Απόσπασμα από έρευνα που είχα κάνει στην ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ (Σάββατο 16 Ιουλίου 1977) Θα μου επιτραπεί να προσθέσω ότι δημοσιογραφική έρευνα εκείνη την εποχή ήταν κάτι πρωτοποριακό για τον τοπικό τύπο Στη συνέχεια ασχολήθηκαν επιτυχώς με το αντικείμενο ο Δημήτρης Τζανακάκης, ο Ανδρέας Κουμάντος ,ο Μανόλης Παντινάκης, ο Δημήτρης Κορωνάκης
Στο παρακάτω απόσπασμα εκθέτει τις απόψεις του ο Κων. Ξεξάκης από τους σημαντικότερους λειτουργούς της εκπαίδευσης στο Ρέθυμνο
—————————————————————
Κλείνουμε το πρώτο μέρος της έρευνας μας με τις απόψεις του κ. Κων. Ξεξάκη που με την πολύχρονη πείρα που απέκτησε διδάσκοντας σε Γυμνάσια και Λύκεια, έχει να μας εκθέσει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα πάνω στο θέμα με το οποίο ασχολείται η έρευνά μας.
Παρακολουθώ από μέρες την έρευνά σας για τη φετινή αποτυχία των περισσοτέρων παιδιών στις εξετάσεις.
Πολλοί μίλησαν και πολλά είπαν. Άλλοι χωρίς να είναι ενήμεροι σε ολόκληρο το θέμα κι άλλοι πετυχαίνοντας σωστά μια ή δυο αφορμές χωρίς να αναφέρουν όλες τις αιτίες και προπαντός χωρίς κανένας να βάλει στη σωστή σειρά προτεραιότητας τις πολλές αιτίες που έπαιξαν ρόλο στην αποτυχία όσων απέτυχαν – που το ποσοστό των δεν είναι, εν πάσει περιπτώσει, πολύ διαφορετικό από άλλες χρονιές.
Εκείνο όμως που δεν ετονίσθηκε όσο έπρεπε, γιατί δεν είναι εύκολο να το αντιληφθεί ο κάθε ένας, είναι η αναμφισβήτητη χαμηλότερη στάθμη γνώσεων, η μικρότερη επίδοση πάσα πολλών μαθητών έναντι προηγουμένων ετών.
Αυτό είναι το ουσιαστικότερο, σοβαρότερο και το πιο ανησυχαστικό που είναι βέβαια και μια από τις αιτίες των αποτυχιών.
Αυτή η διαπίστωση από εκπαιδευτικό που έζησε δεκάδες χρόνια το πρόγραμμα όλων των τάξεων και την φοίτηση και επίδοση πολλών χιλιάδων μαθητών, που και δικά του παιδιά επέρασαν όλο το κύκλωμα Μέσης Παιδείας και υπέστησαν πολλές από τις απειράριθμες μεταβολές αλλαγές προγραμμάτων και συστημάτων είναι έγκυρη και πλησιέστερη στη πραγματικότητα.
Το θέμα είναι πάρα πολύ μεγάλο και προπαντός πάρα πολύ σοβαρό.
Είναι το πρώτιστο εθνικό θέμα μακροπρόθεσμης σημασίας μετά βέβαια από το θέμα της Εθνικής ασφαλείας που είναι πάντα άμεσο, όχι βραχυπρόθεσμο αλλά αιώνια συνυφασμένο με την εθνική μας υπόσταση.
Στη σύγχρονη ζωή, στη νέα μορφή διαβεβαιώσεως που σαρώνει χωρίς οίκτο τόσα παλιά «καθιερωμένα», που απαιτεί καινούργια μέσα, άλλες ικανότητες και προπαντός νέες και πολύ περισσότερες γνώσεις «εξειδικευμένες» για κάθε τομέα, σ΄ αυτή τη νέα σύγχρονη ζωή η «Παιδεία – Η ΣΩΣΤΗ και ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΕΝΗ Παιδεία – είναι το μοναδικό μέσο επιβιώσεως. Το μοναδικό κριτήριο για να ξέρει ένας Λαός αν θα συνεχίσει την ιστορική του πορεία είναι η συγχρονισμένη εκπαίδευσή του. Αλλιώς εάν η εκπαίδευσή του παρουσιάζει έστω και μικρές ελλείψεις ή έστω και μικρή απώλεια χρόνου τότε ο Λαός αυτός είναι αμετάκλητα καταδικασμένος να γίνει άθλιος υπηρέτης εκείνων που πάνοπλοι με τις γνώσεις και τα συστήματα που χρειάζεται η σύγχρονη επιστημονικοκρατούμενη ή μηχανοκρατούμενη ζωή καλπάζουν στον ξέφρενο δρόμο αλλαγών και εξελίξεων.
Το μέλλον μας εξαρτάται απολύτως από το καλό ή κακό εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αυτό δεν επιδέχεται ούτε αμφισβήτηση ούτε καν συζήτηση.
Η βαριά κληρονομιά ενδόξων προγόνων – μεγαλειώδης και θαυμαστή – από κακή εκτίμηση και προπαντός από κακή αξιολόγηση κράτησε σαν φρένο πίσω (πού πίσω) τον εφοδιασμό – τον εξοπλισμό του λαού μας με τα σύγχρονα γνωστικά – τεχνικές και επιστημονικές γνώσεις – μέσα.
Αυτή τη καθυστέρηση την αντιλαμβάνονται – και την υφίστανται – περισσότερο και καλύτερα οι νέοι μας και όσοι φοιτούν στα σχολεία και όσοι δεν φοιτούν, την αντιλαμβάνονται κάπως λιγότερο οι εκπαιδευτικοί – αν όχι στο σύνολο οι πιο πολλοί και ακόμα λιγότερο τη γνωρίζουν αλλά δεν θέλουν να την παραδεχτούν οι αρμόδιοι του υπουργείου.
Όσο κι αν φαίνεται αυτό παράξενο είναι όμως το μοναδικό «κλειδί» που λύνει τις απορίες που συναντά κανείς στο χώρο της Παιδείας μας.
Και εκθέτοντας παρακάτω μερικά απ΄ όσα διαδραματίζονται στην Παιδεία μας θα φανούν τα αίτια της αποτυχίας των παιδιών μας, τα αίτια της χαμηλής στάθμης του πνευματικού εξοπλισμού των μαθητών και το ποιο είναι αλήθεια αυτό που λέμε παραπάνω «παράξενο».
ΕΥΑ ΛΑΔΙΑ