ΕΝΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ

Το καλοκαίρι που πέρασε εγιναν παρα πολλοί γάμοι στην πόλη μας και την επαρχία και ασφαλώς ολοι μας είμαστε καλεσμένοι ,άλλοι σε πολλούς αλλοι σε λιγότερους.. Πόσοι όμως γάμοι έμειναν χαραγμένοι στη μνήμη μας και δεν ηταν κάτι το κοινότυπο με το αυτοκίνητο να φτάνει με κορναρίσματα στην εκκλησία ,να γίνεται συνήθως βιαστικά το μυστήριο ,να χαιρετά ο κόσμος το ζευγάρι τους κουμπάρους και τους γονείς και να συνεχίζουν σε κάποιο από τα μεγάλα και πράγματι εντυπωσιακά κέντρα του Ρεθύμνου με την πολυτελή διακόσμηση ? .Νομίζω ελάχιστοι .
Ενας από αυτούς ηταν για μένα ο γάμος του Ζαχάρη Παπαδάκη ,του σπουδαίου Ηρακλειώτη μαντιναδολόγου και μερακλή λυράρη ο οποίος εγινε στο όμορφο χωριό του την Παναγιά που βρίσκεται μετά το Αρκαλοχώρι . Μακρινό το ταξίδι μας αποζημίωσε όμως η όμορφη φύση και τα χωριά που περάσαμε μέχρι να φτάσουμε στην Παναγιά ,περισσότερο όμως μας αποζημίωσε η εικόνα που αντικρύσαμε εξω από την εκκλησία του χωριού οπου θα γινόταν το μυστήριο.
Στην είσοδο περίμενε ο Ζαχάρης ντυμένος με την επίσημη παραδοσιακή στολή της Κρήτης ( λευκό κρουσάτο μαντήλι στους ωμους, λευκό υποκάμισο, μπλέ μειντανογίλεκο, μπλέ βράκα ,λευκά υποδήματα ) ελαμπε από χαρά και εντυπωσίαζε τους καλεσμένους οι οποίοι ησαν πολλοί και εκλεκτοί μεταξύ των οποίων ο πρώην υπουργός και νυν βουλευτής Ηρακλείου κ. Στρατάκης ,ο Γιώργης ο Βιτώρος ,καλλιτέχνες ,δημοσιογράφοι ,όπως η γλυκύτατη Χανιώτισσα Μαρία Καλογεράκη με τον σύζυγο της και πολλοί αλλοι .
Ο πρωτοκούμπαρος Νεκτάριος Κουριδάκης ( Κουρής) από την Καρωτή ενας παραδοσιακός ντελικανής , ντυμένος επίσης με μαύρη καλοσιδερομένη γκιλότα ,λευκό πουκάμισο με μαύρο μαντήλι στους ωμους και καλογυαλισμένα μαύρα στιβάνια συνοδεύονταν από πολυάριθμους (περίπου 80 )κουμπάρους από Ρέθυμνο και Χανιά οι οποίοι ηταν ντυμένοι στα μαύρα ,ολοι με γκιλότες ,στιβάνια και με λευκό κεντητό κρουσάτο μαντήλι περασμένο στους ωμους ,δώρο του γαμπρού καθώς έμαθα που τους υποδέχτηκε στο πατρικό του σπίτι νωρίτερα.. Η πατροπαράδοτη κρητική φιλοξενία και τα έθιμα τηρήθηκαν κατά γράμμα , με την δικολογιά του γαμπρού να υποδέχεται με μεζέδες ,βραστό και καλό κρασί από το παλιό βαρέλι του Αντώνη Παπαδάκη ,πατέρα του γαμπρού ο οποίος επίσης παραδοσιακά ντυμένος έλαμπε από χαρά καλωσορίζοντας τους κουμπάρους καθώς έπεφταν οι πρώτες πατροπαράδοτες μπαλοθιές .Ο πρωτοκούμπαρος με την υπέροχη φωνή του αρχισε το τραγούδι με ένα λεβέντικο ριζίτικο προκαλώντας τον θαυμασμό και το ρίγος των παρευρισκομένων . Η παρέα των κουμπάρων συνέχισε στα σοκάκια του χωριού με ριζίτικα και μαντινάδες θυμίζοντας όμορφες παλιές εποχές στους παλαιότερους και μαθαίνοντας στους νεότερους τα έθιμα του γάμου για να καταλήξει στο προαύλιο της εκκλησίας .
Η πανέμορφη Ρεθεμνιωτοπούλα νύφη Φωτεινή Τζιλιγκάκη από την Ελεύθερνα Μυλοποτάμου έφτασε συνοδευόμενη από τον πατέρα της Κωστή Τζιλιγκάκη (πρώην πρόεδρο συλλόγου Ελευθερνιωτών Αθηνών ) ο οποίος ντυμένος παραδοσιακά με συγκίνηση την οδήγησε στα σκαλιά της εκκλησίας οπου την παρέδωσε με την ευκή του στον γαμπρό ο οποίος εσκυψε και του φίλησε τη ΄΄χέρα΄΄ ως ενδειξη ευγνωμοσύνης για την εμπιστοσύνη που του έδειξε να τον κάνει γαμπρό .
Τη στιγμή που εφτανε η νύφη στην εκκλησία τα θερμά χειροκροτήματα των καλεσμένων και τις κοντυλιές των μουσικών ,σκέπασαν οι τιμητικές αλλα μετρημένες μπαλοθιές κατά το έθιμο οι οποίες ηταν και οι τελευταίες διότι στο γλέντι δεν ακούστηκε ούτε μια
Το γαμήλιο τραπέζι έγινε σε ένα ομορφα διαμορφωμένο.εξωτερικό χώρο μετά το χωριό η δε περιποίηση ηταν εξαιρετική και το βραστό με το πιλάφι πεντανόστιμο ( το ρόλο του μάγειρα είχε αναλάβει ο σπουδαίος μάγειρας και πασίγνωστος στους Κρητικούς της Αθήνας ,Αντώνης Μπαντουράκης ιδιοκτήτης του κέντρου Ομαλός που για χατήρι του γαμπρού κατέβηκε από την Αθήνα) και στη ζυγιά των οργάνων ηταν ο καταπληκτικός Μιχάλης Αλεφαντινός με τον περίφημο λαγουθιέρη Αντώνη Σαλούστρο οι οποίοι με τις γλυκιές κοντυλιές τους σκόρπισαν τον ενθουσιασμό στους καλεσμένους .
Ο Ζαχάρης Παπαδάκης πήρε το μικρόφωνο για ένα καλωσόρισμα και με λίγα αλλα μεστά και γεμάτα συναίσθημα λόγια ευχαρίστησε από καρδιάς πρώτα την γυναίκα του Φωτεινή που δέχτηκε να γίνει ο γάμος παραδοσιακά μετά τους γονείς της που την ανάθρεψαν με αρχές ,κατόπιν τους δικούς του γονείς για όλα οσα έκαναν γι΄αυτόν και τέλος τους κουμπάρους ,τους καλεσμένους και τους μουσικούς που τον τίμησαν με την παρουσία τους .Φυσικά μίλησε επίσης και με μαντινάδες που έκαναν πάταγο διότι ως γνωστό είναι από τους κορυφαίους μαντιναδολόγους της Κρήτης .
Ξεπερνώντας το αμερικάνικο έθιμο της τούρτας καθώς είπε σήκωσαν μαζί με τη νύφη τα ποτήρια τους και ηπιαν εις υγείαν των καλεσμένων αρχίζοντας αμέσως μετά το χορό με μία σούστα που χόρεψαν οι δυο τους πολύ ομορφα καθώς είναι θαυμάσιοι χορευτές .
Στη συνέχεια το εντυπωσιακό γυναικείο χορευτικό συγκρότημα ΄΄Κρήσσες΄΄ ξεσήκωσε τον κόσμο με τους εντυπωσιακούς χορούς για να παραχωρήσει τη θέση του στο αντρικό συγκρότημα του Θωμά Χνάρη το οποίο με τους λεβέντες χορευτές και τον όμορφο χορό του απέσπασε θερμό χειροκρότημα. Η συνέχεια ανήκε στους καλεσμένους οι οποίοι αρχισαν με τον χορό της νύφης .συνέχισαν οι κουμπάροι και μετα ολοι οι καλεσμένοι ξεφάντωσαν ως το πρωι .
Να πω βέβαια ότι οι κουμπάροι μπήκαν αγκαλιασμένοι με τραγούδι της στράτας και αποχώρησαν πάλι με τον ιδιο τρόπο ολοι μαζί γύρω στις τρείς το πρωί ,πράγμα πολύ τιμητικό και παραδοσιακό κατά την άποψη μου διότι δείχνει μια πειθαρχία και σεβασμό στον σκοπό της παρουσίας τους.
Ανάμεσα στους καλεσμένους συνάντησα πολλούς ανθρώπους που αγαπούν την παράδοση όπως ο Βαγγέλης Γραμματικάκης από Καρτερό που εκτρέφει τα θαυμάσια άλογα και εχει ιππικό όμιλο, πάντα με το κεφαλομάντηλο και την ΄΄κατσούνα΄΄ είναι ενας από τους γνησιότερους εκφραστές της παράδοσης . Επίσης εσμιξα με τον σπουδαίο μαντιναδολόγο και δάσκαλο Μανώλη Βάρδα που είχε συγκλονήσει την Κρήτη με τις μαντινάδες του στη μνήμη του αδικοχαμένου γιού του .ο οποίος μου είπε ΄΄ Είδα αέρα να φυσά ένα καμμένο πεύκο
. κι΄είπε μου ,φύγε να μη δείς την ωρα που θα πέφτω.΄΄
Κάθησα μαζί με την λογοτέχνιδα,ποιήτρια και δημοσιογράφο από τα Χανιά Μαρία Καλογεράκη και τον σύζυγο της Κώστα και ανταλλάξαμε πολλές μαντινάδες πάνω στο κέφι που μας έβγαλε το θαυμάσιο Αρκαδιώτικο κόκκινο κρασί του συμπολίτη μας δικηγόρου Νίκου Κοτζαμπασάκη επιστήθιου φίλου του γαμπρού.
Γενικά λοιπόν ηταν ενας γάμος που θα μείνει βαθιά χαραγμένος στη μνήμη οσων τον έζησαν και ένα πρότυπο για οσους θέλουν να κάνουν πράγματι παραδοσιακό και εντυπωσιακό γάμο και όχι επίδειξη και υπερβολές . Διότι το εντυπωσιακό είναι το παραδοσιακό ,το απλό αλλά γεμάτο συναίσθημα έθιμο της φιλοξενίας και της πρεπειάς ,το εθιμο που πήραμε από τους προγόνους μας και όχι τα ξενόφερτα και γεμάτα κακογουστιά φαινόμενα.( Καπνοί στην πίστα ,τούρτες με σαμπάνιες, μπουζούκια και τσιφτετέλια με ημίγυμνες νεαρές που νομίζουν ότι βρίσκονται σε κλάμπ.)
Κάποια στιγμή απευθυνόμενος στον γαμπρό του είπα μερικές μαντινάδες όπως
΄΄Ζαχάρη να την αγαπάς πάντα τη Φωτεινή σου
γιατί ΄να το πιο φωτεινό αστέρι στη ζωή σου΄΄

΄΄Κάστρο να ειν΄η ζήση σας να΄χει γερά θεμέλια
και να γροικούνται μέσα ντου φωνές από κοπέλια.΄΄

Τους εύχομαι να ζήσουν όπως πεθυμούν και να στηρίζουν πάντα την παράδοση.

Γιώργης Σηφάκης ( Σημισακογιώργης)

Αφήστε μια απάντηση