Αθόρυβα, χωρίς αναγγελίες και προσκλήσεις, χωρίς καμία επισημότητα
και χωρίς συμμετοχή των επισήμων ετελέσθη την π. Πέμπτη 22-8-1946,
το μνημόσυνο των εκατόν πενήντα σφραγισθέντων εθνομαρτύρων των
χωριών Κέδρους Αμαρίου, από τους Κτηνάνθρωπους του Χίτλερ. Οι
εκατοντάδες χήρες και τα ορφανά, γονείς και αδέλφια που μαζεύτηκαν
εκεί, στους βωμούς της θυσίας των προσφιλών τους, εκεί που κάθε
μέρα πηγαίνουν και δροσίζουν τ’ αγιασμένα τους κοκάλα, που μένουν
άταφα, ανάμεικτα με τις πέτρες και τα υλικά των γκρεμισμένων
σπιτιών, με τα δάκρυα του πόνου και του μαρτυρίου τους, θέλησαν στη
φετεινή δεύτερη επέτειο, μόνοι τους να κλάψουν και να θρηνήσουν. Η
επισημότητα τους χόρτασε από λόγια και τους έκανε να τη θεωρούν
περιττή. Προτίμησαν τη μοναξιά στη δυστυχία τους, γιατι σ ’αυτήν τους
καταδικάζει και σήμερον το επίσημο Κράτος. Κι η αλήθεια, περνάτε
σήμερα και θαρρείτε πως είναι η μέρα της Καταστροφή, ερείπια,
χαλάσματα, αθλιότης, καμιά βελτίωση, καμία ουσιαστική αρωγή και
βοήθεια. Σκάβουν μόνοι οι πυροπαθείς και κάτι κτίζουν.
Και πάνε 2 χρόνια από τότε..
Κι όμως η Δόξα του Ανω Μέρους, των Βρυσών, του Γερακάρι, της Κρύας
Βρύσης και των άλλων χωριών, είναι τόσο λαμπρή και μεγάλη, ρίχνει
τόσους κρουνούς Εθνικού Φωτός.
Όσοι δεν μπόρεσαν να πάνε να γονατίσουν στους βωμούς των νέων
αυτών εθνομαρτύρων, δεν έμεινα ωστόσο αμέτοχοι και ψυχροί.
Στα ηρωικά εκείνα χώματα πέταξε η σκέψη τους κι η ψυχή τους ένοιωσε
το μεγαλείο που κλείνουν τα εθνικά θυσιαστήρια των χωριών του
Κέδρους. Κι αν έλειψε η επισημότης, οι χιλιάδες των αγνώναγωνιστών
της λευτεριάς μας, με ευλάβεια και συγκίνηση εψυθήρησαν το αιωνία η
Μνήμη των παληκαριών που τόσο τιμητική πήραν θέση στο Ελληνικό
Πάνθεο των ηρώων.
Α.Ν. Λ
Εφημ. «Κρητική Επιθωρησις» 28/8/1946