο παράπονο σ’ όλη τη λιγόχρονη ζωή σου. Όμως παρόλα αυτά αντίκρυσες το θάνατο ήρεμος και γαλήνιος, όπως ήρεμος και γαλήνιος αντίκρυζες πάντα τις αντιξοότητες της ζωής.
Κοιμήσου ήσυχα, αγαπημένες μας νεκρέ. Η καρδιά των δικών σου, των συγγενών σου μακρινών και κοντινών σ ‘έκλεισε βαθιά μέσα της τους δικούς σου, που κλαίνε τώρα απαρηγόρητα για τον αναπάντεχο χαμό σου θα τους παρηγορήσουμε, θα τους βοηθήσουμε, παντού όπου κι αν μας χρειασθούν.
Αιώνια όλοι μας θα διατηρούμε στη μνήμη μας, εσένα το πρότυπο του φιλόστοργου πατέρα, του χρηστού συζύγου, του τιμίου ανθρώπου και του καλόκαρδου συγγενή. Όλοι μας θα θυμούμαστε πάντα σένα τον αγαθό, τον ειρηνικό, τον σοφό άνθρωπο που φρόντιζες πάντα για το καλό, πάντοτε έλεγες την αλήθεια και σ’ολη σου τη λιγόχρονη ζωή υπεστήριζες το δίκιο.
Η Μνήμη σου θα μείνει αιώνια.