Αντώνης Ανδρ. Ζωϊδάκης: Από τους πρωταγωνιστές της απαγωγής Κράιπε

Στο πάνθεον των ηρώων μας ξεναγεί σήμερα ένας χαρισματικός άνθρωπος και καλός φίλος που οι πολιτιστικές του παρεμβάσεις είναι πολλές και πολυσήμαντες
Ο κ. Σταύρος Φωτάκης ,στρατηγός ε.α από τον Αγιο Ιωάννη Αμαρίου, που έχει ασχοληθεί με επιτυχία και στην ιστορική έρευνα και μας έχει δώσει πολύτιμες σε στοιχεία εργασίες.
Σήμερα μας κάνει την μεγάλη τιμή να μας γνωρίσει ένα μεγάλο ήρωα τον Αντώνη Ανδρ. Ζωιδάκη , έναν από τους 11 Κρήτης πρωταγωνιστές της απαγωγής Κράιπε Μια σημαντική ιστορική φυσιογνωμία που αναδεικνύει η συνεχής μελέτη και αναζήτηση σε αξιόπιστες πηγές του ακούραστου στρατηγού.
Άς συνοψίσουμε τα γεγονότα πριν φθάσουμε στα έργα και τις ημέρες του Αντώνη Ανδρ. Ζωιδάκη μέσα από την εργασία του κ. Σταύρου Φωτάκη
ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Παρά την κατάληψη της Κρήτης από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής τον Μάιο του 1941, ύστερα από σκληρές μάχες σ’ όλο το νησί, το φρόνημα του κρητικού λαού δεν υποδουλώθηκε και ο κρητικός λαός δεν σταμάτησε να αγωνίζεται και να αντιστέκεται σε κάθε περίσταση προκειμένου ν’ ανακτήσει την ελευθερία του. Για το λόγο αυτό δημιουργηθήκανε ανταρτικές-αντιστασιακές ομάδες με σκοπό να προκαλούνε καταστροφές και κάθε είδους αγώνα ενάντια στο Γερμανό καταχτητή με τη συνεργασία και βοήθεια των συμμαχικών δυνάμεων. Οργανωθήκανε και πραγματοποιηθήκανε πολλές αποστολές που επιφέρανε σκληρά πλήγματα κατά του εχθρού και άλλες ηρωικές πράξεις με μεγάλη επιτυχία, προκειμένου να κάμψουνε τη δύναμη του κατακτητή και να ενισχύσουνε το ηθικό του κρητικού λαού.
Μια αληθινή πράξη ανδρείας, αυτοθυσίας και ηρωισμού ήτανε η απαγωγή του Γερμανού Διοικητή Κρήτης Στρατηγού Φον Κράϊπε η οποία θεωρείται το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η απαγωγή έγινε έξω από τις Αρχάνες προς Ηράκλειο, το βράδυ της 26ης Απριλίου του 1944. Σχεδιάστηκε από τους Άγγλους Αξιωματικούς Πάτρικ Λη Φέρμορ και Ουίλιαμς Στάνλεϋ Μος και συμμετείχαν οι: Στρατής Σαβιολάκης, Μιχάλης Ακουμιανάκης, Παύλος Ζωγραφιστός, Ηλίας Αθανασάκης, Δημήτρης Τζατζαδάκης, Γρηγόρης Χναράκης, Εμμανουήλ Πατεράκης, Αντώνης Παπαλεωνίδας, Νίκος Κόμης, Γεώργιος Τυράκης και ο Υπενωματάρχης Αντώνιος Ζωϊδάκης
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Ο Αντώνης Ζωϊδάκης γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου το έτος 1910 και ήταν ένας από τους έντεκα Κρήτες πρωταγωνιστές της απαγωγής του Στρατηγού Κράϊπε. Υπήρξε από την πρώτη στιγμή ενεργό μέλος της ομάδας των απαγωγέων. Ήταν Υπενωματάρχης αλλά είχε εγκαταλείψει κατά τη Μάχη της Κρήτης το Σταθμό Χωροφυλακής που υπηρετούσε για να πολεμήσει τους επιδρομείς. Αμέσως μετά βγήκε στο βουνό και έλαβε μέρος σε πολλές μυστικές αποστολές μέχρι το Νοέμβριο 1943. Στη συνέχεια έφυγε για την Αίγυπτο για εκπαίδευση μαζί με άλλους αγωνιστές. Στην Αίγυπτο και συγκεκριμένα στην Χάϊφα εκπαιδεύτηκε στη Σχολή Σαμποτάζ και κατόπιν επέστρεψε στην Κρήτη. Ήταν ένας πραγματικά γενναίος άνδρας και ανιδιοτελής πατριώτης. Μετά την απαγωγή του Γερμανού Στρατηγού Κράϊπε οι Χναράκης, Παπαλεωνίδας, Κόμης και Ζωϊδάκης με τον αιχμάλωτο σοφέρ του Στρατηγού ονόματι Albert αναχώρησαν πεζοί για το ραντεβού με τους υπόλοιπους απαγωγείς που είχαν δώσει στη Νίδα του Ψηλορείτη. Τα χέρια του σοφέρ είχαν δεμένα για να μην διαφύγει. Τα μεσάνυχτα περίπου της ίδιας ημέρας είχαν φθάσει στον Άγιο Σύλλα και είδαν ότι ήταν δύσκολο να συνεχίσουν με το Γερμανό οδηγό να περάσουν τις φρουρές που ήταν στη διαδρομή γι’ αυτό αποφάσισαν για να μην προδοθούν να σκοτώσουν τον σοφέρ, αν και ο θάνατός του ήταν σκληρός. Την απόφαση εκτέλεσε ο Ζωϊδάκης με το στιλέτο του, ο οποίος αν και μετάνιωσε όπως είπε, δεν μπορούσε να κάμει διαφορετικά γιατί υπήρχε κίνδυνος ματαίωσης της απαγωγής αλλά και αποκάλυψης ότι στους απαγωγείς συμμετείχαν Κρητικοί και τα γύρω χωριά θα πλήρωναν ακριβά την συμμετοχή τους. Μετά την εκτέλεση του σοφέρ οι απαγωγείς συνέχισαν για τη Νίδα. Η πορεία συνεχίστηκε με ανάβαση στον Ψηλορείτη και κατάβαση στις δύσβατες κατωφέρειες της δυτικής πλευράς του Ψηλορείτη για να φθάσουν σε μια σπηλιά κοντά στη Νίθαυρη. Εκεί περίμεναν νέα από τον Αντώνη Ζωϊδάκη, που είχε συνδεθεί με τον ασυρματιστή Αριστείδη Παραδεισανό για να τους μεταφέρει οδηγίες του Στρατηγείου του Καΐρου. Δυστυχώς ο Αριστείδης Παραδεισανός δεν κατάφερε να φθάσει στον εφεδρικό ασύρματο της «Φανερωμένης» και έτσι οι απαγωγείς με το Στρατηγό Κράϊπε με ιδιαίτερες προφυλάξεις ανιχνεύοντας και βοηθούμενοι από κατοίκους των χωριών της Αμπαδιάς : Νίθαυρη – Αποδούλου – Αγ. Παρασκευή και Άϊ Γιάννη, σε κρυψώνες της Αγ. Παρασκευής και του Άϊ Γιάννη κατάφεραν να συνεχίσουν την πορεία τους. Ο Αντώνης Ζωϊδάκης και Αριστείδης Παραδεισανός με τη συνεργασία κατοίκων οργανώνουν τον τρόπο τροφοδοσίας των ανταρτών και των πεινασμένων απαγωγέων που κρύβονται σε μια ρεματιά του Άϊ Γιάννη. Στις δύσκολες αυτές στιγμές η Ειρήνη Ζωιδάκη, αδελφή του Αντώνη Ζωϊδάκη, η Μαρία Φωτάκη και Αναστασία Μπριλλάκη αδελφές του Αριστείδη Παραδεισανού συνέδραμαν με κίνδυνο της ζωής τους στην φροντίδα των απαγωγέων και άλλων πατριωτών αγωνιστών. Η διαδρομή που ακολούθησαν οι απαγωγείς υπό την πίεση των Γερμανών, ήταν Ανώγεια – Ψηλορείτης – Κουρούτες – Νίθαυρη – Αγ. Παρασκευή – Άϊ Γιάννης – Γερακάρι – Πατσός – Φωτεινού – Βιλανδρέδο – Ροδάκινο, όπου στις 14/5/1944 αναχώρησαν για το Κάϊρο.
ΑΔΟΞΟ ΤΕΛΟΣ
Η συμβολή του Αντώνη Ζωϊδάκη σ’ αυτό το θαρραλέο εγχείρημα της απαγωγής του Γερμανού Στρατηγού Κράϊπε, ήταν σημαντική, η οποία όμως έμελλε να έχει άδοξο τέλος. Στις 7 Αυγούστου 1944, ο Αντώνης Ζωϊδάκης μαζί με άλλους δυο της υπηρεσίας πληροφοριών συνόδευαν τον Αρχηγό της Συμμαχικής αποστολής Τομ Νταμπάμπιν από το χωριό Καρέ στο λημέρι του Κυβερνητικού Επιτρόπου Εμμανουήλ Κελαϊδή και του Αρχηγού της Ε.Ο.Ρ. που βρισκόταν 6-7 χιλιόμετρα Β.Δ. του χωριού Αρμένοι Ρεθύμνου. Βάδιζαν σε αραιό σχηματισμό δυτικά των Αρμένων με προσοχή εξαιτίας της Γερμανικής Μονάδας που έδρευε στο χωριό. Ο Αντώνης Ζωϊδάκης έπεσε αιφνιδιαστικά πάνω σε 3-4 Γερμανούς σε απόσταση επαφής. Πρόλαβε και σκότωσε έναν, αλλά οι υπόλοιποι τον έθεσαν εκτός μάχης.
Για το θανάσιμο τραυματισμό υπάρχουν δυο εκδοχές. Η μία αναφέρει ότι, σε συμπλοκή στην περιοχή Αρμένων Ρεθύμνης φονεύεται ο αντάρτης Αντώνιος Ζωϊδάκης και τραυματίζεται ένας Γερμανός στρατιώτης. Η άλλη αναφέρει ότι, μια ομάδα πέντε ως έξι ανταρτών με οδηγό τον Αντώνη Ζωϊδάκη πήγαιναν για τον Πρινέ Ρεθύμνης. Περνώντας έξω από τον καταυλισμό Γερμανών στους Αρμένους τρεις Γερμανοί άνοιξαν πυρ και τραυμάτισαν τον Ζωϊδάκη στο μηρό. Η ομάδα ανταπέδωσε, σκότωσε ένα Γερμανό και τραυμάτισε τους άλλους δύο και στη συνέχεια έφυγαν πανικόβλητοι αφήνοντας τον τραυματία Ζωϊδάκη. Ενισχύσεις Γερμανών που έφθασαν από τους Αρμένους παρέλαβαν τους δικούς τους και τον Ζωϊδάκη έδεσαν με αλυσίδα από τα πόδια και στο πίσω μέρος ενός αυτοκινήτου και έφυγαν με ταχύτητα, τραβώντας τον χάμω μέχρι τους Αρμένους. Ό,τι απέμεινε από το σώμα του το άφησαν δυο μέρες σε ένα δρόμο του χωριού και μετά άνοιξαν ένα λάκκο και τον σκέπασαν. Η αυτοθυσία του τον τοποθέτησε στο πάνθεον των Ηρώων της Εθνικής Αντιστάσεως Κρήτης. Ο Αντώνης Ζωϊδάκης ήταν γεννημένος παλικάρι με λεονταρίσια καρδιά και ατσαλένια νεύρα.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι, ο Αντώνης Ζωϊδάκης υπήρξε μια ζωντανή μορφή του αντιστασιακού αγώνα, ένα γνήσιο παλικάρι, που αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας. Ένα παλικάρι, που τίμησε τον Άϊ Γιάννη και που όλοι οι νεώτεροι πρέπει να νιώθουνε υπερήφανοι για όσα έκανε. Για το λόγο αυτό μια προτομή του, μνήμης και τιμής, πρέπει να στηθεί στην πλατεία του χωριού, για να ενθυμούνται οι παλιότεροι και να παραδειγματίζονται οι νεότεροι.
Προσυπογράφουμε το αίτημα του κ.Φωτάκη και τον ευχαριστούμε για την πολύτιμη συμβολή του στην έρευνά μας και για την ευκαιρία που μας έδωσε να γνωρίσουμε μια τόσο σπουδαία προσωπικότητα όπως ήταν ο Αντώνης Ζωιδάκης
Εύα Λαδιά

Αφήστε μια απάντηση