ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΩΝ 60 ΧΡΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΗ
• Ανυπολόγιστη η συμβολή του στην ανάπτυξη του Ρεθύμνου
Προεκλογική περίοδο του 1958, διαβάζουν οι Ρεθεμνιώτες στα Απριλιάτικα φύλλα της ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ
«Ι.Κ. ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ -ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕ ΝΟΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Θα δέχεται τους φίλους του καθεκάστην από της 8ης π .μ. μέχρι της 10ης μ.μ. εις το γραφείον του οδός Αρκαδίου έναντι ξενοδοχείου «Αχίλλειον» τηλ.266…»
Μα ποιος ήταν αυτός ο νέος πολιτικός που ερχόταν να αναμετρηθεί με δοκιμασμένους στο χώρο επιφανείς της πόλης;
Μια εκλεκτή υποψηφιότης
Λίγες μέρες αργότερα και συγκεκριμένα στις 28 Απριλίου 1958 με τίτλο «ΕΚΛΕΚΤΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ-Ι. ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ» η εφημερίδα παρουσιάζει το νεοσσό της πολιτικής ως «…εκ των νέων πολιτικών ανδρών τους οποίους διαθέτει ο τόπος μας ως πολύτιμον κεφάλαιον ..» και τονίζει ότι «… ο κ. Ι. Κεφαλογιάννης είναι δυνατόν να στερείται της απαιτούμενης πείρας και της πολιτικής ωριμότητος, αναπληρούν όμως αυτάς επαξίως αι άλλαι ικανότητες του ανδρός ως είναι το ήθος, η μόρφωσις και η καταγωγή του από μιαν μεγάλη οικογένεια παλαιών πολιτευομένων ως είναι η γνωστή οικογένεια των Κεφαλογιάννηδων η οποία αποτελεί μια από τας ισχυροτέρας οικογενείας της ευάνδρου κωμοπόλεως των Ανωγείων και της οποίας την παράδοσιν είμεθα βέβαιοι ότι θα συνεχίσει ο κ. Ι. Κ. ώστις εκλεγόμενος βουλευτής Ρεθύμνης θα εκπροσωπήσει λίαν επαξίως τον νομόν μας εις το κοινοβούλιο το οποίον τόσην έχει ανάγκη νέων ανδρών ικανών να συντελέσουν εις την πρόοδον του τόπου των και γενικότερον εις την εξυπηρέτησιν και την προάσπισιν των εθνικών συμφερόντων ….».
Και στις 11 Μαΐου 1958 ο λαός με την ψήφο του δίνει την ευκαιρία στο νεαρό πολιτικό για να επιβεβαιώσει τις ικανότητές του εκπροσωπώντας τον στο ελληνικό κοινοβούλιο. Κι εκείνος ανταποκρίθηκε στο έπακρον αποτελώντας μάλιστα φαινόμενο βουλευτή που εκλεγόταν από το 1958 έως το 2007, συμπληρώνοντας 14 θητείες στη Βουλή των Ελλήνων και αφήνοντας το όνομά του σε κάθε καινοτόμο δράση με ιστορική για την Ελλάδα σημασία.
Και παραμένει σημείο αναφοράς αν και ο χρόνος που έχει περάσει από το θάνατό του κάνει πιο ευάλωτη τη μνήμη του στη φθορά. Σε πείσμα μιας εποχής που καταλύονται οι αξίες, ο Γιάννης Κεφαλογιάννης παραμένει μια εμβληματική μορφή του Ελληνικού Κοινοβουλίου κι ένας φωτισμένος πολιτικός που η απώλεια άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό.
Από περήφανη γενιά των Ανωγείων
Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης γεννήθηκε στις 6/12/1932 στα Ανώγεια Μυλοποτάμου και αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Μέλος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, εργάστηκε ως επιμελητής και ως διευθυντής Παθολογικής Κλινικής.
Τα χρόνια της γερμανικής κατοχής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση.
Μιλώντας κάποτε στην δημοσιογράφο Εύα Λαδιά και υπαγορεύοντας τη βιογραφία του, τόνισε χαρακτηριστικά:
«Στα χρόνια της κατοχής ήμουν μικρός αλλά η πατρίδα μας καλούσε ανεξαρτήτως ηλικίας να την υπηρετήσουμε. Να κρατάς όπλο για να υπερασπιστείς τον τόπο σου ήταν η μεγάλη στιγμή για κάθε παιδί και δείγμα ενηλικίωσης. Ήμουν μικρός αλλά με μεγάλη περηφάνια αποδέχτηκα την αποστολή να μεταφέρω στο Ηράκλειο κάποιο μήνυμα. Ήταν μια σοβαρή αποστολή και αρκετά επικίνδυνη, καθώς ο κλοιός των Γερμανών άρχισε να απειλεί σοβαρά τους αγωνιστές. Ένα παιδί ίσως να μην προκαλούσε υποψίες. Δέχτηκα με ενθουσιασμό και αδημονούσα όσο μου έδιναν τις απαιτούμενες συμβουλές για την ασφάλειά μου να ξεκινήσω.
Ενώ πλησίαζα στο Ηράκλειο, έπεσα σε μπλόκο Γερμανών που έκαναν έλεγχο στους περαστικούς. Ένοιωσα να ιδρώνω ….Δεν μ’ ένοιαζε τίποτα άλλο παρά να μη δημιουργήσω υπόνοιες. Και τα κατάφερα. Με μεγάλη ανακούφιση έφτασα στον προορισμό μου, παρέδωσα το μήνυμα και σας ομολογώ ότι ένοιωσα εκείνη τη στιγμή τη μεγαλύτερη ικανοποίηση της ζωής μου …».
Η ιατρική ήταν από τις επιστήμες που είχαν παράδοση στην οικογένεια. Και την ακολούθησε με αγάπη και μεγάλη συνέπεια.
Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης, ενώ φαινόταν να διαθέτει και τύχη καθώς ανέβαινε ραγδαία τις βαθμίδες της εθνικής καταξίωσης, εν τούτοις έζησε πολλές αδικίες. Αυτές τις αντιμετώπισε με θάρρος και πίστη στον εαυτό του. Μόνο τη συνείδησή του είχε ως γνώμονα πορείας ο Ανωγειανός πολιτικός. Και δεν έδειξε να το μετάνιωσε ποτέ.
Ενώ θα τέλειωνε νωρίτερα τις σπουδές του, μια παραξενιά ενός καθηγητή του, για εντελώς ασήμαντο θέμα τον καθυστέρησε ένα εξάμηνο.
Και τότε έμαθε πως είχε προταθεί να συμμετέχει στις εκλογές. Η πολιτική δεν τον ενδιέφερε. Δεν έφερε όμως αντίρρηση στην απόφαση της οικογενείας θεωρώντας ότι δεν πρόκειται να εκλεγεί.
Άλλωστε δεν πρόλαβε να κάνει ολοκληρωμένη περιοδεία. Σε μια από τις ελάχιστες αυτές όμως, ένα περιστατικό τον έκανε να αισθανθεί το χρέος του πολιτικού απέναντι στο λαό. Μια αίσθηση που δεν τον εγκατέλειψε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Σ’ ένα χωριό μπαίνοντας στο σπίτι που του υπέδειξαν είδε σε μια γωνιά ένα γέροντα που τον κάλεσε να τον πλησιάσει. Κι όταν τον έφτασε, σκύβοντας να του φιλήσει το χέρι διαπίστωσε πως ήταν τυφλός. Όπως τον κοίταζε ο γέρος άπλωσε τα χέρια του ψηλάφισε το πρόσωπό του και του ευχήθηκε με μια πίστη που τον συγκλόνισε…
Η εκλογή του τον ξάφνιασε. Και περισσότερο ένιωσε περίεργα όταν βρέθηκε στην πόρτα της Βουλής. Εκεί κάποιος συνάδελφός του με αρκετή δόση χαιρεκακίας του πέταξε ένα πικρό σχόλιο σχετικά με το νεαρό της ηλικίας του. Αυτός ο ίδιος αργότερα του εξέφρασε τη μεταμέλειά του με την εκτίμηση και το σεβασμό που του έδειχνε απροκάλυπτα.
Αυτό που αξίζει να τονιστεί είναι ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έδειξε από την αρχή πόσο ξεχώριζε τον Γιάννη Κεφαλογιάννη. Αυτή την «αδυναμία» εκμεταλλεύτηκε στο έπακρον ο νεαρός πολιτικός, ώστε να προσφέρει τα μέγιστα στον τόπο του. Και τα κατάφερε.
Τρεις μήνες κιόλας μετά την εκλογή του, Αύγουστο του 1958, καταφέρνει να επαναλειτουργήσει τα ημιγυμνάσια του νομού και να επανιδρύσει την Σχολή Χωροφυλακής Ρεθύμνου. Και η μια ανακοίνωση διαδέχεται την άλλη, αφήνοντας τον κόσμο έκπληκτο με το πάθος για τον τόπο του που φανέρωνε η έντονη δράση του.
Επανδρώνονται αγροτικά ιατρεία, αρχίζουν οι γεωλογικές έρευνες στο νομό, τα κοινοτικά ταμεία αρχίζουν να δέχονται οικονομική ενίσχυση, οι φορτοεκφορτωτές ξηράς δέχονται για πρώτη φορά ενίσχυση για να περάσουν με αξιοπρέπεια τις μέρες του Πάσχα, αλλά αυτό που μετράει είναι ο τρόπος που εύρισκε λύσεις ο Γιάννης Κεφαλογιάννης για την επίλυση σοβαρών προβλημάτων όπως η έλλειψη οδοποιίας.
Η κάθοδος της ΜΟΜΑ που πέτυχε με προσωπική παρέμβαση στον Καραμανλή, του έδωσε την ευκαιρία να εφαρμόσει το μεγαλεπίβολο σχέδιό του. Η χώρα μας δεν είχε καμιά ευκαιρία ανάπτυξης. Τα ταμεία του κράτους δεν ήταν στην καλύτερη κατάσταση. Κι όμως με τη ΜΟΜΑ, την προσωπική εργασία των κατοίκων κάθε χωριού και τη διάθεση κονδυλίων μόνο για τα υλικά, έσπασε ολοκληρωτικά ο αποκλεισμός των χωριών από την πόλη. Ήταν ένα έργο πνοής που έδειχνε και την ικανότητα του Κεφαλογιάννη να δίνει λύσεις και στα πλέον δισεπίλυτα προβλήματα.
Έβαζε τον πήχη ψηλά
Από τα πρώτα του βήματα στην πολιτική βάζει τον πήχη ψηλά για το Ρέθυμνο. Και καταφέρνει να εκτελεστούν έργα άρδευσης και ύδρευσης που απάλλαξαν τα χωριά από τον κίνδυνο μολύνσεων. Ο αθλητισμός βρίσκει στο πρόσωπό του έναν ένθερμο συμπαραστάτη.
Κι ήρθαν οι μεγάλες στιγμές να γίνουν και τα έργα πνοής στον τουρισμό, στην παιδεία, στον πολιτισμό, στην ανάπτυξη.
Δεν υπάρχει έργο πνοής στο νομό που από μια τριτοκοσμική περιοχή αναδείχτηκε σαν τόπος ευλογημένος με μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, που να μη φέρει την υπογραφή Κεφαλογιάννη. Για παράδειγμα κατάφερε επί δημαρχίας Ψυχουντάκη να πετύχει την απαλλοτρίωση της Φορτέτζας και να προχωρήσει σε αξιοποίησή της.
Κάτι πρωτοφανές για δήμο να αποκτήσει δικαιώματα σε χώρο που ανήκει στο δημόσιο.
Ασχολήθηκε ιδιαίτερα και με θέματα αναστήλωσης της Ιεράς Μονής Αρκαδίου που πέτυχε να ανακηρυχθεί ιστορικό μνημείο.
Επί των ημερών του προχώρησε η στήριξη της δημοτικής αρχής για τη διάνοιξη της παρακαμπτηρίου κάτω από το φρούριο που ονομάστηκε Λεωφόρος Κεφαλογιάννηδων.
Συνέβαλε στη διαμόρφωση της πλατείας των Δικαστηρίων, στην απαλλοτρίωση του χώρου προ της Ιεράς Μητρόπολης και της διαμόρφωσής του, στην ανέγερση του ΞΕΝΙΑ, την ίδρυση Γυμνασίου στο Σπήλι, αλλά υπήρξε και από τους πρωτεργάτες για την απόκτηση Πανεπιστημίου.
Ήταν από τους στυλοβάτες του πολιτισμού ενισχύοντας γενναιόδωρα συλλόγους και σωματεία. Εξασφάλιζε σημαντικά ποσά για να πραγματοποιούνται τα διάφορα Φεστιβάλ και εκδηλώσεις με προοπτική για την πολιτιστική αναβάθμιση του τόπου.
Επί της εποχής του αποκτήθηκαν αίθουσες όπως το Ωδείο Ρεθύμνου που παραχωρήθηκε στο Σύνδεσμο για τη Διάδοση των Καλών Τεχνών εκ της ανταλλαξίμου περιουσίας.
Το ενδιαφέρον του δεν έλειψε και από την προσπάθεια ηλεκτροφωτισμού του νομού με επιτυχία σε κάθε του προσπάθεια να βρίσκει λύσεις για τον απεγκλωβισμό των αποφάσεων και πιστώσεων από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Ένας αγωνιστής της Δημοκρατίας
Υπηρέτησε όμως και τη Δημοκρατία με δυναμισμό και αμείωτη συνέπεια.
Κατά τη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας (1967-1974), ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση και υπήρξε εκ των ιδρυτών της οργάνωσης «Εθνική Δημιουργική Ομαλότητα», με συνέπεια την παραπομπή του στο στρατοδικείο.
Αυτή την περίοδο είχε την ευκαιρία να υπηρετήσει περισσότερο την επιστήμη του.
Διαβάζουμε μάλιστα σε εφημερίδα εν έτει 1971 ότι ο «ιατρός κ. Ι. Κεφαλογιάννης, επιμελητής του Παθολογικού τμήματος του Ασκληπιείου Βούλας του Ερυθρού Σταυρού ανεκηρύχθη διδάκτωρ της Παθολογίας υπό της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κατόπιν της επιτυχούς παρ’ αυτού υποστηρίξεως της επί διδακτορία διατριβής του ανεφερομένης εις τη συχνότητα του ζακχαρώδου διαβήτου επί των Ελλήνων.
Στη Μεταπολίτευση πολιτεύθηκε με τη Νέα Δημοκρατία και, το 1976, ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικό αξίωμα ως υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή, ενώ ορκίστηκε υφυπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη, τον Μάιο του 1980.
Στην κυβέρνηση Τζαννετάκη, το 1989, διετέλεσε υπουργός Δημόσιας Τάξης και με απόφασή του οδηγήθηκαν στην πυρά οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων της μεταπολεμικής περιόδου, ενώ στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα, που σχηματίστηκε τον ίδιο χρόνο, ανέλαβε αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών και η διαφωνία του με τις αποφάσεις για ανάθεση της προμήθειας των ψηφιακών παροχών του ΟΤΕ συνετέλεσε στην πρόωρη πτώση της κυβέρνησης συνεργασίας.
Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης σε κάθε τομέα που αναλάμβανε υπεύθυνα καθήκοντα έφερνε κοσμογονία. Δεν ονομάστηκε τυχαία «ο κ. 166».
Εκεί όμως που έδειξε τις μεγάλες του ικανότητες ήταν στον πόλεμο του Κόλπου που τον βρήκε στο νευραλγικό τομέα του υπουργείου τουρισμού.
Δεν το έβαλε κάτω όμως παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις. Ξεκίνησε προσωπικά την περιοδεία σε χώρες που επέλεγαν την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό. Και κατάφερε να έρθει εκείνη τη δύσκολη χρονιά στη χώρα μας μεγάλος αριθμός τουριστών και μάλιστα από τους ποιοτικότερους .
Στην κυβέρνηση Μητσοτάκη που ακολούθησε ανέλαβε υπουργός Τουρισμού και άνευ χαρτοφυλακίου, με αρμοδιότητα τα θέματα της Κρήτης. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1991, παραιτήθηκε από υπουργός Τουρισμού. Επανήλθε στο κυβερνητικό σχήμα, τον Δεκέμβριο του 1992 ως υπουργός Εσωτερικών.
Το Φεβρουάριο του 2006, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής τον τοποθέτησε ειδικό σύμβουλό του και στις εκλογές του 2007 σταμάτησε να πολιτεύεται, καθώς την έδρα στο νομό Ρεθύμνης διεκδίκησε η θυγατέρα του Όλγα Κεφαλογιάννη.
Μια προσεκτική μελέτη του τοπικού τύπου από το 1958, θα μπορούσε να γεμίσει αναρίθμητες σελίδες αναφέροντας επιγραμματικά μόνο όλη την προσφορά του Γιάννη Κεφαλογιάννη στον τόπο. Είναι ο μόνος βουλευτής που έχει να παρουσιάσει τόσο σημαντικό, πλούσιο έργο. Ο νομός κυριολεκτικά μεταμορφώθηκε επί της πολιτικής του θητείας.
Παρέμεινε όμως κι ένας άνθρωπος με ευαισθησίες.
Σε πρόσφατη έρευνα για τη ζωή και το έργο του μιλήσαμε με υπέργηρους Ρεθεμνιώτες που έζησαν τον Γιάννη Κεφαλογιάννη. Και μας έκανε εντύπωση μεταξύ άλλων αυτό που μας κατέθεσε κάποιος συμπολίτης από ορεινό χωριό του νομού.
Ανήκε σε εντελώς αντίθετο πολιτικά στρατόπεδο από το «γιατρό». Και εκείνος το ήξερε. Κάποτε που χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο της Αθήνας, είδε ξαφνικά μπροστά του το Γιάννη Κεφαλογιάννη. Στάθηκε διακριτικά στην πόρτα του θαλάμου και τον ρώτησε για την υγεία του και αν θα μπορούσε να βοηθήσει κάπου.
«Ήταν ο τρόπος του που με σκλάβωσε, κατέληξε ο σεβάσμιος συνομιλητής μας. Από τότε μπορεί να μην τον ψήφιζα αλλά τον εκτιμούσα σαν άνθρωπο περισσότερο».
Κάποτε ρωτήσαμε τον γνωστό αγωνιστή και στέλεχος του ΚΚΕ Γιάννη Κυριακάκη ποιον πολιτικό ξεχωρίζει. Χωρίς να σκεφτεί μας ανέφερε το Γιάννη Κεφαλογιάννη, εκτιμώντας σ’ αυτόν το γεγονός ότι ποτέ στην καριέρα του ως πολιτικός δεν άλλαξε στρατόπεδο. Για ένα μόνο πράγμα του είχε παράπονο. Που έκαψε τους φακέλους των «αντιφρονούντων» χωρίς να προλάβει να πάρει το δικό του που ήθελε να τον κρατήσει στο αρχείο του.
Παλιοί κοινοτάρχες επίσης που δεν υπήρξαν ποτέ οπαδοί της συντηρητικής παράταξης, μας είπαν ότι σε προεκλογικές περιόδους, υποδεχόμενοι το Γιάννη Κεφαλογιάννη, περίμεναν πάντα να του προσφέρουν μια μικρή φιλοξενία ως οικοδεσπότες του χωριού και μετά αποχωρούσαν εκδηλώνοντας την πολιτική τους θέση.
Ο ίδιος ο Γιάννης Κεφαλογιάννης έλεγε και το πίστευε ότι ποτέ δεν ζήτησε την πολιτική ταυτότητα όποιου τον επισκεπτόταν στο γραφείο του. Εξυπηρετούσε τους πάντες χωρίς διάκριση. Ένοιωθε ένα σεβασμό για το λαό του Ρεθύμνου που τον είχε εντυπωσιάσει από την πρώτη του εκλογή. Έλεγε μάλιστα πόση εντύπωση του έκανε ο σεβασμός που έτρεφαν οι Ρεθεμνιώτες σε ένα εκπρόσωπο του Κοινοβουλίου. Αυτό φαινόταν από το ντύσιμό τους όταν πήγαιναν να τον επισκεφθούν. Κι ας ήταν ένας νεαρός που ακόμα δεν είχε αποκτήσει πείρα και αισθανόταν δέος κάθε φορά που περνούσε την πόρτα του Κοινοβουλίου για να πάρει τη θέση του στο έδρανό του.
Αυτός ήταν ο Γιάννης Κεφαλογιάννης. Μια εμβληματική μορφή που σημάδεψε την πολιτική ζωή της χώρας με τη συνέπεια και την δημιουργική του πορεία. Ένας ευπατρίδης που λάτρεψε το Ρέθυμνο και ανάλωσε τη ζωή του για να το μεταβάλει από ένα μικρό ασήμαντο τόπο σε μια περιοχή με προοπτικές ανάπτυξης και προκοπής.
ΠΗΓΕΣ: Politistiko-rethymno.org
Εύας Λαδιά: Γιάννης Κεφαλογιάννης Ένας ευπατρίδης της πολιτικής