Για τη " Φραντζέσκα" μίλησε ειδικότερα η Ελένη Γκίκα τονίζοντας μεταξύ άλλων:
«Κάποιος άνθρωπος βάζει σκοπό της ζωής του να ζωγραφίσει τον κόσμο. Χρόνια ολόκληρα γεμίζει μια επιφάνεια με επαρχίες, βασίλεια, βουνά, κόλπους, καράβια, νησιά, ψάρια, σπίτια, εργαλεία, άστρα, άλογα και ανθρώπους. Λίγο πριν πεθάνει, ανακαλύπτει ότι αυτός ο υπομονετικός λαβύρινθος των γραμμών σχηματίζει την αυτοπροσωπογραφία του» («Δημιουργός», Χ.Λ.Μπόρχες, 1960).
Οι περισσότεροι το κάνουν, ηθελημένα ή εν αγνοία τους, το έργο τουλάχιστον πολλών μεγάλων δημιουργών μοιάζει σαν ένα κατακερματισμένο μυθιστόρημα (της ζωής τους, της εποχής τους). Και η Χρυσούλα Δημητρακάκη στη «Φρατζέσκα» της εμφανώς το κάνει!
Επειδή η αλήθεια είναι μνήμη και κρύβεται μέσα μας!
Η Χρυσούλα Δημητρακάκη για μένα σημαίνει πολλά. Και η «Φρατζέσκα» της ακόμα περισσότερα.
Δεδομένου του είμαστε ό,τι αφήσαμε, η Χρυσούλα μας γεμίζει αισιοδοξία και φως υπενθυμίζοντας ότι «σ’ αυτόν τον κόσμο δεν είμαστε μόνοι». Είμαστε εμείς και όλοι όσοι μας ανάθρεψαν και όσοι ήρθαν πριν από μας, όσοι θα ‘ρθουν μετά από μας, είμαστε η πατρίδα των παιδικών μας χρόνων.
Δεδομένου δε και του ότι «ο κόσμος κατά τον Μαλαρμέ, υπάρχει μόνο και μόνο για να γίνει βιβλίο’ για τον Μπλουά είμαστε εδάφια, λέξεις ή γράμματα ενός βιβλίου μαγικού, και το αέναο αυτό βιβλίο είναι το μόνο πράγματα που υπάρχει στον κόσμο: για την ακρίβεια, είναι ο κόσμος», η Χρυσούλα υπογράφει το οικογενειακό της βιβλίο. Διότι ακόμα κι αν για άλλους μιλάμε, για μας και για την οικογένειά μας, πάλι γράφουμε και μιλάμε, όπως σοφά είχε αποδεχθεί ο Μαρκές.
Με ό,τι έχουμε γράφουμε, με ό,τι είμαστε.
Και η «Φρατζέσκα» της Χρυσούλας Δημητρακάκη είναι ένα βιβλίο που διασώζει εκτός από τη μνήμη και την ιστορία και καθημερινές ζωές που αγγίζουν την ποίηση, μια φιλοσοφική θεώρηση ζωής διότι τον παράδεισο ή θα τον βρούμε εδώ και θα τον πάρουμε μαζί ή δεν θα τον βρούμε ποτέ μας. Αλλά η γιαγιά της Χρυσούλας τον συνάντησε τον παράδεισο και της το δίδαξε τόσο καλά! Το αποτέλεσμα«Καμιά φορά τα βράδια, ένα πρόσωπο
μας κοιτάει από τα βάθη ενός καθρέφτη’
Κι η τέχνη πρέπει να ‘ναι σαν και τούτο τον καθρέφτη
Που μας αποκαλύπτει το ίδιο μας το πρόσωπο».
Ε λοιπόν η «Φρατζέσκα» είναι ένα βιβλίο- καθρέφτης.
Ενδιαφέρουσες ήταν και οι άλλες εισηγήσεις που ο χώρος δεν μας επιτρέπει να τις παραθέσουμε. Και ο λόγος ζωντάνεψε με την εκπληκτική απαγγελία των ηθοποιών που διάνθισε την εκδήλωση.
Συγκινημένη έκλεισε τη μυσταγωγική βραδιά η Χρυσούλα Δημητρακάκη λέγοντας μεταξύ άλλων:
Αξιότιμοι κυρίες και κυριοι
Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά, τους ομιλητές για την τιμή της παρουσίας τους, την κυρία Γκίκα, τον κον Παπαθανασόπουλο, τον κον Σταφυλά και τις κυρίες Διδασκάλου και Πολυτίμου καθώς και τον κον Ζώτο, για τις απαγγελίες τους,
ευχαριστώ θερμά τον κον Κορίδη για την ουσιαστική συνεργασία μας και γενικά για την όλη του στάση, που δημιούργησε ένα κλίμα σεβασμού και εκτίμησης.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εκδότη του πρώτου μου βιβλίου, τον κον Χάρη Πάτση, για την αμέριστη συμπαράσταση ακόμα και μέχρι σήμερα και τους εκδότες που έχω συνεργασία, που όχι απλά δημοσίευσαν κείμενά μου άλλα το πιο σημαντικό, μου έστελναν μηνύματα εκτίμησης.
Επίσης ευχαριστώ τον κον Ανδρέα Τσουδερό για την καθοριστική του κρίση, που με βοηθά σε ασφαλή συμπεράσματα, τον κύριο Δημήτρη Αετουδάκη, για την διαχρονική του διδασκαλία και τη σταθερή του στήριξη, τον κον Μιχάλη Τρούλη, για τη βαθιά του εμπιστοσύνη, καθώς και εκείνους που δεν αναφέρω, αλλά με έχουν βοηθήσει καταλυτικά και απόλυτα με τη βαθιά τους εμπιστοσύνη.
Ευχαριστώ όλη μου την οικογένεια για την θερμή συμπαράσταση και ιδιαιτέρα, το σύζυγο μου για τη συμπόρευση σε ένα δρόμο που η ελπίδα, αφήνει τη δυναμική της δημιουργίας και η παρακαταθήκη τη δυναμική της συνέχειας.
Και τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κα Κάτια Μανδύλα που μου επέτρεψε να αφιερώσω το βιβλίο στο Σπύρο μας και να στείλω μαζί με εκείνη ένα μήνυμα σε όλο τον κόσμο.
Υπάρχει και υπάρχουν,
γιατί δεν χάνονται, εκείνοι που δεν λησμονιούνται.
υπάρχει και υπάρχουν
γιατί η μνήμη είναι ζωή.
Αξιότιμοι καλεσμένοι μας,
Ζούμε σ’ ένα κόσμο, που κανείς δε γνωρίζει τα όρια της αιωνιότητας
Ζούμε σ’ ένα κόσμο που χωράμε
και σ’ ένα χρόνο που αισθανόμαστε
Ζούμε σ’ ένα κόσμο, αντιθέσεων που το μόνο σίγουρο είναι ότι
έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο.
Όποτε υπερβάλλουμε, κάθε εντυπωσιακή ιδιότητα, μας υποχρεώνει να αποδείξουμε τι δεν είμαστε
και όποτε αφήνουμε αχαλίνωτη την καλοσύνη ανακαλύπτουμε πόσο εύκολα χάνει την ουσία της
Παλεύουμε για να μη γίνει η αντίσταση κυρίαρχός και ενώ έχουμε ανάγκη από την ελπίδα, δίνουμε μάχη να μην αλυσοδεθούμε στις υπερβάσεις μας
Συσπειρωνόμαστε γύρω από τις σκέψεις μας για να είμαστε συνεπείς με τον εαυτό μας και απλωνόμαστε να μη χάσουμε την επαφή με τον έξω κόσμο
Δεν είμαστε τίποτε άλλο, παρά άνθρωποι που δίνουμε τη μάχη μας κάθε λεπτό και κάθε φορά σκύβουμε μέσα μας για ν’ αποφασίσουμε
και κάθε φορά, ξανασκύβουμε, για να διερωτηθούμε αν κάναμε το σωστό, χωρίς να αποκλείουμε την πιθανότητα λάθους.
Δεν είμαστε σοφοί για να φοβηθούμε τις αδυναμίες μας.
Δεν είμαστε, παρά ένας απ’ όλους τους ανθρώπους, που προσπαθούμε να περάσουμε ένα ποτάμι, που κανείς δεν θα το περάσει δύο φορές
και μη με θεωρήσετε ποιητή, εκτός αν θεωρήσετε ποιητές όλους τους ανθρώπους.
Σας ευχαριστώ πολύ"
Ας ευχηθούμε μια παρόμοια εκδήλωση να απολαύσουμε σύντομα και στο Ρέθυμνο. Είναι μια πανδαισία που σπάνια έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε.
Για να νοιώσουμε βαθειά το μεγαλείο του ανθρώπου μέσα από το έργο της Χρυσούλας Δημητρακάκη που επιμένει να δίνει στην έννοια της ανθρωπιάς τη μεγαλοσύνη της ποίησης
Εύα Λαδιά