Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε, την Επέτειο, της Μάχης της Κρήτης.
Το ιστορικό γεγονός, την ανάμνηση του οποίου θέλουμε να διατηρήσουμε άσβεστη, είναι τούτο. Και αξίζει. Η κρίση δεν είναι υποκειμενική, δική μας των Κρητικών.
Η κρίση είναι αυτών ακριβώς των αντιπάλων. Άκουσα τότε σύγκαιρα από το στόμα ενός μέλους της Επιτροπής, που πήγε να ζητήσει από το Γερμανό Στρατηγό και Διοικητή των στρατευμάτων της εισβολής να σταματήσει την αιματοχυσία, τούτος ο Γερμανός Στρατηγός τους είπε:
«Ξέρω την Ιστορία της Κρήτης. Ξέρω ότι πάντα πολέμησε σκληρά τους κατακτητές της. Ποτέ όμως δεν πολέμησε σκληρότερο όσο μας τους Γερμανούς».
Ο χαρακτηρισμός αυτός αρκεί για να δώσει αντίληψη του ύψους του μεγαλείου του αγώνα. Δίκιο έχουμε λοιπόν, να γιορτάζουμε ένα τόσο σπουδαίο, ιστορικό γεγονός.
Εμείς όμως εδώ, οι Ρεθεμνιώτες τι κάνουμε; Λες και μας στενοχωρά η φήμη που χάλκεψαν αιώνες, οι άνθρωποι τούτου του διαμερίσματος, δείχνουμε σε κάθε μας εκδήλωση, πως δε μας κυβερνά το πνεύμα, η ανώτερη αντίληψη.
Ξεχνούμε το κύριο σκοπό του γιορτασμού και πιανόμαστε από ένα επεισόδιο και τοποθετούμε το επεισόδιο σαν προμετωπίδα στο σκοπό μας.
Άξονα του γιορτασμού, έχουμε τα μνημόσυνο, των θυμάτων, της βαρβαρότητας του εχθρού.
Αποτελεί βέβαια το επεισόδιο, μια λυπητερή σελίδα, τις οικογένειες των εκτελεσθέντων για την πόλη, ου έχασε πρόωρα εκλεκτά παιδιά της.
Τούτο όμως δεν δικαιολογεί ένα δημόσιο συναγερμό, σαν αυτό που με επίσημη πρωτοβουλία γίνεται κάθε χρόνο.
Το γεγονός εκτός από τον ιδιωτικό χαρακτήρα του, μπορεί να σημειώνεται, σαν μια κακή ανάμνηση. Δεν μπορεί όμως να’χει σχέση με τον εορτασμό της επετείου.
Τα πράγματα έγραψα και πέρυσι, πρεπει να ξεκαθαρισθούν. Μια τώρα που μονιμοποιήθηκεν, η Σχολή Χωροφυλακής, στην πόλη μας και μια που το κυριότερο, στοιχείο της ένδοξης εκείνης περιόδου, είναι η μάχη που έδωσαν οι μαθητές της Σχολής Χωροφυλακής, που’ χε μεταφερθεί εδώ, πρέπει η ανάμνηση αυτου του γεγονότος να καταλάβει το κέντρο του εορτασμού.
Όπως δεν εχει καθιερωθεί να γιορτάζουν τα διάφορα στρατιωτικά σώματα, ας πάρει η Σχολή της Χωροφυλακής, τη πρωτοβουλία του γιορτασμού. Αυτό αλώστε θα συμβεί σαν πραγματοποιηθεί και η κατασκευή του Μαυσωλείου στο χώρο της Σχολής.
Εκεί στον τόπο των εκτελέσεων ας γίνεται με ιδιωτική πρωτοβουλία, το μνημόσυνο των εκτελεσθέντων.
Στα μακραχρόνια της σκλαβιάς της Κρήτης, τα θύματα των βαρβάρων κατακτητών, αριθμούνται σε χιλιάδες. Κανείς δεν διανοήθηκε ποτε, πουθενά να δημιουργήσει επίσημο εορτασμό.
Μας είναι συμπαθής, ο πόνος των συγγενών. Μα τούτο δεν σημαίνει ότι πρέπει να ξεμακραίνομαι από τον σκοπό του γιορτασμού.
Ας αρχίσομε από φέτος, να δώσουμε τον τόνο που πρέπει, στο γιορτασμό. Ας πάρει τη πρωτοβουλία η Σχολή χωροφυλακής. Εκει στο νεκροταφείο χωροφυλάκων και των συμμάχων πολεμιστών ας γίνει η επίσημη συγκέντρωση.
Εκεί ταιριάζει να εκφωνούνται και οι πανηγυρικοί. Στον ομαδικό τάφο των εκτελεσθέντων ας γίνεται ένα τρισάγιο και μάλιστα τη πραγματική μέρα της εκτελέσεως.
Πρέπει, τονίζω , να ξεκκαθαρισθού τα ζητήματα.
Ήταν δύσκολο να ειπωθεί ο λόγος. Τωρα που λέχτηκε, ας γίνει το σωστό.
ΠΟΛΥΒΙΟΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ