ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΓΛΙΚΟΥ ΑΣΥΡΜΑΤΟΥ
Ήτο η 20η Ιανουαρίου 1943. Μια ομάς Άγγλων σαμποτέρ
με επικεφαλής τον επίσης Άγγλο Αντισυνταγματάρχη Τόμ,
είχον τοποθετήσει ένα ασύρματο εις θέση (Αγκαραθοσέλι)
της περιφερείας Αλωνών. Μαζί με την Αγγλική ομάδα
δυνάμεως 20 περίπου ανδρών ήτο και μια Ελληνική ανταρτική
ομάς υπό τους Λουκογιώργη και Εμμ. Τζαγκαράκη ίσης
δυνάμεως με των Άγγλων.
Από τον σταθμόν αυτόν Ασυρμάτου
επληροφορείτο ο Κόσμος ολόκληρος τα δεινοπαθήματα της
ηρωικής και μαρτυρικής Μεγαλονήσου. Εκεί ψηλά ατη κορφή
που ήταν κάτασπρη από χιόνι ζούσε ελεύθερη και τιμημένη
μια χούφτα ζωντανών Ελλήνων που για μοναδικό τους
σύντροφο είχαν το τιμημένο τους τουφέκι και την Μεγάλη
Ιδέα της Απελευθέρωσης. Κάθε μέρα και κάθε νύχτα χωρίς
τα (καραούλια) έβγαινε και μια μικρή περίπολος σε αρκετή
απόσταση ένας γύρω από την εγκατάσταση του Ασυρμάτου
για περισσότερη ασφάλεια. Η υπόλοιπος δύναμις μαζεμένη,
μέσα σε σπηλιές ησχολείτο σε διάφορες άλλες δουλειές ή
σε μεταβίβαση διαταγών σε άλλες ομάδες ακόμη και εις
εκτελέσεις σαμποτάζ εντός και εκτός του Νομού Ρεθύμνης.
Φαίνεται όμως ότι και πάνω εκεί έφθασε το μάτι κατασκόπου
ή προδότου κι έτσι- ξημερώνοντας η 20η Ιανουαρίου 1943 οι
σκοποί και οι μικρά περίπολος αντελήφθησαν από μακριά
υπόπτους Γερμανικάς κινήσεις.
Ως είχαν διαταγή συνεπτύχθησαν εις την έδραν των έλαβον
καταλλήλους θέσεις και ανέμενον. Σ’ αυτό το διάστημα έλυσαν
και τον Ασύρματο και τον έκρυψαν μαζί με τα αρχεία του
εις μέρος ασφαλές εκ των προτέρων προκαθωρισμένον, δια
πάσαν ασφάλεια. Δεν πέρασαν πολλές στιγμές και άρχισε
η μάχη 30 – 40. Αγγλοέλληνες και μέχρι 150 Γερμανοί το
(Αγγαραθοσέλι) από παντού κυκλωμένο. Οι όλμοι πέφτανε
βροχή πυροβόλα και δυο μικρά κανονάκια ο στρατός καθ’
ένας και το αυτόματό του. Η μάχη έφθασε στο ζενίθ κατά
της 10 η ώρα. Οι ήρωές μας καλά ταμπουρωμένοι στους
ψηλούς και απόκρημνους βράχους απέκρουσε την μία μετά
την άλλη επίθεση σκορπώντας το θάνατο εις τους εχθρούς.
Οι καπεταναίοι Λουκογιώργης και Μανώλης Τζαγκαράκης
ατρόμητοι περιήρχοντο τας θέσεις των αμυνόμενων και τους
εμψύχωναν. Ζήτω η Κρήτη παιδιά Ζήτω η Ελλάς, όλοι μαζί
άγγλοι και δικοί μας εφώναζον. Πάνω από 15 πτώματα των
γερμανών ήτο ξαπλωμένα γύρω από το λόφο μεταξύ αυτών
κι ένας Λοχαγός. Οι Γερμανοί εφρίαζαν μια χούφτα Έλληνες
πολεμισταί με δυο πολυβόλα κι αυτοί τόσοι πολλοί και να
μην μπορούν να κάμουν ότι θέλουν. Παραδοθείτε δεν θα
σας πειράξωμε, αλλιώς θα κάψωμε τα γύρω χωριά. Πάνω
στην ώρα αυτή ο Αντισυνταγματάρχης Τομ ειδοποιήθηκε πως
ετοιμάζονται να’ ρθούν κι άλλοι Γερμανοί και άλλα κανόνια.
Το κάψιμο των γύρω χωριών, θυσία άσκοπη σκέφτηκε. Κάμανε
πρόχειρο Συμβούλιο με τους Καπεταναίους και αποφασίσανε
να φύγουν με μια ηρωική εξόρμηση αν και κυκλωμένοι από
παντού.
Διαλέξανε το μέρος της εξορμήσεως από εκεί όπου ηκούωντο
λιγότερα πυρά και δώσανε τόπο συναντήσεως πάνω ψηλά από
την Ασή- Γωνιά.
Σαν αετοί γοργόφτεροι πετούσαν οι ανδρείοι πολεμισταί μας
πυροβολούντες και πυροβολούμενοι, η γνωστή πολεμική
αρχή αέραααα ακούσθηκε, και τότε από τα στόματα των
παλικαριών μας όχι μόνο των ιδικών μας αλλά και των Άγγλων.
Στην γενναία και υπέροχο και αποφασιστική αυτή προσπάθεια
βρήκαν ένδοξο και ηρωικό θάνατο 4 Άγγλοι και τρεις αντάρται
μας. συνελήφθησαν ακόμη και πέντε αιχμάλωτοι οίτινες υπό
αυστηράν συνοδείαν μετεφέροντο προς Αργυρούπολιν. Σε
κάποια στιγμή ένας από τους αιχμαλωτισθέντας, ο αντάρτης
Κυριάκος Γεωργίου Τζαγκαράκης, εξ Αλωνών Ρεθύμνης
πήρε τη Μεγάλη απόφαση. Έτσι κι αλλιώς χαμένος είμαι.
Με μια τεραστία δύναμη και προσπάθεια φεύγει από τη
γραμμή συνοδείας σπρόχνωντας απότομα τους διπλανούς
συνόδους γερμανούς. Αυτοί πάλι μένουν κατάπληκτοι και
εκστατικοί για λίγα λεπτά και μέχρι να συνέλθουν από την
κατάπληξη των ο Κυριάκος ήτο αρκετά μέτρα μακριά. Τρέχει,
πετά κυριολεκτικώς καταπυροβολούμενος από 20 περίπου
αυτόματα. Ήταν Θεού θέλημα φαίνεται να γλυτώσει. Πήρε
όμως δυο σφαίρες στους γλωτούς και στο φρενήρη δρόμο του
βρέθηκε πάνω από ένα ύψος 10-15 μέτρων που υποχρεωτικά
έπρεπε να πηδήσει για να μπει στο παρακείμενο δάσος, δεν
εδείλιασε, πηδάκαι πέφτει πάνω στα χαμόκλαδα και τότε
μόνο εσώθη που κρύφτηκε μέσα στο δάσος το αιωνόβιο.
Τέτοια άγνωστα ηρωικά κατορθώματα τόλμης και αυτοθυσίας
συνέβησαν στο διάστημα της Κατοχής πάρα πολλά. Καθήκον
έχουν όσοι τα έζησαν και τα γνωρίζουν να τα καταστήσουν
κοινό κτήμα διότι ο αυριανός ιστορικός από κάθε τι αρυσθεί
τας πληροφορίας του δια την συγγραφή της ιστορίας του
τόπου μας.
Αι καλαί και ηρωικαί πράξεις αμοίβωνται όχι μόνο δια της ύλης
αλλά προ παντός δια της δημοσιότητος και της ιστορίας.
Πριν κλείσωμε το σημερινό μας σημείωμα οφείλωμε να το
συμπληρώσουμε με την πληροφορία ότι η θέσις και ο σκοπός
των ανταρτών μας και των Άγγλων εις το (Αγγαραθοσέλι)
όπως εξηκρηβώθη επροδόθη δυστυχώς από ανθρώπος που
ισχυρίζονται ότι ήτο Έλληνες και μάλιστα Ρεθεμιώτες – Κρήτες.
ΓΕΩΣΤΑΜ.