Χωριό και κοινότητα της επαρχία Αμαρίου. Είναι κτισμένο στους βόρειους πρόποδες του λόφου Σωρός, σε υψόμ. 480 μ. Από το Ρέθυμνο απέχει 30χμ. και έχει 170 κατοίκους. Πιθανόν το όνομα Πατσός έχει σχέση με τη λατινική λέξη pax που σημαίνει Ειρήνη.
Η περιοχή κατοικούνταν από αρχαιοτάτων χρόνων όπως μας δείχνουν τα ευρήματα της υστερομινωικής εποχής ΙΙΙ , που ανακαλύφθηκαν στο σπήλαιο του Αγίου Αντωνίου και βρίσκονται σήμερα στα μουσεία Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Οξφόρδης.
Την ύπαρξη της Πατσού από τον 6ον μ. Χ αιώνα τουλάχιστον, πιστοποιούν τα ερείπια της εκκλησίας Γενέθλιο της Θεοτόκου (6ου αιώνα).
Το χωριό αναφέρεται στην ενετική απογραφή του 1853 από το Barozzi και τον «Καστροφύλακα» με 110 κατοίκους.
Το χωριό πριν την Τουρκοκρατία κατοικούνταν από Σφακιανούς αποίκους. Τον καιρό της Τουρκοκρατίας κατοίκησαν εδώ Τούρκοι γιατί το έδαφος τής ήταν εύφορο με πολλές πηγές. Σε ορισμένες περιόδους δεν υπήρχαν καθόλου Χριστιανοί κάτοικοι, όπως π.χ. το 1834 που ζούσαν στο χωριό 20 τούρκικες οικογένειες. Μετά όμως την αποχώρηση των Τούρκων το 1905 κατοικήθηκε από Κρητικούς των χωριών Κρύα Βρύση, Σπήλι, Άνω Μέρος, Γερακάρι και Παντάνασσα.
Ο παλιότερες οικογένειες του χωριού είναι οι Σαββακηδες, οι Αλεξανδράκηδες, οι Κουμεντάκηδες, οι Χαροκόποι, οι Αλεξάκηδες, οι Ακουμιανάκηδες, οι Παντινάκηδες, ο Αγγελιδάκηδες και οι Παλιεράκηδες.
Κατά το Β΄Παγκόσμιο πόλεμο οι κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν στην απαγωγή του Κράιπε.
Το σπήλαιο του Αγίου Αντωνίου που αναφέραμε και παραπάνω, πήρε το όνομά του από την ομώνυμη εκκλησία που βρίσκεται μέσα σ’αυτό. Έχει μήκος 6,5 μ. πλάτος 14μ. και ύψος 3μ. η ανακάλυψη του έγινε
τυχαία από τους χωρικούς το 1885. Από τους αρχαιολόγους αναφέρεται σαν σπήλαιο του Ερμου Κραναίου, για στην αρχαιότητα λατρευόταν εδώ ο «Ερμής Κραναίας» , όπως αναφέρεται από την επιγραφή «Ερμή Κρανάω Δώρος Στεφανου ευχήν. (Marg.Guarducci, Inschriz Greticae, II,IX,I). Κοντά δεν στο σπήλαιο υπάρχει μια πηγή που το Χειμώνα όταν σκεπάζεται από το χιόνι, το νερό της με τη σταθερή του Θερμοκρασία σχηματίζει ατμούς.
Βόρεια του σπηλαίου βρίσκεται και άλλο σπήλαιο που ονομάζεται Φουρναρέ. Οι Κάτοικοι πιστεύουν ότι σ’αυτό είναι θαμμένα χρυσά ζώα (γουρούνια και γάτες). Το σπήλαιο του Άγιου Αντωνίου βρίσκεται μέσα στο Πατσότικο φαράγγι μήκους 5χμ, που έχει σπηλιές με σταλακτίτες.
Στο χωριό οι εκκλησίες που υπάρχουν είναι, εκτός της Παναγιάς (Γενέθλιο της Θεοτόκου) που είναι τρίκλιτη και του Άγιου Αντωνίου , οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου που έχει ανακαινιστεί και του Άγιου Ιωάννη. Επίσης σώζονται ερείπια μεγάλου ναού που οι κάτοικοι πιστεύουν ότι είχε 101 πόρτες και παράθυρα.
KΡΗΤΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑ