Οικογένεια Χομπίτη: Μια ιστορική γενιά

 

Από τις πιο ξεχωριστές η οικογένεια Χομπίτη Ανέδειξε μεγάλες μορφές της σύγχρονης ιστορίας, στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες , στη Αντίσταση, σε θεσμικά καθήκοντα και σε κοινωνική αναπτυξιακή προσφορά

Σύμφωνα με το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας, ο Αναγνώστης Χομπίτης (1740-1847) ήταν ο πατέρας του γιγαντόσωμου Χομπιτογιάννη (1775-1824) που σκοτώθηκε στο Ασκύφου πολεμώντας τους Τούρκους.

Στη Νίμπρο, στη γειτονιά Χομπιριανά, ακόμα στέκουν τα σπίτια της οικογένειας. Γύρω στα 1850 ο Ιωσήφ Χομπίτης ήρθε γαμπρός στο Ροδάκινο. Γυναίκα του ήταν η Μαρία Γαλάνη, κόρη μεγάλης ιστορικής οικογένειας. Και πεθερά του, μια Γιαννά της σπουδαίας επίσης φαμέλιας αγωνιστών. Ο Ιωσήφ (1812-1910) πήρε ενεργά μέρος στην επανάσταση του 1866-69.

Ο γιος του Γιάννης (1859-1964) έμεινε επίσης στην ιστορία για τη γενναιότητά του. Ήταν ένας λεβεντόκορμος Κρητίκαρος, θερμός πατριώτης που ακόμα και σε βαθειά γεράματα δεν απουσίασε από κανένα κάλεσμα της πατρίδας.

Το Μάη του 1943 τον συνέλαβαν οι Γερμανοί και τον οδήγησαν στο κρατητήριο του σταθμού Σελλιών. Παρά τα 80 του χρόνια, ωστόσο κατάφερε να δραπετεύσει και κρυβόταν έκτοτε σε συγγενικά σπίτια γειτονικών χωριών. Αργότερα κατά την επιδρομή των Γερμανών στο Ροδάκινο, το σπίτι του λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε.

Ήταν μια εμβληματική φυσιογνωμία και όταν πέθανε, γράφτηκε στον τοπικό τύπο:

«Γενιά του θρύλου και του μεγαλείου της αδάμαστης Κρητικής ράτσας, μας θύμιζε ο αιωνόβιος αρχοντάνθρωπος και σεβάσμιος πρεσβύτης των 105 χρόνων, που άφησε στο Ροδάκινο τον ψεύτη και αβέβαιο κόσμο, περνώντας στην αιωνιότητα στις 15 Μαρτίου 1964.

Ο Ιωάννης Χομπίτης απομεινάρι των Κρητικών επαναστάσεων μ’ όλες τις εκπληκτικές ιδιότητες της εκδηλώσεως του αθάνατου νησιού, μύριζε από μακριά καλοσύνη κι αρχοντιά, σύνεση και ανθρωπιά. Ήταν μια βιβλική μορφή εξαϋλωμένη με έντονη την έκφραση της δωρικής καταγωγής του. Διατηρούσε μέχρι τέλους πλήρη πνευματική διαύγεια και μνήμη που κατέπλησσε. Τις Κρητικές και ιδιαίτερα τις Σφακιανές του παραδόσεις και έθιμα ετήρει με θρησκευτικότητα…».

Ο Γιάννης είχε παντρευτεί, την Ελένη (1873-1967) θυγατέρα του Βαρδή Βότζη από τη μεγάλη οικογένεια του Αϊ-Γιάννη Σφακίων με την οποία έζησαν ένα περίπου αιώνα. Η οικογένεια Βότζη ξεκίνησε απο την ορεινή επαρχία των Σφακίων στην Κρήτη και συγκεκριμένα απο το χωριό Άγιος Ιωάννης Σφακίων. Σήμερα, η οικογένεια Βότζη έχει εξαπλωθεί σε όλη την Δυτική Κρήτη, στη Χώρα Σφακίων, στις πόλεις των Χανίων και του Ρεθύμνου, στις επαρχίες Αποκορώνου, Κυδωνίας, Σφακίων, Ρεθύμνου και στο δυτικό κομμάτι της επαρχίας Αγίου Βασιλείου. Επίσης, μέλη της οικογένειας βρίσκονται στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στην Νορβηγία και στην Ιταλία. Τα επώνυμα Βότζης και Βοτζάκης συνδέονται οικογενειακά μεταξύ τους καθώς ήταν η ίδια οικογένεια που ξεκίνησε απο τα ορεινά των Σφακίων.

Τα μέλη της οικογένειας Βότζη είναι απόγονοι μεγάλης οικογένειας που λόγω βεντέτας κατα τα παλαιά χρόνια στην περιοχή των Σφακίων αναγκάστηκαν να χωριστούν και να απλωθούν σε όλη τη Δυτική Κρήτη.

 

Όπως αναφέρει ο Πάρις Κελαηδής, η Ελένη ήταν μια πραγματική αρχόντισσα, που κρατούσε και από τη γενιά Μανούσακα. Ήταν δε εγγονή της πασίγνωστης Ζερβουδολενιάς.

Ας γνωρίσουμε τώρα και τους επιφανείς γόνους της ιστορικής οικογένειας

 

Αναστάσιος  Χομπίτης

 Ο Αναστάσιος Χομπίτης που γεννήθηκε στα 1895 στο Ροδάκινο, καταγόταν από την Ίμβρο και η μητέρα του από τον Άη Γιάννη Σφακίων.

Στα 19 του κιόλας χρόνια φοιτητής της Νομικής στην Αθήνα, εγκαταλείπει τις σπουδές του και τρέχει στο μέτωπο μαζί με τους Τσόντο, Βάρδα, Γύπαρη, Ψαρρό, Καραβίτη.

Η γενναιότητά του δεν περνά απαρατήρητη και γρήγορα προάγεται σε οπλαρχηγό, που διασφαλίζει με την αποφασιστικότητά του τον άμαχο χριστιανικό πληθυσμό της Βορείου Ηπείρου.

 

 

«Γεια σου Χομπίτη ξακουστέ…»

 

 

Ο δεύτερος σταθμός, μετά την κατάταξή του στη Χωροφυλακή (το 1915 ως κληρωτός) ήταν η Μ. Ασία. Το 1918 μετέχει της Μικρασιατικής εκστρατείας ως αξιωματικός της Χωροφυλακής και του αναθέτουν τη δύσκολη κι επικίνδυνη αποστολή να εκκαθαρίσει τις περιοχές που δρούσαν οι στρατιωτικές μονάδες από τις οργανωμένες συμμορίες άγριων Τούρκων Τσετών, οι οποίες τρομοκρατούσαν και δολοφονούσαν τους αμάχους, ενώ συγχρόνως επιδίδονταν σε δολιοφθορές. Ήταν τόση η επιτυχία του Αναστάσιου Χομπίτη στο έργο αυτό, ώστε το όνομά του έγινε θρύλος.

 

Η αντρειά και η λεβεντιά του, η στρατιωτική διορατικότητά του, τα ηρωικά πολεμικά κατορθώματα γίνονται τραγούδι – ύμνος. Οι Τούρκοι τον αποκαλούν Τσακίρ Ίσα μπίτ (γαλανομάτη Διοικητή). Κι η λαϊκή μούσα έτσι τον τραγουδά:

 

«Γειά σου Χομπίτη, ξακουστέ,

Τσακίρι Κομαντάρι

που ‘χεις αγγελική θωριά

και την καρδιά λιοντάρι.

Λιοντάρια είναι οι άντρες σου,

αετοί πετούν κοντά σου

Γεμάτο δόξα και τιμή,

Χομπίτη το όνομά σου».

 

Τρίτος σταθμός, στη μεγάλη του εθνική δράση, η χρυσή, δημιουργική τετραετία του 1928 – 1932 δίπλα στον κρητικό επαναστάτη, ηγέτη και αναμορφωτή της Ελλάδας, τον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο.

 

 

Μοίραρχος τότε έτυχε της μεγάλης τιμής να επιλεγεί και να βρεθεί δίπλα στην καθοριστική φυσιογνωμία της πολιτικής ζωής του τόπου. Είχε αναλάβει με απόλυτη επιτυχία την προσωπική ασφάλεια του Εθνάρχη.

 

Τέταρτος σταθμός, -για την Κρήτη- προσφοράς του, η περίοδος της απελευθέρωσης από τους Γερμανούς. Ως Συνταγματάρχης, Αρχηγός Χωροφυλακής Κρήτης, ήταν ο πρώτος που μπήκε στα κατεχόμενα ακόμα από τους Γερμανούς κατακτητές Χανιά, ως εκφραστής της δύναμης εξουσίας, με δύο συντεταγμένα τάγματα. Πέτυχε με εύστροφους χειρισμούς να επιβάλλει την τάξη και εντελώς αναίμακτα να περάσουμε σε λειτουργία κράτους δικαίου και ηθικής. Την περίοδο αυτή περνά ένα καθοριστικό μήνυμα που έμελλε να αποτελέσει και τη βασική θεώρησή του, για τα πράγματα αργότερα, όταν δημιουργήθηκε η «Παγκρήτιος Ένωσις». Το μεγάλο μήνυμα του «Συγκρητισμού» και της ενότητας των Κρητών. Για το έργο του αυτό τιμήθηκε με το μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας.

 

 

Γενικός διοικητής Κρήτης

 

 

Πέμπτη περίοδος -σταθμός, αναγνώριση της αξίας του, υπήρξε η ανάθεση, το 1948, από την Οικουμενική Κυβέρνηση, της Γενικής Διοίκησης Κρήτης (ήταν υπούργημα), με ευθύνη και αρμοδιότητα όλων των Υπουργείων στη Μεγαλόνησο. Χρειαζόταν πλέον έμπειροι διπλωματικοί χειρισμοί, πειθώ, συναίνεση και επιβολή αλληλοσεβασμού. Η προσωπικότητά του, η κοινή αποδοχή και ο σεβασμός που είχαν όλοι οι Κρητικοί στον ήρωα του Βορειοηπειρωτικού και Μικρασιατικού αγώνα, επεβλήθησαν και αναίμακτα σχεδόν η Κρήτη αντιμετώπισε την τραγική αυτή περίοδο για όλη την άλλη Ελλάδα, με πνεύμα ενότητας χωρίς εμφύλιους σπαραγμούς. Η σωφροσύνη και η λογική πρυτάνευσαν, ευτυχώς.

 

 

Η ίδρυση της παγκρητίου

 

Τελευταίος μεγάλος σταθμός, της πολυσήμαντης δράσης του, η δημιουργία, στην Αττική, της «Παγκρητίου Ενώσεως» του μεγαλύτερου σωματείου της Ελλάδας.

 

Ξεκίνησε ως μυστική – αντιστασιακή οργάνωση με την επωνυμία ΕΚΟ -Εθνική κρητική Οργάνωση- και ανέπτυξε δράση εντυπωσιακή κατά των κατακτητών.

 

Η μετεξέλιξη της ΕΚΟ σε επίσημο σωματείο, μετά την απελευθέρωση, με την επωνυμία «Παγκρήτιος Ένωσις», το 1946, σηματοδότησε το κρητικό πολιτιστικό κίνημα, έξω από τα όρια της γενέτειράς μας.

 

 

Παρών και στον αγώνα της Κύπρου

 

 

Ο Αναστάσιος Χομπίτης δεν μπορούσε να μείνει αμέτοχος και στον αγώνα του Κυπριακού Ελληνισμού. Πρόσφερε και σ’ αυτόν σημαντικές υπηρεσίες ως πρόεδρος της Παννησιωτικής Ενώσεως αγώνα για την απελευθέρωση της Κύπρου.

 

Αναφέρει σχετικά ο Χωροεπίσκοπος του μαρτυρικού νησιού Βασίλειος…

 

«Ο Αναστάσιος Χομπίτης είχε αφιερώσει τη ζωή του για την πατρίδα. Η πατρίδα όμως γι’ αυτόν δεν περιοριζόταν μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά επεκτεινόταν και στην Κύπρο.

 

Η πατρίδα του Αναστασίου Χομπίτη ήταν ο μείζων Ελληνισμός. Ήδη από την εποχή του Εθνικού απελευθερωτικού αγώνα εξέφρασε την επιθυμία και την προθυμία να πάει να συναγωνιστεί με τους Κύπριους στον Εθνικό απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ. Επειδή αυτό δεν ευοδώθηκε για πολιτικούς λόγους, ιδρύει την παννησιωτική Οργάνωση για την απελευθέρωση της Κύπρου και αναδείχθηκε πρόεδρος. Από την θέση αυτή ενίσχυσε τον αγωνιζόμενο Κυπριακό λαό…..»

Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ότι χάρις στον Αναστάσιο εμπλουτίστηκε η προεδρική φρουρά και με βρακοφόρους Το είχε καημό

Κάθε φορά που περνούσε έξω από τη Βουλή κι έβλεπε την αλλαγή φρουράς μπροστά στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη , μάτωνε η ψυχή του στη  σκέψη ότι απουσίαζε η κρητική φορεσιά Γιατί δεν ήταν πάντα η σύνθεση όπως την ξέρουμε σήμερα

 

 

Ο Αναστάσιος είχε μεγάλη αδυναμία στην Κρητική φορεσιά και μάλιστα δεν την αποχωρίστηκε ακόμα κι όταν ήταν φοιτητής Έφερε με μεγάλη περηφάνια  την παραδοσιακή φορεσιά της Κρήτης

Όταν έγινε πρόεδρος της Παγκρητίου αλλά και με την ιδιότητα του τέως Γενικού Διοικητή Κρήτης προσπάθησε να υπάρχει και η κρητική φορεσιά στην τότε ανακτορική σημερινή προεδρική φρουρά. Κάθε του προσπάθεια πάντως προσέκρουε στη σθεναρή άρνηση του στρατηγού Μπαλοδήμου που ήταν τότε αρμόδιος για το θέμα αυτό

Ο Αναστάσιος Χομπίτης πικράθηκε αλλά δεν παραιτήθηκε από το όνειρο αυτό Και  το 1949 που συνέπεσε να βρίσκεται στην Αθήνα ο άλλοτε Ύπατος Αρμοστής Κρήτης πρίγκιπας Γεώργιος  επιδιώκει μια συνάντηση με αυτόν και το πετυχαίνει χάρις σε ένα Κρητικό δικηγόρο τον Μιχάλη Φραντζεσκάκη.

Ο Γεώργιος αν και αντιπαθούσε τον Βενιζέλο, με τον οποίο είχε έρθει  σε σύγκρουση, αγαπούσε την Κρήτη και τον κολάκευε να τον αποκαλούν Κρητικό .

Όταν λοιπόν άκουσε το αίτημα του Χομπίτη , δέχτηκε να βοηθήσει. Κι ύστερα από αλλεπάλληλες  κοινές παραστάσεις στον τότε βασιλιά Παύλο, κατάφερε τελικά να καθοριστεί με διάταγμα που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβέρνησης ότι η φρουρά θα ήταν μονίμως εναλλασσόμενη με τσολιάδες και κρητικούς βρακοφόρους

Όπως επεξηγείτο στο διάταγμα η φουστανέλα θα εκπροσωπούσε την ηπειρωτική Ελλάδα και η κρητική βράκα την νησιωτική Κι ακόμη , ότι η άσπρη φουστανέλα και τα μπλε σαλβάρια θα συμβόλιζαν το γαλανόλευκο της ελληνικής σημαίας.

Το ράψιμο των πρώτων 50 Κρητικών ενδυμασιών ανατέθηκε στον γνωστό λεβέντη ράπτη των Χανίων τον  Μπαλαντίνο.

 

Ο  Αναστάσιος Χομπίτης έμεινε μέχρι τα βαθειά του γεράματα ένα σεβαστό σύμβολο εκτίμησης και συναδέλφωσης του λαού. Πέθανε το Φεβρουάριο του 1990, αφού πρόλαβε το 1988 και διηγήθηκε στον Πάρη Κελαϊδή την περιπετειώδη και πολυτάραχη ζωή του με πλήρη διαύγεια πνεύματος. Κι ο Πάρης στη συνέχεια την έκανε βιβλίο, 302 σελίδων, με τον τίτλο «Μια ζωή δοσμένη στην πατρίδα».

 

Πολλές και μεγάλες ήταν ευτυχώς οι ηθικές τιμές που του απένειμε η Πατρίδα για τη δράση του, μεταξύ των οποίων τρεις Πολεμικούς Σταυρούς και προαγωγή επ’ ανδραγαθία. Για ν’ ακολουθήσουν αργότερα και πολλές άλλες ακόμα. Όπως η τιμή από την Εκκλησία με το αξίωμα του πατριαρχικού οφικίου και από την Ακαδημία Αθηνών για τη δράση του υπέρ της Βορείου Ηπείρου.

 

Προτομή του έχει στηθεί και στην Νίμπρο τόπο καταγωγής του.

Ιωσήφ Ι. Χομπίτης: Η εντιμότητά του άφησε εποχή

Ήταν στα πρώτα χρόνια της καριέρας μου, και δεν ξέρω πως, ξεκίνησα να ρωτώ για την τοπική ιστορία. Μάλλον πως μου είχε δημιουργήσει τη διάθεση ο Χριστόφορος Σταυρουλάκης με τις αξέχαστες ξεναγήσεις του.

 

Έφτασα λοιπόν «συστημένη»και στον Ιωσήφ Χομπίτη. Ήρωας κι αυτός της Αντίστασης και από τους επιφανείς μάλιστα, όλοι το έλεγαν. Ακόμα κι όσοι ανήκαν στην άλλη πλευρά.

Ο Ιωσήφ Χομπίτης είχε να πεί και μου είπε πολλά Αξέχαστες οι αφηγήσεις του Μια από αυτές έγινε το 1979, όταν ο αξέχαστος συμπολίτης ήταν Αντιπρόεδρος της Οργάνωσης Εθνικής Αντίστασης στο Ρέθυμνο.

Τον βρήκα να προετοιμάζει με συναδέλφους του μια εκδήλωση αγωνιστών για το ίδιο βράδυ, κι επωφελήθηκα να προκαλέσω τη μνήμη του να σταθεί σε κάποιες σημαντικές στιγμές από την περίοδο εκείνη.

«Από πού ν ‘αρχίσει κανείς παιδί μου είπε κι έμεινε λίγο σκεπτικός. Έγιναν τόσα πολλά συνέχισε. Εκείνο όμως που μου έκανε εξαιρετική εντύπωση και δεν ξεχνώ όσο θα ζω είναι το εξής συγκλονιστικό γεγονός:

Στο Ροδάκινο είχε γίνει μια συμπλοκή μεταξύ της αντάρτικης ομάδας της περιοχής με μια Γερμανική περίπολο, που αποτελούσαν 14 άνδρες. Στη διάρκεια της συμπλοκής σκοτώθηκαν οι 12 Γερμανοί και δύο πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Από τους Κρητικούς δεν έπαθε κανένας τίποτα. Ο αδελφός μου που ήταν συναρχηγός της ομάδας, με ειδοποίησε αμέσως, επειδή και άλλη φορά είχα συλληφθεί, να εξαφανιστώ γιατί σίγουρα οι Γερμανοί θα μας έψαχναν μετά τη συμπλοκή αυτή και το αποτέλεσμά της.

Με ειδοποίησε με κάποιον Πενθερουδάκη, ένα άξιο παιδί. Να φανταστείς ότι κάλυψε μια απόσταση δέκα ωρών σε τέσσερις μονάχα κι ήρθε στο σπίτι να μου δώσει το μήνυμα του αδελφού μου.

Πράγματι χωρίς να καθυστερήσω κατέφυγα στο σπίτι κάποιας θείας μου Μαραγκουδάκη στον Πλάτανο. Φθάνοντας εκεί την παρακάλεσα να πάει στο σπίτι και να παρατηρήσει την κίνηση για να με ενημερώσει και να δω πως θα πράξω στη συνέχεια.
Μέχρι να πάει η θεία μου στο σπίτι, μιλάμε για διάστημα δέκα μόνο λεπτών, το σπίτι είχε κυκλωθεί από Γερμανούς. Εκεί βρήκαν τη γυναίκα μου και τη ρώτησαν που βρίσκομαι. Όπως το συνήθιζε στις περιπτώσεις αυτές η Αντιγόνη μου, κράτησε την ψυχραιμία της και χωρίς να τα χάσει τους είπε ότι βρισκόμουν για δουλειά στα Χανιά και δεν ήξερε πότε θα επιστρέψω.Έφυγαν αλλά για δυο μέρες παρακολουθούσαν το σπίτι. Το ίδιο διάστημα φρόντισε να με ειδοποιήσει με κάποιο σύνδεσμο και μια καλή και γενναία κοπέλα που δούλευε για λογαριασμό μας στη Γερμανική Αστυνομία. Λεγόταν Κουκλινού. Από κάποιο τηλεφώνημα έμαθε τι είχε συμβεί και βιάστηκε να μου στείλει μήνυμα να φύγω. Δυστυχώς δεν ξέρω αυτή η κοπέλα αν ζει και που βρίσκεται.

Είχε δίκιο ο Ιωσήφ να αγνοεί την τύχη της γυναίκας αυτής. Η Νίνα Κουκλινού για την οποία έκανε λόγο ο Ιωσήφ Χομπίτης, είχε φύγει από το Ρέθυμνο μετά τον πόλεμο και ζούσε στην Αθήνα. Αργότερα την ανακάλυψα. Και τότε έμαθα ότι όπως συνέβη και με τα χωριά του Κέντρους, που δεν την πίστεψε κανείς και είδαμε τι ακολούθησε και στην περίπτωση του Χομπίτη που βρισκόταν σε κίνδυνο, έσπευσε να ειδοποιήσει. Ο λόγος που έδειχνε τόση αγωνία οφειλόταν στον έρωτά της για ένα εξαιρετικό παλικάρι που δούλευε με πάθος στην Αντίσταση, τον μετέπειτα σύζυγό της Γιώργη Κόγκα. Ανησυχώντας για την τύχη του, τον έψαχνε, και πάνω στην έρευνα, μόλις άκουγε κάτι που αφορούσε ζωές πατριωτών, έσπευδε να τους ειδοποιήσει. Έτσι έγινε και με τον Ιωσήφ Χομπίτη.

Κι όπως μου έλεγε αργότερα ο σεβαστός συμπολίτης και όχι μια φορά, στη Νίνα χρωστούσε τη ζωή του, γιατί τον προστάτεψε με την ενημέρωσή της, μέχρι να περάσει η θύελλα.

Ένα σπίτι με ιστορία

Ήταν μεγάλος αγωνιστής ο Ιωσήφ Χομπίτης, που εμείς γνωρίσαμε σαν ένα έμπορο που τιμούσε τη Ρεθεμνιώτικη αγορά με το ήθος και την εντιμότητά του.

Υπάρχει κι ένα γεγονός που έμεινε στην ιστορία γύρω από εντιμότητα του Ιωσήφ Χομπίτη και αξίζει να το αναφέρουμε.

Αρχές του 20ου αιώνα, ο συμπολίτης έμπορος, είχε βάλει στην καρδιά του ένα σπίτι στην οδό Αγίας Βαρβάρας, που είναι σήμερα μια εξαιρετική και πολυτελής τουριστική μονάδα, που κοσμεί την περιοχή.

Θα πρέπει να κτίστηκε αρχές του 19ου αιώνα και είχε δεχθεί τις αρχιτεκτονικές επιρροές του κλασικισμού, που επικρατούσε την περίοδο αυτή σε όλη την Ευρώπη.

Από προφορικές μαρτυρίες είναι γνωστό ότι για το θαυμάσιο από αρχιτεκτονικής άποψης αυτό κτίσμα εργάστηκαν οι 70 καλύτεροι τεχνίτες της εποχής εκείνης και για την ολοκλήρωσή του, απαιτήθηκαν έξι χρόνια. Επίσης οι ταβανογραφίες του, που υπήρχαν σε όλα σχεδόν τα δωμάτια, αλλά δυστυχώς δεν διασώθηκαν στο σύνολό τους, φιλοτεχνήθηκαν από ζωγράφο που ήρθε ειδικά γι’ αυτόν το σκοπό από τη Βενετία.

Κι έγινε το όνειρο πραγματικότητα

Κάποια στιγμή ο Ιωσήφ κατάφερε να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Βρήκε τον Τούρκο και κατάφερε να αγοράσει το πολυπόθητο κτίριο, για δική του κατοικία, αντί 110 χρυσών λιρών. Εκεί τώρα σαν γνήσιος Κρητικός και μάλιστα από κεφαλοχώρι του νότου, ένοιωσε άσκημα. Είχε μόνο τις 100 λίρες. Ο Τούρκος όμως, που ήξερε τη φερεγγυότητα του αγοραστή, δέχτηκε να μείνει σε εκκρεμότητα το υπόλοιπο των 10 λιρών.

Πέρασε ο καιρός, και το 1924 με την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας-Τουρκίας, ο Τούρκος Αγάς έφυγε, χωρίς να εισπράξει το χρέος.

Για τον Ιωσήφ όμως αυτό ήταν χρέος τιμής. Ειδοποίησε λοιπόν τους δικούς του ότι, στο χρηματοκιβώτιό του υπήρχαν οι δέκα λίρες, που θα έπρεπε να δοθούν, αποκλειστικά, για την τακτοποίηση του χρέους.

Ο Τούρκος τώρα, στα χρόνια που ακολούθησαν μιλούσε συχνά στα παιδιά και στα εγγόνια του για το Ρέθυμνο και τους ανθρώπους του εξάροντας το ήθος του φίλου του Ιωσήφ Χομπίτη. Τον αποκαλούσε χαρακτηριστικά άνθρωπο σπανίου ήθους. Ποτέ όμως δεν έκανε αναφορά στο χρέος. Σαν να το είχε ξεχάσει.

Κουβέντα στην κουβέντα ένας εγγονός επηρεάστηκε τόσο που θέλησε να έρθει στο Ρέθυμνο μήπως και γνωρίσει τον σπάνιο αυτό άνθρωπο, που του περιέγραφε ο παππούς του.

Πέντε χρόνια, λοιπόν, πριν από το θάνατο του Ιωσήφ Χομπίτη, το 1987, ο εγγονός του Τούρκου ήρθε στο Ρέθυμνο για να γνωρίσει το σπουδαίο άνθρωπο, που δεν έλειπε από τις αναμνήσεις του παππού του. Ο σεβαστός συμπολίτης τον καλοδέχτηκε και η πρώτη του κίνηση ήταν να ανοίξει το χρηματοκιβώτιο και να του δώσει τις δέκα λίρες, που επιμελώς φύλαγε όλα αυτά τα χρόνια.

Καταφύγιο αγωνιστών – «στέκι» προσωπικοτήτων

Αυτό το σπίτι έχει ιστορία, καθώς σε όλη τη διάρκεια της κατοχής ήταν κρυψώνα για όλα τα επικίνδυνα έγγραφα που αφορούσαν τον αγώνα, ενώ φιλοξενούνταν, ασχέτως χρόνου και διάρκειας, αντάρτες κυνηγημένοι, κυρίως από το Ροδάκινο. Όλοι το θεωρούσαν δικό τους σπίτι, γιατί ένοιωθαν ασφαλείς και είχαν κάθε φροντίδα.

Σε καιρό ειρήνης το ίδιο σπίτι φιλοξένησε πολλές προσωπικότητες όπως ο Σοφοκλής Βενιζέλος, επιστήθιος φίλος του Ιωσήφ, ο Γεώργιος και ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Παύλος Βαρδινογιάννης, άλλα μέλη της οικογένειάς του και πολλοί άλλοι. Στα σαλόνια του επίσης πάρθηκαν σημαντικές αποφάσεις για την απελευθέρωση της Κρήτης, όπως η παράδοση από τους Γερμανούς του κλειδιού της πόλης των Χανίων, πρωτεύουσας της Κρήτης, στον Αντιστράτηγο Αναστάσιο Χομπίτη, αδελφό του Ιωσήφ Χομπίτη, στον οποίο και ανατέθηκε η Γενική Διοίκηση της Κρήτης.

Ο Ιωσήφ Χομπίτης ,έφυγε το Μάρτη του 1992 και κηδεύτηκε με πάνδημη συμμετοχή. Γιατί ήταν πράγματι ένας σπουδαίος άνθρωπος.

 

 

Κάθε Χομπίτης και μια ιστορία

Κάθε μέλος της οικογένειας Χομπίτη έκανε το χρέος του στην πατρίδα άλλος περισσότερο , άλλος λιγότερο αλλά κανένας δεν απουσίασε Και συνέχιζε να κάνει τη γενιά του περήφανη και με το δικό του βίο και πολιτεία ,είτε σε περίοδο επανάστασης και πολέμων είτε σε περίοδο ειρήνης

Ας γνωρίσουμε και τα υπόλοιπα αδέλφια του Αναστασίου και του Ιωσήφ Χομπίτη.

 

Ο Σπύρος έδρασε κατά τη θρυλική μάχη της Κρήτης Συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπηρέτησε ως ομαδάρχης στην Ταξιαρχία Ανταρτών Κρήτης του καπετάν Παυλή Γύπαρη όπου και διακρίθηκε

Ο Βαγγέλης πολέμησε σε όλη τη διάρκεια του Αλβανικού έπους όπου και διακρίθηκε όπως φαίνεται από σχετικό πιστοποιητικό του 9^ου Συντάγματος  πεζικού Επέδειξε ακατάβλητη ψυχική και σωματική αντοχή στις επικίνδυνες αποστολές  που του ανατέθηκαν Γι αυτό και προτάθηκε για ηθικές αμοιβές Κατά την περίοδο της Κατοχής υπήρξε από τα πρώτα στελέχη της Εθνικής Κρητικής Οργάνωσης (ΕΚΟ)

 

Σταδιοδρόμησε ευδόκιμα έως επιθεωρητής στην Τράπεζα Ελλάδος η διοίκηση της οποίας του απένειμε τιμητικές διακρίσεις

Ένας ακόμα της μεγάλης αυτής οικογενείας ο Θεοχάρης που πέθανε νέος .

Οι δυο κόρες η Αργυρώ παντρεύτηκε το Σήφη Πετράκη και η Μαρία έγινε σύζυγος του Γιάννη Ζωγραφάκη

 

 

 

 

 

 

 

Ένα από τα αδέλφια Χομπίτη πάντως ο Βαρδής έγραψε δική του πολυσέλιδη ιστορία δράσης

Ο βίος του Βαρδή Χομπίτη

Γεννήθηκε το 1901 στο Ροδάκινο. Ήταν ένα άξιο παιδί της γενιάς του Πρώτος στη λεβεντιά, πρώτος και στ’ άρματα.

 

Με ενθουσιασμό βρέθηκε στο μέτωπο της Μικράς Ασίας όπου απέδειξε τις ιδιαίτερες χάρες του. Εκτός από άριστο σημάδι, ξάφνιαζε τους πάντες με την ικανότητα στο τρέξιμο, την αντοχή του στις τόσες κακουχίες, την ψυχραιμία του σε κάθε δύσκολη περίσταση, την υπομονή και την επιμονή του μέχρι να φέρει σε πέρας την κάθε αποστολή που αναλάμβανε.

Όλα όμως έχουν ένα κόστος. Επέστρεψε με σοβαρά προβλήματα υγείας που τον έφερναν στο χείλος του τάφου. Θα είχε πεθάνει αν δεν πάλευε με νύχια και με δόντια η μάνα του να τον κρατήσει στη ζωή με υποδειγματικές φροντίδες. Και η αγάπη της κέρδισε ζωή για τον γιο της.

Ο Βαρδής συνέχισε με συνέπεια τις παραδόσεις της γενιάς του. Το σπίτι του ήταν πάντα ανοιχτό και φιλόξενο. Ο ίδιος γενναιόδωρος πάντα και σε αισθήματα. Έβαζε τη φιλία και τη μπέσα πάνω από προσωπικές διαφορές.

Κοντά του, άξια σύντροφος η Ελένη (1919 – 1959) του Μανούσου και της Κατίνας Μανουσέλη. Γυναίκα που το έλεγε η ψυχή της.

Απέκτησαν έξι παιδιά. Αναστάσιο, Κατίνα, Γιάννη (που πέθανε στη διάρκεια της κατοχής) Σήφη, Βαγγέλη και Μαρία.

 

Αντάρτικο στον Κρυονερίτη

Η μάχη της Κρήτης τον βρήκε πρώτο στις επάλξεις. Αρχηγός ομάδας, πολέμησε με ηρωισμό, αντικρίζοντας πολλές φορές το χάρο, σε σκληρές επιχειρήσεις όπου χάθηκαν και αρκετοί άνδρες του. Κι όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν το νησί επιδόθηκε σε ένα αγώνα ασυμβίβαστο να κρύβει συμμάχους μέχρι να βρουν διέξοδο σωτηρίας στη Μέση Ανατολή.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Βαρδής Χομπίτης μπορεί να είχε συγκεκριμένη ιδεολογία αλλά ποτέ δεν την άφησε να κυριαρχήσει στη συνείδησή του και να τον οδηγήσει σε πράξεις που ντροπιάζουν τον άνθρωπο.

 

Η φιλία πάνω απ’ όλα

Χαρακτηριστική η περίπτωση του αγωνιστή Μάντακα, από τους προοδευτικούς πατριώτες που ήταν ιδεολογικά απέναντι από τον Βαρδή. Δεν έπαυε όμως να είναι στενός του φίλος. Μια από τις πικρές μέρες της κατοχής, πήγε να τον επισκεφθεί κι εκείνος άνοιξε το σπίτι του με χαρά κι ετοίμασε ένα πλούσιο τραπέζι να περιποιηθεί το φίλο του. Πάνω που ήταν όλα έτοιμα κι έβαζαν κρασί στις καράφες, έκαναν την εμφάνισή τους Γερμανοί. Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ο Βαρδής έγνεψε στο Μάντακα να εξαφανιστεί και με μια γρήγορη κίνηση άρπαξε ένα σεντόνι και σκέπασε το στρωμένο τραπέζι.

Οι Γερμανοί τον βρήκαν να τους κοιτάζει ατάραχος και δήθεν απορημένος για την απροσδόκητη εμφάνισή τους. Αμέσως μετά όμως με μια κίνηση ξεσκέπασε το τραπέζι και τους είπε να καθίσουν να το τιμήσουν. Άλλο που δεν ήθελαν αυτοί. Ο Χομπίτης ήξερε την αδυναμία τους αυτή και την εκμεταλλεύτηκε δίνοντας έτσι καιρό στο Μάντακα να φύγει και να γλιτώσει τη σύλληψη. Αν ήταν άλλος ο Βαρδής θα αξιοποιούσε την ευκαιρία να εξαφανίσει έναν πατριώτη της …αριστερής όχθης. Κι όμως η φιλία ήταν γι’ αυτόν πάνω κι από τις ιδεολογικές διαφορές.

 

Συνέχεια στον αγώνα

Όταν οι Γερμανοί εκδικούμενοι πυρπόλησαν το Ροδάκινο, ο Βαρδής αρχηγός ομάδας εκλεκτών πολεμιστών κατέφυγε στον Κρυονερίτη συνεχίζοντας τον αντιστασιακό του αγώνα με περισσότερη ορμή πια. Κρυονερίτης, Κρητικές Μαδάρες και Ψηλορείτης ακόμα αντιλαλούν τα κατορθώματα του ηρωικού Ροδακινιώτη αρχηγού. Συνέχιζε όμως να πληρώνει ακριβά το τίμημα της ανδρείας του. Οι Γερμανοί έγιναν αφορμή να χάσει σε συμπλοκή τον αγαπημένο του πρωτοξάδελφο Βαγγέλη Χομπίτη και το γιο του Γιάννη από τις τόσες κακουχίες.

 

Μπροστά το λάβαρο του Ροδάκινου

Όπως διαπιστώθηκε αργότερα, όταν γινόταν ο απολογισμός της αντιστασιακής δράσης των ομάδων οι άνδρες της ομάδας του Χομπίτη προστάτευσαν την πόλη του Ρεθύμνου από λεηλασίες και άλλες ασχήμιες που δημιουργούσε η έξαρση των πολιτικών παθών.

Και η ομάδα του ήταν που παρέλασε με τους άλλους αγωνιστές στη λεωφόρο όταν έφυγαν οι Γερμανοί.

Όπως μας έλεγε ο εγγονός του ήρωα, που φέρει και το όνομά του, Βαρδής Χομπίτης, από τους πιο δραστήριους και συνεχιστές της παράδοσης Ροδακινιώτες, βρήκε μια επιστολή του θείου του Ιωσήφ στον Αναστάσιο, στην οποία του γράφει μεταξύ άλλων:

«Αδελφέ ελευθερωθήκαμε με μεγάλη συνεισφορά της ομάδας Ροδακίνου του αδελφού μας Βαρδή. Χθες έκαναν παρέλαση στην πόλη του Ρεθύμνου με λάβαρο τη σημαία του Αγίου Γεωργίου από το Ροδάκινο και με σημαιοφόρο τον ξάδελφό μας Νικόλαο Ανδρουλιδάκη…».

 

Διαμαρτυρία στο Σέρβο πρόξενο

Ούτε σε καιρό ειρήνης έπαιρνε ανάσα ο ήρωας. Σε μια από τις νεκρολογίες που τον αφορούν αναφέρεται μεταξύ άλλων:

«Και μετά την απελευθέρωση, διαρκώς ανήσυχος, για την πατρίδα μας, βρέθηκες σ τα ακριτικά σύνορα της Μακεδονίας και με άλλους αναπήρους φώναξες στον Σέρβο πρόξενο ότι βρίσκεστε εκεί συμβολικά αλλά θα διαθέσετε και τα υπόλοιπα μέλη του σώματός σας αν χρειαστεί, για να μη μολυνθούν τα άγια ελληνικά χώματα…».

Ο Βαρδής Χομπίτης δεν έπαψε μέχρι το τέλος της ζωής του παρά τα τόσα προβλήματα της υγείας του που αναζωπύρωνε η συνεχής πατριωτική του δράση, να είναι ένας ενεργός πολίτης. Σε καιρό ειρήνης ήταν ο φωτισμένος πάντα μεσολαβητής σε «σασμούς» σώζοντας με το κύρος του λόγου του ζωές και υπολείψεις. Είχε το χάρισμα με επιχειρήματα να διώχνει πάθη και άλλες ψυχοφθόρες καταστάσεις που έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια αθώων ανθρώπων.

Η καρδιά του που είχε δεχθεί τα πρώτα πλήγματα από τις περιπέτειες στο μέτωπο της Μικράς Ασίας άρχισε να του δημιουργεί περισσότερα προβλήματα. Αναγκάστηκε να μεταφερθεί στην Αθήνα, καθώς η κατάσταση της υγείας του χειροτέρευε. Κι εκεί τον βρήκε ο θάνατος με ήσυχη τη συνείδηση ότι δεν υπέστειλε ούτε λεπτό την αγωνιστική σημαία τιμώντας τη γενιά του.

Η σορός του μεταφέρθηκε με στρατιωτικό αεροπλάνο στο νεκροταφείο Ρεθύμνου και η ταφή του έγινε με πάνδημη συμμετοχή και όλες τις τιμές που του άξιζαν.

Έτσι πέρασε στην αθανασία. Και δεν είναι τυχαίο ότι τον ύμνησε και η λαϊκή μούσα μόλις αναγγέλθηκε ο θάνατός του.

Βροντή μαντάτο θλιβερό εις τον Κρυονερίτη

Απ’ την Αθήνα ο χαμός έφθασε του Χομπίτη

της λεβεντιάς και της ανδρειάς

και της φιλιάς η χάρη

κρίμα τον τόσο γρήγορα ο χάρος να τον πάρει

Του Ροδακίνου σταυραετέ και δοξα της Ρεθύμνης

Βαρδή Χομπίτη αρχηγέ αθάνατος θα μείνεις

Εύα Λαδιά

ΠΗΓΕΣ: Αρχείο Βαρδή Χομπίτη εγγονού του ήρωα

Πάρι Κελαϊδή: Αναστάση Χομπίτη «Μια ζωή δοσμένη στην πατρίδα»

Εύας Λαδιά : Βαρδής Ι Χομπίτης : Ασυμβίβαστος αγωνιστής

Εύας Λαδιά : Ιωσήφ Χομπίτης : Η εντιμότητά του άφησε εποχή

Εύας Λαδιά: Αναστάσιος Χομπίτης : Ο απόστολος του Συγκρητισμού