Λαογραφία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ Του ΜΑΡ. ΓΙΟΥΜΠΑΚΙΌπως είτανε το χούϊ του Μιχαλιού Σκουλά από τ’ Ανώγεια, εγύριζενε από το ένα χωριόστο άλλο με τη λύρα ντου αναμάσκαλα και τη καλή του καρδιά πάντα έτοιμη να χαρίσητα καλαμπούρια του και τσοι παστρικές του κουβέντες.Ετσά μια αργαδινή ξεπέζεψε από το μουλαράκι του σ’ ένα καφενέ απ’ όξω στο χωριόΔαφνέδες του Μυλοποτάμου. Φτάνει σε μια ουλιά ο Μιχαλιός ακουμπά το πόδα ντου απαάνω στον τάφο καιαρχίζει τις κοντηλιές του.Άμα τελείωσενε βάζει πάλι τη … Συνέχεια

Του Δικηγόρου κ. Μιχ. Παπαδάκη Το νοτικά από τα ψηλά βουνά της επαρχίας του Αη – Βασίλη, πέλαγο που σήμερα, με την απεραντοσύνη του με τα χαριτωμένα ακρογιάλια του, και με τον κρυσταλλένιο, τον κατακάθαρο ουρανό του, δείχνει ένα  από τα πιο θαυμαστά τοπία που μπορεί κανείς να ιδεί σ’ όλον τον κόσμο ήταν, μια φορά κι ένα καιρό, γεμάτο θεριά, άλλα μεγάλα και  άλλα μικρά. Τότες κυβερνούσεν ένας άλλος Θεός, και η θέληση του ήτανε, όχι η αγάπη για … Συνέχεια

  Τα βότανα όπως γνωρίζουμε που ευδοκιμούν στη Ελλάδα έχουν τη δική τους αξία, γοητεία και θεραπευτική σπουδαιότητα λόγω των ευεργετικών συστατικών των . Για τους Κρητικούς όμως το δίκταμο είναι το πιο αγαπητό και γνωστό βότανο, που πάντα θα αναζητείται εκεί που ευδοκιμεί, όπως άγρια φύση, αυλές, κήπους καθώς και βάζα της κουζίνας. Το δίκταμο ή έρωντας όπως χαρακτηρίζεται στην Κρητική διάλεκτο, η επιστημονική ονομασία όμως είναι Oricanum dictamus. Είναι ενδημικό φυτό που απαντάται στη Κρήτη και χρησιμοποιέιται ως … Συνέχεια

Υπό του . ΧΡ. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗ Με τον όρο Χειροτεχνία Λαϊκής τέχνης νοούμε τις αυθόρμητες εκδηλώσεις του καλλιτεχνικού αισθήματος του λαού στον κύκλο των διακοσμητικών τεχνών. Στη εννοια δε της λαϊκής τέχνης περιλαμβάνονται η επιπλοποιία και ξυλουργική, μεταλλοτεχνία, κεραμευτική, υφαντουργική, πλεκτική κεντητική κλπ εφ’οσον όμως τα προϊόντα των τεχνών τούτων έχουν την έμπνευσίν τους σχεδίου και τον τρόπο της εκτελέσεως μόνο από τον λαό. Τότε είναι γνήσια και τότε έχουν αξία. Η χειροτεχνία εμφανίζει μέγιστη ποικιλία χαρακτήρων στους διαφόρους λαούς και … Συνέχεια

      Στο όνομα τον Θεού και ολονώ των αγίω και του δούλου (ή της δούλης) του Θεού …(δεινός)… Στις 24 του Δεκεμβριού, Χριστός αργά γεννάται· τούτη η ώρα και 'κείνη μια λογάται. Από του Νούκου έρχομαι, του Νούκου κατεβαίνω, του Νούκου τα σπαθιά κρατώ και όπου γητέψω γιαίνω. Ιησούς Χριστός μ' απάντηξε. – Πού πας θιαρμέ; Πού πας κατακαημέ; – Πάω να βγάλω μωρό παιδί απ' την κούνια, ζευγάρι να ξεζευγαρώσω, κουράδι να ξεκουδουνώσω. – Γιάγειρε θιαρμέ, γιάγειρε … Συνέχεια

ΚΡΗΤΙΚΑ ΝΑΚΛΙΑ Πολλά τα έτη σας. – Καλώς ωρίσετε. – Είντα κάνεις ξαδέλφη, ήντα κάνουν τα κοπελάκια σου, ο συνάδελφος, ούλοι σας, καλά’ στε; – Καλά είμαστονε για το χαιρετισμό σου χαιρετούμε την ευγενία και την αφεδιά σου. Μα με το συμπάθιο ποιος είσαι; – Ο συνάδερφος σου τση μαμής ο γιος απού τον Βρε. Κακοντόπαθα και δε με γνωρίζεις; Απ’αναθραφήκαμε μαζί και μαζί επαίζαμε τση καβάλες: – – Γιαε, μωρέ, ο Γιάγκος είσαι και δε σε γνώρισα.. μα να … Συνέχεια

ΚΡΗΤΙΚΑ ΝΑΚΛΙΑ – Από που γαέρνεις αξημέρωτα, μπρε; – Στση Γιαννούδαινας ήμουνε απού κοιλιοπόν τρια μερόνυχτα η καψούρα. – Κι’ ελευτερώθηκε μπρε; – Είδε κι έπαθε η κακοποδομενη κι ευτή, παρά’ τονε πρωτόγεννη κι είδε τα’αγγέλους τση χαχαλιές, – Δεν εκάτεχε η καψούρα μουδέ πότες είχε πόνους μου δε πότες εσάλευε το κοπέλι. Κι εκοσκινίζαμε τηνε κι εμείς από την Κυριακή κι εδά ήθελε ο Θεός κι εξεμιστεύτηκε. Μα γιάε με την κουβέντα δεν σού’ πα να πάρεις μια χερέ … Συνέχεια

  ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ – Βουλιούμαι, μπρέ γυναίκα, να πάω επαέ στου γειτόνου, να αποσπερίσω μια ουλιά, μόνο ύστερα ύστερα, να βάλης μια μπαχνέ άχερα του βουγιού, να μη βάλης του γαϊδάρου, μα ούλη μέρα εκοπάνιζε θύμους, γιατί ως ταχυά ξεκάνουν κι αυτά. – Μα το σταυρό μου Γιωργάκι, καλλιά ‘χω να πας στο ντουκιάνι, παρά να πας στου γειτόνου, γιατί κατές την γειτόνισα –πως είναι παράξενη και θα πη γιαμιάς, από μέσα τζη: Έ…έντονε δά ήρθε πάλι για να τονέ … Συνέχεια

ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ – Δεν ήρθες, λέω, γειτόνισσα σήμερο στη λουτουργιά. – Ναι… δεν ήρθα, μπρε, γιατί θα βλέπωμεν εμείς τα έγκαλα σήμερο και πήγα να φέρω το λεβέτζι και τ’ άλλα μπράτη, να τα καταστέσω, για ν’ αναζέσωμε ταχυά το γάλα, και δε γατέω μπρε, πως μου το λέγαν τα κοπέλλια, πως είπε, λέει, αφέης ο παπάς, πως θα διαβάση λέει, την άλλη Κυριακή τ’ αφορεστικό. Άκουσές το, του λόγου σου, γειτόνισσα; – Κιαμέ! Άκουσάτο μαθώς!…. – Παναγία μου, μ’ … Συνέχεια