Σαν μια ακόμα μνημόσυνη αναφορά στον αείμνηστο Χρίστο Μακρή, θα ήταν καλό να θυμίσουμε μερικά πράγματα για τον ηρωικό του πρόγονο για τον οποίο μάλιστα ήταν ιδιαίτερα περήφανος.
Ο Χρίστος Μακρής, θείος του σοφού μας δασκάλου, που ήταν φαινόμενο για την εποχή του, έζησε λίγο αλλά έμεινε στην ιστορία για τους αγώνες του και την αφοσίωσή του στα ιδεώδη της φυλής για τα οποία και θυσιάστηκε σε ηλικία μόλις 32 ετών.
Γεννήθηκε στα Σελλιά της επαρχίας Αγίου Βασιλείου το 1880 Γενναίος και τολμηρός τελειώνει τις εγκύκλιες σπουδές του στον τόπο του και το 1897 βρίσκεται στην Αθήνα για να ακολουθήσει ανώτερες σπουδές.
Φοιτητής ακόμα παίρνει μέρος στον άτυχο πόλεμο του 1897 ως εθελοντής και αποκτά τα πρώτα του τραύματα στο πεδίο της τιμής.
Πτυχίο με άριστα
Μόλις έσβησαν και οι τελευταίες φλόγες αυτού του πολέμου που στοίχισε τόσα πολλά στο ήδη βασανισμένο ελληνικό κράτος, ο Χρίστος επιστρέφει στις σπουδές του και το 1901 παίρνει με άριστα το πτυχίο της Θεολογίας.
Σύντομα όμως τον κάλεσε και πάλι το καθήκον όταν ξέσπασε η επανάσταση στο Θέρισσο.
Η στενή του φιλία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο ήταν το ισχυρότερο κίνητρο για να παρατήσει τα πάντα και να τρέξει κοντά του να συναγωνιστεί με τους άλλους θαρραλέους Ρεθεμνιώτες και να διεκδικήσει με τη δική του συμβολή τη δικαίωση και αυτού του ξεσηκωμού.
Αν και τόσο νέος η ζωή του χαρίζει μοναδικές εμπειρίες. Όπως το συνήθιζε σε καιρό ειρήνης γύριζε και πάλι στην επιστήμη του. Ήταν το 1906 που ανοίγει νέο κεφάλαιο στη ζωή του με την κατάκτηση μιας υποτροφίας.
Χάρις σ’ αυτή ο νεαρός Χρίστος Μακρής πηγαίνει στο Μόναχο για να σπουδάσει Βυζαντινή και Εκκλησιαστική Ιστορία. Επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1910 αναγορεύεται Υφηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ποια ήταν η μεγάλη έκπληξη του νεαρού επιστήμονα όταν την εναρκτήρια διδασκαλία του στο Πανεπιστήμιο παρακολουθεί ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος που είχε στο μεταξύ γίνει πρωθυπουργός της χώρας. Καθήκον βαρύ που του ανέθεσε ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος.
Οι αγώνες όμως για την απελευθέρωση μαρτυρικών περιοχών δεν του επιτρέπουν να ησυχάσει ούτε λεπτό.
Μαζί με τον καπεταν Κλειδή
Μαθαίνοντας το πέρασμα του άλλου μεγάλου αγωνιστή του καπετάν Στέλιου Κλειδή από την Αθήνα, ο Χρίστος Μακρής σπεύδει να καταταγεί στο Σώμα που είχε δημιουργήσει ο συμπατριώτης του οπλαρχηγός, και παίρνει μέρος στη μάχη για την απελευθέρωση του Μετσόβου.
Μετά το θάνατο του Κλειδή στις 10 Νοεμβρίου, αναλαμβάνει την αρχηγία του Σώματος και προχωρά ακάθεκτος για τα Γιάννινα.
Οι άνδρες του δένονται μαζί του γιατί θαυμάζουν τον απαράμιλλο ηρωισμό του. Οι κακουχίες τον αφήνουν αδιάφορο και ο θάνατος δεν σημαίνει τίποτα για τον Χρίστο Μακρή.
Στη μάχη του Δρίσκου ξεπερνά τον εαυτό του. Κάποια στιγμή αποφασίζει να καταλάβει με κάθε θυσία ένα εχθρικό πολυβόλο. Κι εκεί τον βρήκε ο θάνατος. Εκεί που άφησε την τελευταία του πνοή και ο ποιητής Λορέντζος Μαβίλης, πολεμώντας κι αυτός για να ελευθερώσει εκείνα τα άγια χώματα.
Προσκύνημα στον τόπο της θυσίας
Κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον αναφέρει σε ομιλία του για τους ήρωες αυτούς ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γιάννης Σταυρουλάκης.
Αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Το 1976 ο Λυκειάρχης Χρίστος Μακρής ανιψιός του αγωνιστή, ήλθε στο Δρίσκο για να δει τα χώματα που έπεσε ο θείος του. Πήγαμε μαζί, καθόσον ήταν καθηγητής μου στο Γυμνάσιο Ρεθύμνης, και ο τότε ιερεύς της περιοχής, πατέρας του σημερινού ιερέα, που τότε ήταν 12 χρονών και ο ίδιος έζησε τα γεγονότα μας πήγε στο σημείο εκείνο (300-500 μέτρα από την άσφαλτο) όπου είχαν θάψει τον Χρίστο Μακρή και απάνω στο χώμα υπήρχε σχηματισμένο με πέτρες το σημείο του Σταυρού».
Και στην ιστοσελίδα της Παγκρήτιας Ένωσης Μακεδονίας σε μια εξαιρετική διατριβή του ο Αντιστράτηγος ε.α Ιωάννης Κακουδάκης, Επίτιμος Α ‘ Υπαρχηγός ΓΕΣ τέως Διευθυντής της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού με τίτλο « Η συμβολή και οι θυσίες των Κρητικών στο Μακεδονικό Αγώνα αναφέρει σχετικά:
«Αξίζει να μνημονεύσουμε τον πρώτο πανεπιστημιακό δάσκαλο Χρήστο Μακρή από τα Σελλιά Ρεθύμνου, εθελοντή στο Σώμα των 120 ανδρών του συνεπαρχιώτη του Στυλιανού Κλειδή, ο οποίος ανέλαβε και το Σώμα μετά τον θάνατο του Κλειδή. Έπεσε, ηρωικά μαχόμενος, στο Δρίσκο Ιωαννίνων, στις 28 Νοεμβρίου 1912, σε ηλικία 32 ετών.
Στην κεντρική είσοδο του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη στήλη στην οποία αναγράφεται: «Χρήστος Μακρής, υφηγητής Θεολογίας, έπεσεν εις τους κατά των Τούρκων Πολέμους 1912- 1913».»
Στην προτομή του ήρωα που βρίσκεται στην πλατεία Μαβίλη αναγράφεται:
Χρίστος Ν. Μακρής
Από τα Σελλιά Ρεθύμνου Κρήτης (1880-1912)
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθήνας
Αρχηγός Σώματος Κρητών Ανταρτών
Σκοτώθηκε στη μάχη του Δρίσκου 27-11-1912,
Και στη βάση του βάθρου της προτομής διαβάζει ο περαστικός:
Άφησε θέσεις και σπουδές
σ’ άλλους να συνεχίσουν
σ’ όσους δεν είχαν δύναμη
να παν να πολεμήσουν
Άξιος Απόγονος.
Αν ζούσε ο μεγάλος αυτός ήρωας, ήταν σίγουρα περήφανος για τον ανιψιό του Χρίστο Μακρή, που σκόρπισε σοφία όσο ζούσε και αγωνιζόταν για τη διατήρηση της εθνικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας.
Σαν να ήθελε να συνεχίζει τον αγώνα του θείου του δεν συμβιβάστηκε ποτέ. Και ο δικός του εχθρός ήταν πάντα ο καταλύτης κάθε δημοκρατικής έκφρασης. Ίσως γι’ αυτό δεν έφτασε ποτέ στην ακαδημαϊκή έδρα που του άξιζε. Αλλά ο αποκλεισμός αυτός ήταν για το Χρίστο Μακρή η σημαντικότερη περγαμηνή. Γιατί απλά επιβεβαίωνε τον ασυμβίβαστο και γενναίο χαρακτήρα του.
ΕΥΑ ΛΑΔΙΑ
ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ 11/10/2014