(4η συνέχεια)
(1ο ΜΕΡΟΣ Εισαγωγικό)
Ο Γεώργιος Παράσχος έγραψε το ποίημά του «Ο περίπλους του Αρκαδιού». Είναι γεγονός ότι «Ο Περίπλους του Αρκαδιού» στις μέρες μας κινδυνεύει, δυστυχώς, να χαθεί οριστικά, αφού από το έτος 1867 δεν έχει γνωρίσει καμιά απολύτως δημοσίευση, πέρα από αυτήν, την πρώτη και μοναδική, που είχε κάνει τότε ο ίδιος ο Κρητολάτρης ποιητής του, έξι μόλις μήνες από το ολοκαύτωμα του Αρκαδιού.
Και πιο συγκεκριμένα ο «Περίπλους του Αρκαδιού» δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από τον Γεώργιο Παράσχο στην εφημερίδα της Αθήνας «Φως», στις 12 Μαΐου 1867 (στη σελίδα 1) και, επίσης, για δεύτερη φορά, την επόμενη κιόλας ημέρα (13-5- 1867), στην εφημερίδα, επίσης της Αθήνας, «Εθνοφύλαξ». Εκτός από αυτές τις δύο συνεχόμενες δημοσιεύσεις του ποιήματος στις παραπάνω εφημερίδες της εποχής εκείνης, καμιά άλλη δημοσίευσή του δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα σε κρητικό βιβλίο, κρητολογικό περιοδικό ή, έστω, κάποια Ποιητική Ανθολογία. Εξάλλου, ο ίδιος ο ποιητής ουδέποτε εξέδωσε Ποιητική Συλλογή με τα έργα του και για τον λόγο αυτόν- όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο μεγάλος μας βάρδος Κωστής Παλαμάς– τα ποιήματα του Γ. Παράσχου, τη στιγμή αυτήν, «κείνται εγκατεσπαρμένα και τεθαμμένα εντός εφημερίδων και περιοδικών διαφόρων πολλών μη εκδιδομένων πλέον και ως εκ τούτου λίαν δυσευρέτων».
Το εν λόγω ποίημα δημοσιεύσαμε, μετά από τόσα χρόνια, στα «Κρητολογικά Γράμματα» το έτος 1996, στα 130 χρόνια από την αρκαδική εποποιία, χωρίς, πάντως τη λεπτομερή λογοτεχνική ανάλυση που του κάνουμε σήμερα, στο άρθρο μας αυτό. Η παρούσα δημοσίευσή μας αποβλέπει στον ίδιο, ακριβώς, λόγο. στη διάσωση, δηλαδή, του παραπάνω ποιήματος του Γ. Παράσχου, που αναφέρεται στο Αρκάδι και την Κρήτη γενικότερα και που τη στιγμή αυτήν τα μόνα έντυπα στα οποία βρίσκεται αποθησαυρισμένο από τον ίδιο τον ποιητή, απέχουν από την εποχή μας, ήδη, εκατό πενήντα έτη, όσα και τα έτη που εορτάζουμε στην παρούσα συγκυρία.
«Ο περίπλους του Αρκαδιού» αναφέρεται στο γνωστό μας καταδρομικό και τροφοδοτικό ατμόπλοιο «Αρκάδι», που εφοδίαζε κρυφά τους επαναστάτες Κρητικούς με τρόφιμα πολεμοφόδια και εθελοντές στα χρόνια της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης. Το πλοίο αυτό νομιζόταν άτρωτο από τα τουρκικά βλήματα και ακόμα ότι είχε κάποια θεία και υπερφυσική δύναμη.
Το ποίημα καταγράφει, κινηματογραφικά θα λέγαμε, τόπους της Κρήτης που ποτίστηκαν από το τίμιο και δοξασμένο αίμα της λευτεριάς και από τους οποίους φαντάζεται ο ποιητής να διέρχεται προς τροφοδοσία το καταδρομικό «Αρκάδι». Ο ποιητής, την ίδια στιγμή, χαιρετίζει τους επαναστάτες Κρητικούς με σπάνια αισθήματα αγάπης που αγγίζει τα όρια της λατρείας, ενθουσιασμού και εξύμνησης που φθάνει μέχρι και αυτήν την αποθέωση.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο διαμέρισμα των Χανίων, όπου συνάφθηκαν πολύ σημαντικές μάχες (Βαφές, Κεραμειά, Σφακιά), με τη συμμετοχή, μάλιστα, και πολλών εθελοντών από την υπόλοιπη Ελλάδα (ιδιαίτερα στον Βαφέ) και ακολουθούν το Ρέθυμνο με το ηρωικό Αρκάδι και η Ανατολική Κρήτη (Μεσαρά) με τον Μιχ. Κόρακα.
Έτσι, ο Γ. Παράσχος μέσα από το ποίημά του αυτό εμφανίζεται σπουδαίος γνώστης των πολεμικών εξελίξεων της Μεγάλης Κρητικής Επανάστασης. Ο ποιητής, όπως σαφώς αποδεικνύεται, παρακολουθεί από κοντά και με ειλικρινές και ακοίμητο ενδιαφέρον τους αγώνες του Κρητικού λαού, τους οποίους τραγουδά, στη συνέχεια, με πιστότητα και ανυπόκριτη συγκίνηση και αγάπη στο ιστορικό αυτό ποίημά του.
«Ο περίπλους του Αρκαδιού» αποτελείται από δέκα εξάστιχες στροφές με τροχαϊκούς, παροξύτονους, δεκαεξασύλλαβους (ο 1ος, 2ος, 5ος και 6ος) και οξύτονους δεκαπεντασύλλαβους (ο 3ος και 4ος) στίχους. Η ομοιοκαταληξία είναι ζευγαρωτή της μορφής ααββγγ. Πρόκειται για ποίημα επικολυρικό και ανήκει στον εθνικοπατριωτικό κύκλο. Το ύφος του είναι εξαιρετικά παραστατικό, ρωμαλέο και ορμητικό. Η οργή προς τον βάρβαρο κατακτητή του νησιού είναι διάχυτη παντού και εκδηλώνεται με τα έντονα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί αφειδώς ο ποιητής. Το ποίημα εμπνέεται από την αρχή ως το τέλος από την έντονη Μεγαλοϊδεάτικη ηθική της εποχής εκείνης (πβ. «Πριν μας ‘δουν τα Δαρδανέλλια και τ’ αρνί στην Πόλι φάμε» κ.λπ.). Πολύ σημαντικό ότι η ποίηση του συγκεκριμένου Ρομαντικού Ποιητή είναι γραμμένη σε απλή δημοτική και διαβάζεται άνετα και στις μέρες μας, όπως θα διαπιστώσουμε στην επόμενη συνέχεια του παρόντος άρθρου, όπου μετά τα παρόντα εισαγωγικά στοιχεία θα παραθέσουμε το άρθρο με ανάλυση δική μας.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. Στην εφημερίδα Κρητική Επιθεώρηση, βλ. (4η συνέχεια) ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ ΣΤΗ ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΙΘ’ ΑΙΩΝΑ-Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ Σοφοκλή Καρύδη στο ποίημά του: «Βωμός, ήτοι, αγώνες και μαρτύρια της Κρήτης, Ηπείρου και Θεσσαλίας».
2. Στην εφημερίδα Ρέθεμνος, βλ. (4η συνέχεια) ΤΟ ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΡΑΣΧΟΥ: Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΕΙΩΝ ΚΑΙ Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ «ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ» το: ΜΕΡΟΣ Α’ – Η ΟΛΟΝΥΧΤΙΑ.
