του Βαγγέλη Σερλή
Σε τούτη τη πολιτεία κάθε εποχή είναι διαφορετική. Κάθε χρονιά έχει το δικό της άρωμα. Ένα ξεχωριστό, μαγευτικό άρωμα που σε σημαδεύει για πάντα. Το άρωμα Ρεθύμνου……
Σε κείνη την ασπρόμαυρη εποχή της δεκαετίας του ΄50 και ΄60 που η πολιτεία ήταν ήδη απλωμένη – χρόνια τώρα – έξω από τα μπεντένια, η παλιά πόλη, συνέχιζε να βουίζει γεμάτη ζωντάνια στους κεντρικούς δρόμους και τις πλατείες της. Με αυτό το άρθρο θα περιηγηθούμε, «στον Πλάτανο» με τη βοήθεια του Βαγγέλη Σερλή, που γεννημένος στο Ρέθυμνο το Δεκέμβριο του 1935 έζησε όλη του τη ζωή σε τούτη ΄δω τη μικρή μα μοναδική πολιτεία.
Οι μνήμες του είναι τόσο δυνατές που με μεγάλη ευκολία θυμήθηκε ένα προς ένα όλα τα μαγαζιά της πλατείας Τίτου Πετυχάκη και της οδού Παλαιολόγου και στο τέλος της κουβέντας μας υποσχέθηκε ότι μια άλλη φορά θα μας μιλήσει και για την Αντιστάσεως και την Αρκαδίου.
Ξεκινάμε από το πατρικό του σπίτι στα Χαράκια – σήμερα οδός Ομήρου- και ο κύριος Βαγγέλης αρχίζει να θυμάται…..
ΜΑΘΗΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
Ο Βαγγέλης Σερλής ήταν ιδιαίτερα ζωηρό παιδί. Παρακολούθησε τα μαθήματα του δημοτικού στο Τούρκικο και στο 3ο σχολείο και κατέληξε να τελειώσει το σχολείο στο νυχτερινό που λειτούργησε στο Τούρκικο.
«Η πρώτη μου δουλεία….– όπως διηγείται ο ίδιος – ήταν στο κουρείο του Καλογεράκη απέναντι από το φαρμακείο του Νησιανάκη. Θα ΄μουν δε θα ΄μουν 6 με 7 χρονών όταν πρωτοπήγα κι η δουλειά μου ήταν να ξεσκονίζω το πελάτη όταν τελείωνε το κούρεμα, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο για μένα καθώς μικρούλης όπως ήμουν δεν έφτανα να κάνω αυτή τη δουλειά. Έκανα όμως φιλότιμες προσπάθειες για να κερδίσω τη δεκαρούλα με την αξία μου. Ετούτη η δουλειά ήτνα εποχιακή και την έκανα κοντά στις γιορτές. Ακόμα θυμάμαι σε μέρες Χριστουγέννων το ποτό μέντα που κερνούσαμε τους πλάτες και εκείνοι που άφηναν το δωράκι μου (δεκάρα, πενηνταράκι κτλ.) στο δίσκο. Γρήγορα κατάλαβα ότι ο χώρος του κουρείου δεν ήταν η ιδανική δουλειά για μένα και άρχισα να αναζητώ αλλού τη τύχη μου. Κοντά στα 14 μου χρόνια και περνώντας από την οδό Θεσσαλονίκης (σήμερα οδό Αραμπατζόγλου) είδα έναν άνθρωπο που τρυπούσε ξύλα, κοντοστάθηκα και του ζήτησα να δοκιμάσω. Ο άνθρωπος αυτός ήταν το επόμενο αφεντικό μου αφού εργάστηκα στο επιπλοποιείο του Δρεττάκη. Εκεί φτιάχναμε πολλά πράγματα…από κουφώματα μέχρι ταβάνια και από πατώματα μέχρι έπιπλα. Φτιάχναμε ακόμα και τα ξύλινα χωρίσματα με την τεχνική του «τσατουμά». Επρόκειτο για κάθετα ξύλα που άφηναν κενό στην μέση για ηχομόνωση το οποίο σοβαντίζαμε από έξω και έμοιαζε ίδιος τοίχος. Δούλεψα και για τον Μπαγντίν – τον Αρμένη – έναν άλλο επιπλοποιό που συνεργαζόταν με το Δρεττάκη. Ήταν η εποχή που δούλευα το πρωί ή μάλλον από το πρωί ως το βράδυ και μετά πήγαινα στο νυχτερινό».
ΤΟ ΠΡΩΙ ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΓΚΑΡΣΟΝΙ…
«Η δουλειά μου στο ξυλουργείο το πρωί συνεχίζονταν κανονικά.
Στα 17 ή 18 μου χρόνια, έπιασα βραδινή δουλειά στο κέντρο διασκέδασης του Ρουσσάκη – το γνωστό «Ρομάντζο». Το μαγαζί είχε πολλή δουλειά….
Όλοι οι γάμοι, τα τραπέζια σε ξένους, οι γιορτές γινόντουσαν εκεί.
Εκείνη την εποχή τα κέντρα διασκέδασης ήταν δύο. Του Ρουσσάκη που δούλευα εγώ ως γκαρσόνι στον Κουμπέ και του Βογιατζή στο Πλατανιά.
Ωστόσο η πρωινή μου εργασία είχε μεταφερθεί στου Πεσβάντη στην Αγία Βαρβάρα και σε τούτο το σημείο πρέπει να τονίσω ότι μόνιμη δουλειά δεν υπήρχε και όσο για το ΙΚΑ…. ΙΚΑ ακούγαμε κι ΙΚΑ δε βλέπαμε! Έτσι λοιπόν το πρωί ήμουν μαραγκός και το βράδυ έβαζα το άσπρο πουκάμισο και γινόμουν σερβιτόρος».
ΟΙ ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
« Όταν με το καλό ερχόταν και η Κυριακή κατέβαινα στο λιμάνι κι από εκεί μετέφερα τους εμπόρους που ταξίδευαν τότε, πολύ συχνά για το Ρέθυμνο για να δουν τους πελάτες τους, στα ξενοδοχεία της πόλης. Τις Κυριακές ήμουν δηλαδή κάτι σαν αχθοφόρος και τουριστικός πράκτορας!
Τα ξενοδοχεία τότε δεν ήταν πολλά, ήταν το Αχίλειον και το Αρκάδι στην Αρκαδίου, το Βαλαρή στη λεωφόρο και το Ακρόπολης του Δομαζάκη στον Άγνωστο Στρατιώτη. Όταν ο πελάτης, ο Αθηναίος έμπορος δηλαδή δεν ήξερε σε ποιο ξενοδοχείο να πάει, τότε ήμουν εκτός από αχθοφόρος και τουριστικός πράκτορας και πρότεινα το ξενοδοχείο που μου έδινε το καλύτερο χαρτζιλίκι.»
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΞΥΛΟΥΡΓΟΣ
«Από το 1960 – 1963 εργάστηκα με το Κωστή τον Πετρακάκη και μετά μπήκα στο συνεταιρισμό ΣΤΕΞ (Συνεταιρισμός τεχνικής επεξεργασίας ξύλου).
Ο συνεταιρισμός ήταν στην αρχή, στον Άγιο Νικόλαο στου Σταγάκη το εργοστάσιο και αργότερα μεταφέρθηκε στα Περιβόλια κοντά στου Μακρυγιάννη. Εκεί μου συνέβη το ατύχημα με αποτέλεσμα να χάσω το πόδι μου. Έφυγα από το συνεταιρισμό και άρχισα να παίρνω μόνος μου δουλειές, ενώ συνέχισα να συνεργάζομαι με άλλους επαγγελματίες όπως ο Δουλγεράκης και ο Σκατζιδάκης. Το 1971 μαζί με το Τζιράκη τον ξυλουργό που ήταν στον Πλάτανο αναλάβαμε και φτιάξαμε το ξενοδοχείο Ideon. Στον Πλάτανο με τον Τζιράκη έμεινα δέκα χρόνια και οι μνήμες μου είναι πολύ ζωντανές, θυμάμαι τα πάντα!»
Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ
Οι μνήμες του κ. Βαγγέλη αποδείχθηκαν δυνατές και ζωντανές αφού άρχισε να μιλάει για ένα ένα τα μαγαζιά και με ευκολία θυμόταν τι ήταν εκεί και τι έγινε αργότερα. Οι πληροφορίες που άρχισε να δίνει ήταν τόσες πολλές που ήταν σχεδόν αδύνατον απλά να σημειωθούν κάπου και να επεξεργαστούν αργότερα γι’ αυτό και αποφάσισε με τη βοήθεια της κόρης του Φωτεινής να δημιουργήσει ένα χάρτη που επάνω του θα σημείωνε όλα όσα θυμόταν. Αυτόν το χάρτη σήμερα σας παρουσιάζουμε ο οποίος αφορά τις δεκαετίες 1950 – 1970.
ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ… ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ
Ο Βαγγέλης Σερλής είναι παντρεμένος με την Ειρήνη Τσιριγώτη κι έχει δύο παιδιά τη Φωτεινή και τον Αντώνη.
Είναι από ιδρυτικά μέλη των ΑΜΕΑ και έχει πάρα πολλά ακόμα ενδιαφέροντα όπως η ενασχόλησή του στο παρελθόν με την Περιηγητική Λέσχη και το Ρεθεμνιώτικο καρναβάλι.
Ακόμα και σήμερα βρίσκεται με τους φίλους του στα παλιά τους στέκια αναπολώντας την ασπρόμαυρη εποχή του Ρεθύμνου που πέρασε ανεπιστρεπτί.