ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
Τρίτη 29 Αυγούστου 1989
Αιφνίδια τη νύκτα της Παρασκευής
πέθανε ο Μανώλης Ι. Καλαϊτζάκης
ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ ΕΚΛΑΨΕ ΤΟΝ ΕΚΛΕΚΤΟ ΤΟΥ
Με πάνδημη συμμετοχή και ατμόσφαιρα πένθους και βαρύτατης οδύνης κηδεύτηκε στις το πρωί της Κυριακής ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ.
Της νεκρώσιμης ακολουθίας που εψάλη στον Ιερό ναό 4ων Μαρτύρων πρωτοστάτησε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ συμπαραστατυμένος από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Κυδωνιάς και Αποκορώνου κ.κ. ΕΙΡΗΝΑΙΟ, και τους Ηγουμένους των Ιερών ….όνων, Αρκαδίου κ. Αθανάσι, Πρέβελη κ. Καλλίνικου, Αρσανίου κ. Αγαθαγγέλου και τους ηγουμένους Αρκαδίου Άνθιμο και Αρσανίου κ. Αθανάσιο και σύμπαντος του σε ….ου ιερατείου της Πόλης.
Στην κηδεία παρέστησαν: ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο Γενικός Γραμματέας του ίδιου υπουργείου κ. Κουτελιδάκης. Ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. …αλλιαράκης. Οι βουλευτές Ρεθύμνης κ. Μανόλης Λουκάκης και Αθηνών κυρία Βιργινία Τσουδερού, ο πρώην υπουργός και βουλευτής κ. Γιάννης Τσουδερός , ο Νομάρχης Χανίων κ. Μανόλης Φραδέλος Ο Νομάρχων Ρεθύμνης κ. Γιώργος Δημάκης. Οι Αντιδήμαρχοι Ρεθύμνου κ. Τσαούλης και Μουνδριανάκης. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ρεθύμνου κυρία Μαρία Λιονή και όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι συμπεριλαμβανομένων και κείνων πού είχαν παραιτηθεί. Ο Αστυνομικός Διευθυντής κ. Σκαλιδάκης,ο Αντιπρόεδρος της ΕΣΗΕΑ κ. Μανόλης Μαθιουδακής. Δικαστικές αρχές απ’ όλη την Κρήτη και άλλοι εκπρόσωποι τοπικών άρχων, φορέων και του κρητικού τύπου. Ο Πρόεδρος της «ΝΕΑΣ ΔΗ¬ΜΟΚΡΑΤΙΑΣ» κ. Κώστας Μητσοτάκης έστειλε στεφάνι για τη σορό του αλησμόνητου φίλου του δεδομένου ότι οι υ¬ποχρεώσεις του στο εξωτερικό δεν του επέτρεψαν να παραστεί στην κηδεία. Εκπροσωπήθηκε όμως από τον αδελφό του κ. Ελευθέριο Μητσοτάκη Ιατρό. Δεκάδες στεφάνια επίσης κατατέθηκαν εις τη σορό του ενώ , κατατέθηκαν εις μνήμη του χρηματικά ποσά σε διάφορα χρηματικά ποσά σε διάφορα ιδρύματα της πόλης. Τιμές απέδωσε η Δημοτική Φιλαρμονική Ρεθύμνου. Το νεκρό αποχαιρέτισαν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας κ. κ. Θεόδωρος, εξαιρώντας το ήθος και την προσωπικότητά του με ιδιαιτέρως εμπνευσμένους λόγους, ο κ. Γιάννης Φουρφουλάκης εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου και η δασκάλα κ. Μαρία Φραϊδάκη.
Ο Μανόλης Καλαϊτζάκης ετάφη στο Νεκροταφείο Ρεθύμνης εκεί που αναπαύονται οι Ιδρυτές της εφημερίδας Εμμανουήλ Βιβυλάκης, ο παππούς Στέλιος, ο πατέρας Γιάννης και ο θειος Βασί¬λης Καλαϊτζάκης την δημοσιογραφική παράδοση των οποίων ακολούθησε κι εκείνος.
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ
Ο Μανόλης Καλαϊτζάκης γεννήθηκε στο Σπήλι Ρεθύμνου στις 3 Νοεμβρίου 194Ο.
Από πολύ μικρός έδειχνε πως διαθέτει πλούσια πνευματικά προσόντα και μια ωριμότητα σκέψης φαινόμενο για την ηλικία του.
Μετά το τέλος των εγκύκλιων σπουδών του, εισήχθη μ’ επιτυχία στη Νομική Αθηνών απ’ όπου απεφοίτησε με άριστες επιδόσεις.
Η δημοσιογραφία όμως ήταν ο μεγάλος του έρωτας και αγωνίστηκε για την προώθηση τοπικών προβλημάτων με πάθος και αφοσίωση από τις επάλξεις της εφημερίδας ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ.
Αν και ξεκίνησε πολύ νέος τη θητεία του στο δημοσιογραφικό λειτούργημα εν τούτοις γρήγορα καταξιώθηκε για το προσωπικό ύφος γραφής που διέθετε την μοναδική επιχειρηματολογία του τη λογοτεχνική χροιά που έδινε σε ορισμένα κείμενα του, την ευρυμάθεια και την εκπληκτική ευστροφία πνεύματος που διέθετε καρπός της όποιας ήταν το λεπτό χιούμορ του.
Το πάθος του για την αλήθεια και το συμφέρον της πόλης έκανε πολλές φορές σκληρή την πέννα του, αμείλικτη.
Δεν δίσταζε πάντως να εξάρει κάθε σημαντική προσπάθεια που απέβλεπε στο συμφέρον του Ρεθύμνου και στην ομαλή Λειτουργία της Δημοκρατίας.
Υπήρξε από τους σφοδρότερους πολέμιους της χούντας των συνταγματαρχών. Τα κείμενα του με αλληγορισμούς που έφερναν σε δύσκολη, θέση τους λογοκριτές ήταν μια εστία αγώνα, ένα μήνυμα λευτεριάς, ,μια όαση για τους αναγνώστες που ζούσαν μια εποχή, όπου η φρίκη μιας τυραννίας προσπαθούσε να δαμάσει με κάθε τρόπο τις ελεύθερες δημοκρατικές συνειδήσεις.
Λίγο μετά την μεταπολίτευση άρχισε να εκδίδει την εβδομαδιαία εφημερίδα, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ που έγραφε ολομόναχος.
Διετέλεσε δήμαρχος Ρεθύμνου από το 1975 μέχρι το 1978 εκπροσωπώντας επάξια την πόλη των γραμμάτων.
Επί δημαρχίας του ευτύχησε να δει το Πανεπιστήμιο Κρήτης να ξεκινά τη λειτουργία του.
Ένα θέμα για το οποίο αγωνίστηκε με φλογερό πάθος από τις δημοσιογραφικές επάλξεις.
Διετέλεσε μετά και μέχρι το Νοέμβριο του 1981 προϊστάμενος της υπηρεσίας Περιφερειακής Ανάπτυξης Ρεθύμνου.
Από το 1982 μέχρι τον θάνα¬το του ασχολείτο με την δημο¬σιογραφία και τη δικηγορία.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ
Το τέλος του Μανόλη Καλαϊτζάκη ήταν ξαφνικό. Το πέρασμα του από τη ζωή στο θάνατο ήταν σαν μία αστραπή.
Το βράδυ της Παρασκευής συγκεκριμένα είχε μεταβεί σε φιλικό σπίτι με τη σύζυγο του Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα κι ενώ επέστρεφαν στο σπίτι ο Μανόλης αισθάνθηκε μια δύσπνοια και γενική αδιαθεσία
Με την παρότρυνση της συζύ¬γου του οδήγησε μέχρι το Νοσοκομείο, κατέβηκε, προχώρησε προς τα εξωτερικά ιατρεία και την ώρα που του έκαναν καρδιογράφημα η καρδιά του σταμάτησε να χτυπά.
Του έγινε νεκροτομή που απέδειξε πως ο θάνατος του προήλθε από οξύ έμφραγμα και δευτερογενές πνευμονικό οίδημα.
Ο επικήδειος του κ. Γ. Φουρφουλάκη
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Ρεθύ¬μνου μου ανέθεσε, πολύκλαυστε και πολυαγαπημένε φίλε συνάδελφε και συνεργάτη,
ΜΑΝΟΛΗ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗ
ο θλιβερό καθήκον, αλλά και την τιμή να σου απευθύνω τον τελευταίο χαιρετισμό.
Συχώρεσε με φίλε, γιατί η συγκίνηση και συντριβή που μου’ δωσε ο πρόωρος και αναπάντεχος θάνατος σου, μ’ αδρανοποίησε το μυαλό και στέκει ανήμπορο να σε σκιαγραφήσει. Μάταιη άλλωστε θα’ ταν η προσπάθεια να σκιαγραφήσει κανείς με λίγα λόγια την προσωπικότητα του Μανόλη Καλαϊτζάκη. Προσωπικότητα που ξαπλώνεται σε τόσο πλάτος και εισχωρεί σε τόσο βάθος, που δεν μπορεί να, αποδοθεί στα περιορισμένα χρονικά όρια αυτής της ώρας.
Άλλωστε η καλύτερη παρουσίαση σου είναι η αντίδραση το πάγωμα η συγκίνηση, και η καθολική κατάθλιψη της Ρεθυμνιακής κοινωνίας ,στο άκουσμα του αιφνίδιου θανάτου σου.
Το θλιβερό γεγονός μεταδόθηκε αστραπιαία σ’ όλον τον νομό κι ο κόσμος έμενεν ενέος και καταπληκτικός στο άκουσμα του.
Ο Μανόλης Καλαϊτζάκης από μαθητής φάνηκε πως έφερε την σφραγίδα της δωρεάς. Σημαιοφόρος στο Γυμνάσιο Ρεθύμνου, με παράλληλα άριστη επίδοση στην δημοσιογραφία, από τα μαθητικά του χρόνια δεν δυσκολεύθηκε να εισαχθεί στην Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Μετά την λήψη του πτυχίου ταυ ήλθε ως ασκούμενος δικηγόρος στο Ρέθυμνο και μου έκαμε την τιμή να ασκηθεί κοντά μου και να συνεργασθούμε έκτοτε για μια 20ετία,
Βαθύς γνώστης των νομικών εννοιών, της επιστήμης του δι-καίου γενικά και της Ελληνικής γλώσσας, κατέδειξε αμέσως ότι διανοίγεται μπροστά του λαμπρότατο νομικό μέλλον. Άσκησε μέχρι προ διημέρου το δικηγορικό λειτούργημα με υψηλό αίσθημα ευθύνης, με επιδεξιότητα και λεπτότητα, με απόλυτο σεβασμό προς τον πελάτη και προς τον αντίδικο και προ παντός με ανθρωπιά με συνέπεια και εντιμότητα.
Παράλληλα με την δικηγορία, ασχολήθηκε με τον μεγάλο του έρωτα την δημοσιογραφία. Τα¬λαντούχος με βαθιά μόρφωση, έντονα ΚΑΙ πλήρως πολιτικοποιημένος, με πλήρη γνώση των πολιτικών, δημοτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών μας θεμάτων, ύφαινε καθημερινά με καταπλήτουσα επιδεξιότητα τα πολύπλοκα νήματα των ωραίων του στοχασμών..
Δεν είναι ο χώρος και ο χρόνος κατάλληλος για μακρυλογία. Τούτο μόνο αρκεί την ώρα αυτή. Υπήρξε ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ. Στάθηκε στην ΠΡΩΤΗ ΣΕΙΡΑ, των δημοσιογράφων της Ελλάδας. Η δημοσιογραφία της Κρήτης και του Ρεθύμνου ιδιαίτερα ΟΡΦΑΝΕΨΑΝ ,με τον θάνα¬το του!.
Εκτιμήσαντες οι συμπολίτες τα πολλά και μεγάλα προσόντα του, τον επέλεξαν Δήμαρχο κατά την περίοδο 1975 — 1978. Διαχειρίστηκε τα δημοτικά μας πράγματα με την υπευθυνότητα και την εν¬τιμότητα που τον χαρακτήριζαν, με καταπλήτουσα εργατικότητα εργαζόμενος καθ’ όλην την διάρκεια της Δημαρχειακής του θητείας επί 12ώρου τουλάχιστον βάσεως και παρήγαγε με τα τότε ελάχιστα — για να μην πω ανύπαρκτα οικονομικά μέσα μέγα έργο. Το έργο του εκείνο παρέμεινεν εν πολλοίς άγνωστο στο ευρύτερο κοινό, γιατί, παρά τις παροτρύνσεις των τότε Δημοτικών Συμβούλων του και εμού προσωπικά, ηρνήθη εξαιτίας της υπερβολική ς μετριοφροσύνης του, να το προβάλει. Γιατί η μετριοφροσύνη, του ήτο μοναδική. Έγραφε πάντα, για τους άλλους και ποτέ για τον εαυτό του.
Ως οικογενειάρχης ο Μονώλης Καλαίτζάκης, υπήρξε πρότυπο. Ευτύχησε να συνδέσει την ζωή του με την αγαπημένη του Λιλή, με την οποίαν απέκτησε δυο θαυμάσια παιδιά, τον Γιάννη του και τον Μελχή του. Η πολυαγαπημένη του Λιλή στάθηκε πλάι του από τα φοιτητικά θρανία, με αγάπη, λατρεία και αφοσίωση, τον εμψύχωσε, τον ενθάρρυνε, και τον συνέδραμε σ’ όλες τις δύσκολες στιγμές του. Μοιράστηκε τις πίκρες, τις χαρές και τις δόξες του. Στα παιδιά τους επιφύλαξαν άριστη ανατροφή, αγωγή και παίδευση και προχωρούν στον δρόμο της αρετής και της μάθησης που τους χάραξαν. Οικογένεια δεμένη στερεά με τα συνεκτικά δεσμά της αγάπης της αφοσίωσης και της αρετής.
Πολύκλαυστε και πολυαγαπημένε φίλε, συνάδελφε και συνεργάτη.
Η σπάνια μορφή σου, το όμορφο εκλεπτυσμένο και πηγαίο σου «χιούμορ», η φιλοσοφική σου διάθεση, τα πολλά και μεγάλα χαρίσματα σου, θα κυριαρχούν επί πολλά χρόνια στο όμορφο Ρέθυμνο που τόσο αγάπησες
Ο θάνατος σου έκαμε πολύ φτωχότερο το Ρέθυμνο κι ορφάνεψε, όπως προανέφερα την δημοσιογραφία του τόπου, την αγαπημένη σου οικογένεια και τους συναδέλφους και φίλους σου.
Εύχομαι η ωραία και αγαθή ανάμνηση που αφήνεις φεύγοντας από την πρόσκαιρη ζωή να γίνει βάλσαμος παρηγοριάς, το δε χώμα του αγαπημένου σου Ρεθύ¬μνου ανάλαφρο.
Ο επικήδειος της κ. Μ. Φραϊδάκη
Αείμνηστε Μανόλη, Ποιος θα μπορούσε άραγε αλήθεια να πιστέψει πώς στο κατακαλόκαιρο αντάρα θέλα πέσει Αντάρα όπου σκέπασε ολόκληρη την Κρήτη, κι έχει πενθήσει ο Νομός του γέρο Ψηλορείτη Μα ,μήπως αστειεύεσαι ως έχεις τη συνήθεια άραγε να’ ναι όνειρο ή έφυγες αλήθεια;
Μανόλη μας!
Ξημέρωσε η μέρα του Σαββάτου που όλοι την περιμέναμε λιγάκι να χαρούμε. Κι όμως κακό το ξύπνημα μαύρο το πρωινό μας. Ο αέρας φέρνει, πένθιμο και θλιβερό μαντάτο. Μαντάτο όπου πάγωσε ξένους δικούς και φίλους. Πέθανε ο Μανώλης μας ο άξιος Ρεθεμνιώτης. Ο άνθρωπος που δούλευε για το καλό του τόπου. Αγαπημένα πρόσωπα φτάνουν στο σπιτικό σου για να διαπιστώσουνε αυτό που δεν πιστεύουν. Μπαίνουνε μέσα και γυρνούν το βλέμμα να σε δούνε, μα μοιρολόγια μοναχά και κλάματα ακούνε Πού είσαι Μανόλη να μας δεις να μας καλωσορίσεις και ,καλαμπούρια να μας πεις να μας ευχαριστήσεις.
Μανόλη μου θα σου το πω δεν διάλεξες την ώρα που έφυγες και μας άφησες τόσο καημό και μπόρα.
Πολύ νωρίς εσκέφτηκες να μας εγκαταλείψεις από γυναίκα και παιδιά παντοτινά να λείψεις.
Αλήθεια, η γυναίκα σου ποτέ δεν ήταν μόνη, τώρα πώς θα τη δέρνευνε του χωρισμού σου οι πόνοι.
Πάντα μαζί βαδίζατε πιασμένοι χέρι χέρι, χωρίς το στυλοβάτη της πως θα τα καταφέρει;
Τριάντα χρόνια στη ζωή ο εις κοντά στον άλλο,
Τώρα κενό της άφησες πολύ πολύ μεγάλο.
Δεν σκέφτηκες το Γιάννη σου, που ήτανε μακριά σου κι ήρθε για λίγο να χαρεί εις την ζεστή αγκαλιά σου,
Παραγγελιά δεν άφησες κι όμως θα προσπαθήσει απάνω εις τα χνάρια σου άξια να περπατήσει.
Είναι βαριά η κληρονομιά π’ αφήνεις στα παιδιά σου γιατί ή¬σουν πάντα ακέραιος σ όλα τα βήματα σου,
Μα, κι ο Μελχής σου είχενε ανάγκη, από χάδια και να κουρνιάζει δίπλα σου τις ,μέρες και τα βράδια.
Δεν θα έπρεπε τόσο μικρό νατόνε ορφανέψεις, ήταν νωρίς Μανώλη μου ετώρα να μισέψεις.
Μ’ αλήθεια και τον αδελφό άφησες τώρα μόνο, μοναδικό σε είχενε και έχει βαρύ τον πόνο.
Οι εδικοί σου σ’ είχανε στολίδι και καμάρι δεν θα’ πρεπε ο χάροντας ύπουλα να σε πάρει.
Αλήθεια ποιος μου το’ λεγε την Παρασκή το βράδυ πως η αποσπερίδα μας ήταν η τελευταία. Τις υστερινές σου τις στιγμές επέρασες μαζί μας με την αγαπημένη σου και άξια σύντροφο σου Μαζί εσυζητήσαμε τα τελευταία λόγια. Μαζί γελάσαμε κι είπαμε καλαμπούρια.
Σφικτά μ’ αποχαιρέτησες με γελαστό το στόμα την ώρα όπου έφευγες δεν το πιστεύω ακόμα.
Πολλές φορές μου έλεγες έτσι για να γελάσω πως σαν πεθάνεις ήθελες δυο λόγια να σου γράψω. Και τότε σε απόπερνα γ’ αυτό σου το αστείο δεν επερίμενα εγώ να πω σ’ εσένα αντίο.
Σήμερα αλήθεια τι να πω στο δάσκαλο της πένας, είναι φτωχά τα λόγια μου και να με συγχωρέσεις.
Για σένα ύμνοι θα’ πρεπε Μανόλη. να πλεκτούνε, όσοι σε γνώρισαν κοντά έχουν ,πολλά να πούνε. Γιο του Ρεθύμνου το καλό την πένα εκρατούσες σ’ όλους τους δύσκολους καιρούς εσύ πρωτοστατούσες
Ποτέ σου δεν εδείλιασες στο δίκιο στην αλήθεια, μια ιστορία έγραψες ,με δίχως παραμύθια. Αυτή η ιστορία σου κληρονομιά θα μείνει στα δυο παληκαράκια σου παρηγοριά θα δίνει.
Σήμερα μένει ορφανή η στήλη σου Μανόλη, που τόσο περιμέναμε και τη διαβάζαμ’ όλοι.
Μα φαίνεται κουράστηκες κι έχεις κλειστά τα χείλη δυο μέρες δε σε συγκινούν οι συγγενείς και οι φίλοι.
Γι’ αυτό και σε αφήνομε εις το βαρύ σου ύπνο, δε θα σε δούμε πια ποτέ δραστήριο και ξύπνιο.
Φαντάζομαι πόση χαρά ,θα δώσεις στον πατέρα θα στέκει να σε καρτερεί η άξιά σου μητέρα.
Γι’ αυτό και σε αφήνομε μην έχεις αγωνία, να είναι ελαφρό το χώμα σου και η μνήμη σου αιωνία.
«Ρεθεμνιώτικα και άλλα….»
ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΣΚΕΠΗ ΤΟΥ
Συνεχίζομε……
Λατρευτέ μου θείε
Σεβαστέ μου δάσκαλε
Δεν μπορούμε να σου κρύψομε τα συναισθήματα που μας διακατέχουν τη δύσκολη και κρίσιμη τούτη ώρα.
Μεγάλος ο πόνος μας γιατί στερηθήκαμε τον αδελφό, το θείο, τον άνθρωπο μας. Κλαίμε γιατί χάσαμε μέσα σ’ ένα λεπτό, τη σιγουριά μας, το αποκούμπι σε κάθε δύ¬σκολη στιγμή. Και μαζί μας κλαίει βουβά και η μεγάλη σου αγάπη, η «Κρητική Επιθεώρηση». Κλαίει που έσβησε έτσι ξαφνικά και απρόσμενα ο φωτεινός φάρος της, που έχασε τη δύναμη, τη φωνή της τον κύριο εκφραστή της
Έτσι στην οδύνη μας έρχεται να προστεθεί ο φόβος και η αγωνία.
Διστάζουμε θείε μου να την παρουσιάσομε στο αγαπη¬μένο σου Ρέθεμνος χωρίς τα «Ρεθεμνιώτικα και άλλα», τον καθρέπτη που απεικόνιζε την χαρά και τη πίκρα, το γέλιο και το κλάμα τούτου του τόπου. Χωρίς το μετερίζι σου απ’ όπου έδωσες τόσες μάχες με μοναδικό γνώμονα πάντα το καλό αυτής της πολιτείας.
Χωρίς «την καθημερινή επικοινωνία μαζί σας, μέσω αυ¬τής της στήλης που είναι σαν να πούμε η προσωπική έ¬παλξη του συντάκτη της, από την οποία κάθε πρωί σας λέει καλημέρα», όπως έγραφες.
Φοβόμαστε πως δεν θα μπορέσομε να κρατήσουμε το βάρος της κληρονομιάς που μας άφησες φεύγοντας. Μιας κληρονομάς πολύτιμης. Μια ζωή αγώνες, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής σου αγώνες για το Ρέθυμνο, για να φθάσει όσο ψηλότερα γίνεται, όσο ψηλά του αξί¬ζει.
Αγωνιούμε αν θα καταφέραμε να διατηρήσαμε το τί¬μιο όνομα, σου, αυτό που δημιούργησες και αγωνίστηκες μια ολόκληρη ζωή για να το διαφυλάξεις. Και νομίζαμε ότι το κατόρθωσες. Απτό τεκμήριο γι’ αυτό θείε μου α¬ποτελούν οι εκδηλώσεις της Ρεθυμνιακής κοινωνίας για το θάνατο σου.
Βαριά πολύ η κληρονομιά σου. Κι όσο κι αν αισθανόμαστε υπερηφάνεια για αυτή, δεν μπορούμε να κρύψομε το δέος που μας προκαλεί. Επωμιζόμαστε σήμερα μια δημοσιογραφική παράδοση αιώνων. Μια ιστορία αγώ¬νων που ξεκινά από τον Εμμανουήλ Βιβιλάκη και φθάνει σ’ εσένα.
Μεγάλη η τιμή αλλά βαριά και η ευθύνη, θα αντέξουμε ή θα λυγίσουμε;
Αυτό δεν το γνωρίζομε. Ένα μόνο μπορούμε να υποσχεθούμε, πώς πιστοί στη μνήμη σου θα αγωνιστούμε μ’ όλες μας τις δυνάμεις για να διαφυλάξομε ότι μας παρέ¬δωσες και θα τηρήσομε μ’ ευλάβεια τις παρακαταθήκες σου.
Δυο αράδες δεν πρόκειται να σβήσουν ποτέ από την μετώπη της εφημερίδας μας. «Ρεθεμνιώτικα και άλλα», Επιμέλεια: ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ. θα τα κρατήσομε πηγή δύναμης, στήριγμα στην δύσκολη προσπάθεια μας.
Και την ώρα της σκληρής δοκιμασίας μας στρέφομε παρακλητικά τη σκέψη προς τον θεό και ατενίζομε μ’ ελπίδα την κοινή γνώμη της αγαπημένης μας πόλης.
Από τον θεό ζητούσε βοήθεια. Από το Ρέθυμνο ζη¬τούμε συμπαράσταση. Ζητούμε να συνεχίσει να μας περιβάλει με την εμπιστοσύνη του. Σε ανταπόδοση αυτής της αγάπης και της συμπαράστασης του Ρεθύμνου δεν θα δώσουμε σήμερα υποσχέσεις.
Ακουμπώντας ευλαβικά μόνο το χέρι πάνω στην πλάκα του φρέσκο σκαμμένου τάφου σου επαναλαμβάνομε σαν όρκο προς εσένα και σαν υπόσχεση προς το Ρέθυμνο τα λόγια που κληρονόμησες εσύ και ο πατέρας μου από τον αξέχαστο παππού μου και δεν ξεχάσατε ούτε μια στιγμή.
«Μην ζήσετε μόνο ΑΠΟ το Ρέθυμνο. Ζήσετε και ανωνισθήτε ΓΙΑ το Ρέθυμνο».
Με το πνεύμα του αγαπημένου μας, με συναίσθηση του χρέους μας απέναντι στη δημοσιογραφική ιστορία μας και την ιστορία της «Κρητικής Επιθεώρησης» συνεχίζομε χωρίς διακοπή της έκδοσης μας, όπως ακριβώς και εκείνος επιθυμούσε, ακλόνητα στις επάλξεις του καθήκοντος, που εκείνος οχύρωσε, έτοιμοι για κάθε ωραίο αγώνα.
Με την ελπίδα ότι το Ρέθυμνο θα συνεχίσει να’ ναι στο πλευρό της εφημερίδας μας ανοίγουμε πάλι στήλη σου, και την θέτομε στην υπηρεσία, του τόπου μας.
Αναπαύσου ήσυχος.
Θα τις κρατήσομε τις Θερμοπύλες θεέ μου, θα τις κρατήσομε!…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΥ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ
ΔΕΝ ΘΑ ΔΕΧΘΕΙ
Η κ. Λιλή Εμμανουήλ Καλαϊτζάκη δεν θα δεχτεί συλλυπητή¬ριους επισκέψεις για το Θάνατο του συζύγου της.
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗ
Προστάτης των αδικούμενων
Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Γιάννης Κεφαλογιάννης έκανε την παρακάτω δήλωση, για το θάνα¬το του Μανώλη Καλαϊτζάκη.
«Η οδύνη μου είναι μεγάλη για τον ξαφνικό θάνατο του αγαπημένου φίλου Μανώλη Καλαϊτζάκη. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον ει¬λικρινή φίλο, τον εκλεκτό Ρεθυμνιώτη, τον εξαίρετο νομικό, τον μαχητή δημοσιογράφο, τον σύντροφο σε δύσκολους καιρούς και σκληρούς αγώνες για την Δημο¬κρατία, την Ελευθερία, την Πρό¬οδο ταυ Νομού μας.
Πάνω απ’ όλα όμως δεν θα ξεχάσω τον άνθρωπο, τον προστάτη κάθε αδικούμενου, το θερμό συνήγορο για τη λύση των προβλημάτων του νομού μας.
Το Ρέθυμνο κήδεψε χθες το εκ¬λεκτό τέκνο του, που τόσα πολλά πρόσφερε στην κοινωνία του.
Η ακτινοβολία, όμως, του Μανώλη Καλαϊτζάκη θα παρα¬μείνει και η παράδοση που δημιούργησε με το ήθος, στη δημοσιογραφική προσφορά του, την εντιμότητα και την καθαρότητα των λόγων του θα παραδειγματίζουν και θα φωτίζουν το δρόμο της αρετής που τόσο ανάγκη έ¬χει ο τόπος μας».
Ο Άξιος Ρεθεμνιώτης
με κύρος και ήθος
Ο γενικός γραμματέας της ΕΣΗΕΑ ,και αντιπρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως Μανώλης Μαθιουδάκης έκανε την παρακάτω
δήλωση:
«Ο θάνατος του εκλεκτού Ρεθυμνιώτη Μανώλη Καλαϊτζάκη στερεί τη δημοσιογραφία από ένα άξιο εργάτη της και τη νομική επιστήμη από ένα εξαίρετο λειτουργό της.
Η προσφορά του Μανώλη Καλαϊτζάκη στο τομέα της Πληροφόρησης της κοινής γνώμης υπήρξε σημαντική. Το ήθος και κύρος του αναμφισβήτητο.
Με σεβασμό υποκλίνομαι στη μνήμη του άξιου Ρεθυμνιώτη που δεν βρίσκεται πια ανάμεσα μας».
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ
Προσμένει το γνωστό σου μετερίζι
κι απόψε να δεχτεί το στοχασμό σου
μα οι λέξεις μαυροφόρες έχουν γείρει
στην άδεια θέση σου θρηνώντας το χαμό σου.
Στης πόλης τον αχό που μας πληγώνει
αποζητάμε με λαχτάρα τη φωνή σου
και το αθώο χωρατό σου για να πούμε
του νου ξεγέλασμα πως ήταν η θανή σου.
Μα θρήνος μόνο γοερός απηλογάται
και της καρδιάς μας το κουράγιο γονατίζει
σε ,μιαν αχλύ πένθους η πόλη τυλιγμένη
το λογισμό της γύρωθε σου τριγυρίζει.
Ανιστοράται τις φορές που με το λόγο
αγωνιζόσουν προκοπή για να γνωρίσει
κι αναρωτιέται σε μελλούμενες ανάγκες.
που θα’ ναι η πέννα σου ν’ αστράψει να βροντήσει
Δρυγιάς του λόγου δάσκαλε θα μείνεις
που κι αν ο χάρος έριξε στο χώμα
οι ρίζες σου στο έργο που αφήνεις
πολλούς βλαστούς θα θρέψουνε ακόμα.
ΕΥΑ ΛΑΔΙΑ
Με την καρδιά να σπαρταρά
και δάκτυλα που τρέμουν
πιάνω την πέννα δάσκαλε
δυο λόγια να σου γράψω
μα το μυαλό μου σταματά
καθόλου δεν βοηθάει
τον πρόωρο σου θάνατο
με τη γραφή να κλάψω.
Και συ φίλε κι αν άγνωστος
είσαι για κείνον κλάψε
που πρόωρα τον σκέπασε
της μαύρης γης το χώμα.
Ήταν εκεί στα 48 δεν ήταν παραπάνω
και τώρα έπρεπε να ζει
στον κόσμο τον επάνω.
Γυναίκα αφήνεις και παιδιά
κι αδέλφια να πονούνε
και φίλους σου να θλίβονται
που δεν σε λησμονούνε.
Έκανες χίλια όνειρα
δάσκαλε στη ζωή σου
μα όλα σκορπιστήκανε
με την στερνή πνοή σου
Ήσουν του τόπου στόλισμα
ελπίδα και χαρά μας
και στις στιγμές τις δύσκολες
γλυκειά παρηγοριά μας.
Όλους νοιαζόσουν στοργικά
και μας καθοδηγούσες
τα λάθη ν’ αποφεύγουμε
πάντα μας συνιστούσες.
Μα τώρα πώς θ’ αντέξουμε
τον πρόωρο χαμό σου
πως θα αναπληρώσουμε
δάσκαλε το κενό σου.
Δεν πρόλαβες να τον χαρείς
αυτό τον ψεύτη κόσμο
γιατί ο χάρος ο σκληρός
σου χάραξε το δρόμο.
Δάσκαλε ήταν μαχαιριά
βαθειά ο θάνατος σου
κι ώστε να ζούμε θα πονά.
ΒΑΛΙΑ ΠΕΤΡΑΚΗ
Ο Μ. ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ προσωποποιούσε την πορεία της δημοσιογραφίας στην πιο ασυμβίβαστη την ΠΙΟ ανυπότακτη, μορφή της.
Ακατάβλητος αγωνιστής, σεμνός και πληθωρικός, δεν υπέταξε ποτέ τις αρχές του σε σκοπιμότητες. Έζησε ως υπόδειγμα ανθρώπου και διανοουμένου. Κι έτσι θα μείνει στη μνήμη μας.
ΜΑΝΩΛΗΣ ΖΑΧΑΡΑΚΗΣ
ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
Σάββατο 26 – Κυριακή 27 Αυγούστου 1989
«Ρεθεμνιώτικα και άλλα…»
Επιμέλεια: ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ
(Το τελευταίο του άρθρο)
Ιδού γιατί ήταν θαύμα!
Ενενήντα έξι χιλιάδες οκτακόσιες παράνομες στην ουσία προσλήψεις έκανε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στο – προεκλογικό διάστημα από 1ης Ιανουαρίου 1989 μέχρι 28 Ιουλίου 1989, δηλαδή μέχρι και δέκα μέρες μετά τις … εκλογές!
Αυτό αποκάλυψε προχθές ο υπουργός Προεδρίας και κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Αθ. Κανελλόπουλος ο οποίος εξήγησε παράλληλα ότι: «Σε αυτές τις προσλήψεις δεν έχει τηρηθεί η αρχή των μορίων για τα όποια υποτίθεται ότι είχαν θεσπισθεί ειδικές διατάξεις και ο χαρακτηρισμός «εποχιακοί» δεν ήταν πράγματι χαρακτηρισμός ανταποκρινόμενος στην πραγματικότητα, γιατί επρόκειτο απλώς περί προσώπων τα οποία προσελαμβάνοντο για ορισμένο χρόνο, όχι όμως περί προσώπων, των όποιων η εργασία συνδέετο – όπως θα όριζε ο νόμος – με ορισμένη χρονική περίοδο του έτους».
Ο υπουργός Προεδρίας αποκάλυψε επίσης ότι στον αριθμό των 96.801 παρανόμως προσληφθέντων ημετέρων δεν περιλαμβάνονται όσοι προσελήφθησαν κατά την ίδια χρονική περίοδο στους οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και το θέμα όμως, αυτό ερευνάται – είπε ο κ. Κανελλόπουλος – και σύντομα η κυβέρνηση θα ενημερώσει σχετικώς την κοινή γνώμη.
Το όργιο αυτό των παράνομων προεκλογικών διορισμών που κι αν δεν ήτο γνωστό σε συγκεκριμένα νούμερα ήταν …. ορατό και… διαισθανόμενο από τον …. συνωστισμό καινούργιων υπαλλήλων και κυρίως κατώτερου προσωπικού που εμφανίστηκε παραμονές των εκλογών σε διάφορες δημόσιες υπηρεσίες και διορισμούς.
Το περίφημο «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα» έγινε και «Τσοβόλα πάρ’ τους όλους» υπό την έννοια… πρόσβαλε και μπάσε όσους θέλεις ως υπαλλήλους στο ήδη οικονομικά βυθιζόμενο κράτος.
Και αυτό μεταφράσθηκε σε 100.000 παράνομους διορισμούς που αποτελεί ρεκόρ πρωτοφανές και αδιαφιλονίκητο παγκοσμίως που μαρτυρεί και το μέγεθος της εγκληματικής ασυνειδησίας εκείνων που ως προχθές μας κυβερνούσαν και οι οποίοι απεδείχθησαν όχι μόνο κλέφτες απατεώνες και ιδιοτελείς αλλά και ηθικά και πολιτικά πωρωμένοι και αδίστακτοι αφού προκειμένου να δημαγωγήσουν και να ψηφοθηρήσουν δεν ορρωδούσαν μπροστά σ’ οποιαδήποτε παράνομη και επιζήμια για το εθνικό και το κρατικό συμφέρον, πράξη.
Κι αυτές οι σχεδόν εκατόν χιλιάδες διορισμοί εξηγούν και γιατί το ΠΑΣΟΚ με τα τόσα σκάνδαλα, την σήψη και την φθορά κρατήθηκε στο 39ο)ο στις τελευταίες εκλογές. Αφού εκμεταλλεύθηκε τη ανάγκη, την δυστυχία, την φτώχεια και την ανεργία που το ίδιο σκόρπισε, ικανοποιώντας λίγες μέρες πριν και μετά τις εκλογές τον πόθο εκατόν χιλιάδων ελληνικών οικογενειών να βρει μια δουλειά ο γιος ή η κόρη των. Με το όργιο διορισμών και πολλών άλλων προεκλογικών παροχών και παρανομιών είναι ΘΑΥΜΑ που το ΠΑΣΟΚ έπεσε.
Συγκλονιστικό αλλ’ όχι παράδοξο
Συγκλονιστική θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η αποκάλυψη του συμπολίτη, υπουργού Δημοσίας Τάξης κ. Γιάννη, Κεφαλογιάννη ότι το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν έκαψε τους φακέλους όπως είχε υποσχεθεί αλλά και έκανε το φοβερότερο: Εδημιούργησε κι άλλους φακέλους από το ’81 μέχρι το ’87.
Αλλά ούτε κι αυτή η φοβερή αποκάλυψη είναι πια ικανή να εντυπωσιάσει κανένα ύστερα από τόσα και τόσα που έχουν έλθει στο φως της δημοσιότητας κα που έχουν δείξει ότι ο τραγικός άνθρωπος πρώην πρωθυπουργός Α. Παπανδρέου μέσα στην ανασφάλεια που ζούσε και μέσα στο πνεύμα και το κλίμα της συνωμοσιολογίας, του χαφιεδισμού, και της καχυποψίας προς άλλους, παρακολουθούσε ακόμη και τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις των στενότερων συνεργατών του.
Με ένα τέτοιο λοιπόν καθεστώς γιατί να μας φανεί παράξενο ότι φακελώνονταν οι διάφοροί αντίπαλοι και πως οι φάκελοι αντί για να καταστραφούν, από το 1981 και μετά αυξάνοντο και πληθύνοντο;
Κωμικό
Μέχρι ενός σημείου κατανοούμε τα μέλη της Ο.Ε.Σ. και τους άλλους παράγοντες του τοπικού ΠΑΣΟΚ να προσπαθούν, να τονώσουν το ηθικό εαυτών και αλλήλων και να ονειρεύονται αύξηση δύναμης του κόμματος των από τις 18 Ιούνη μέχρι σήμερα, μεταστροφή του Λαού κ.λ.π. «Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται» κατά που λέει και η γνωστή παροιμία και αυτοί έχουν κάθε, λόγο να χρειάζονται τα όνειρα για να ξεχνούν την απελπιστική γι’ αυτούς πραγματικότητα.
Εκείνο όμως που δεν ,μπορεί να τους συγχωρήσει κανείς είναι η απαράδεκτη προσπάθεια των να συγκινήσουν τον κόσμο με ανεύθυνη κινδυνολογία και καταστροφολογία και με αόριστες καταγγελίες δήθεν διωγμών οπα¬δών του ΠΑΣΟΚ κ.λ.π κ.λ.π.
Βέβαια είναι γνωστό ότι ο τραγικά απομονωμένος και πολι¬τικά καταδικασμένος αρχηγός των διάλεξε αυτή την μέθοδο ελπίζοντας πως έτσι θα εμποδίσει την εθνική συμφιλίωση και θα διατηρήσει τον διχασμό του λαού, για τον οποίο τόσο εκόπιασε.
Όμως σε τοπικό επίπεδο και ό¬ταν όλοι είμαστε γνωστοί μεταξύ μας στην μικρή αυτή, Ιερουσαλήμ, είναι τουλάχιστο ηθικά ανεπίτρεπτο να γίνονται βαρύγδουπες καταγγελίες και να μην αναφέρεται επώνυμα ούτε μια περίπτωση «διωγμού».
Και εκείνοι που ακούν αυτές τις ανεύθυνες καταγγελίες και θυμούνται πραγματικά την μεγάλη «σφαγή» που ακολούθησε το 1981 την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστο γελούν με τον κωμικό τρόπο με τον οποίο οι ως χθες αποκλειστικοί νομείς της εξουσίας προσπαθούν να παραστήσουν τα «θύματα» και να οργανώσουν αγώνα «αντίστασης» σ’ ανύπαρκτους διωγ¬μούς.
ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
30 Σεπτεμβρίου 1989
«Ρεθεμνιώτικα και άλλα…»
Επιμέλεια: ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗ
Ένα κεράκι στην μνήμη του
Ο χρόνος κυλάει γοργά. Πέρασαν κι όλας 40 ημέρες από τον θάνατο του αγαπημένου μας. Σαράντα μέρες που ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ άφησε την τελευταία του πνοή, ύστερα από ολιγόλεπτη μάχη με τον θάνατο, πέφτοντας κυριολεκτικά πάνω στην έ¬παλξη του δημοσιογραφικού χρέους, πάνω στον αγώνα της σκληρής βιοπάλης που έδινε σ’ όλη του την ζωή.
Ορθός, περήφανος, αξιοπρεπής, γενναίος έφυγε αφήνοντος σε μας ένα τεράστιο δυσαναπλήρωτο κενό αγάπης και μόχθου, μια ανεκτί¬μητη κληρονομιά βαρειά σε ιστορία αλλά και υποχρεώσεις.
Η σκληρή πραγματικότητα, η υποχρέωση, να συνεχίσομε χωρίς διακοπή την έκδοση αυτής της εφημερίδας, όπως είμαστε σίγουροι ότι και εκείνος επιθυμούσε, δεν μας έδωσαν το δικαίωμα να τον κλάψομε όπως θα του ταίριαζε. Μας δημιουργούν όμως το χρέος να πούμε ότι το έντιμο όνομα και η αγαθή μνήμη του είναι και θα παραμείνουν για μας η οδηγήτρια και εμψυχώτρια δύναμη, η ανε¬ξάντλητη παρακαταθήκη από την οποία αντλούμε κουράγιο και βοήθεια στην συνέχιση του δύσκολου έργου που από εκείνον κληρονομήσαμε.
Ο Μανώλης Καλαϊτζάκης έφυγε και παραμένει στην μνήμη όλων σαν ο σεμνός, ο έντιμος, ο ανιδιοτελής, ο ακούραστος εργάτης της Δημοσιογραφίας που επί 30 χρόνια με την πέννα του, με αφάνταστες στερήσεις και με διάθεση αυτοθυσίας εδραίωσε την οικογενειακή δημοσιογραφική παράδοση και κράτησε ανοικτή και όρθια τούτη την έπαλξη αψηφώντας διώξεις, δίδοντας Καθημερινό τον δύ¬σκολο αγώνα υπέρ της Δημοκρατίας, της Ελευθεροτυπίας και του Ρεθύμνου.
Φόρος τηλαυγής στις δύσκολες ώρες που περνούμε, προσπαθών¬τας να προχωρήσουμε στον δρόμο που εκείνος μας χάραξε, στέκονται η Μνήμη του, οι λόγοι του, οι συμβουλές του. Δύναμη κι απαντοχή στις σκληρές στιγμές η σκέψη πως δεν δικαιούμαστε να εγκα¬ταλείψουμε ότι οι προγονοί μας κι αυτός είχαν δημιουργήσει, μέρι¬μνα και προσπάθεια μας πάντοτε είναι να ακολουθούμε το παρά¬δειγμα εκείνου.
Σήμερα το καλύτερο μνημόσυνο του είναι ότι η Μνήμη του ζει και δεσπόζει ανάμεσα μας το ίδιο έντονη όπως και ζωντανή πα¬ρουσία του. Και η ιερή υπόσχεση πως οι ΙΔΕΕΣ του για την Δημο¬κρατία, την Ελευθεροτυπία, την προκοπή του Ρεθέμνου θα καίνε πάντοτε ακοίμητη κανδήλα στη Μνήμη του. Οι ιδέες που δεν μπο¬ρεί να τις σβήσει ούτε το δυνατό χτύπημα του Χάρου….
ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
3Οκτωβρίου 1989
«Ρεθεμνιώτικα και άλλα…»
40 ΜΕΡΕΣ ΜΕΤΑ
Το Ρέθυμνο δεν ξεχνά τον Μαν. Καλαϊτζάκη
Σαράντα μέρες μετά το θάνατο του Μανώλη Καλαϊτζάκη και το Ρέθυμνο έδειξε πως διατηρεί ακόμα νωπό το πένθος από την απώλεια αυτή
Αυτό φάνηκε από την αθρόα προσέλευση κόσμου στο μνημόσυνο του που τελέστηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Κων)νου το πρωί της π. Κυριακής.
Στην επιμνημόσυνη δέηση της όποιας ,προέστησαν οι Ηγούμενοι των Ιερών Μονών Αρκαδίου κ. Αθανάσιος και Αρσανίου κ. Αγαθάγγελος και οι Πρωτοπρεσβύτε¬ροι π. Ευάγ. Κοπανάκης, Ι. Πίτερης και Ι. Σκαλίδης, παρέστησαν οι Νομάρχες Ρεθύμνης κ, Γρηγοράκης, Χανίων κ. Φραδέλλος, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Μαίρη Λιονή, εκπρόσωποι άρχων και φορέων και πλήθος συμπολιτών μας.
Την ατμόσφαιρα στη διάρκεια του μνημοσύνου φόρτισαν με περισσότερη ακόμα συγκίνηση οι νεκρολογίες του Προέδρου Συλλόγου Συγγραφέων Λογοτε¬χνών Νομού Ρεθύμνης κ. Γιάννη Δεληγιώργη και του δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω κ. Μανώλη Γιαννακάκη.
Στην συνέχεια εψάλη τρισάγιο στον τάφο του Μανώλη Καλαϊτζάκη στη διάρκεια του οποίου κανένας από τους παρισταμένους δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα αισθήματα οδύνης που τον διακατείχαν στη σκέψη ότι σ’ εκείνον τον τάφο αναπαυόταν στους κόλπους της αιώνιας γαλήνης ένας άνθρωπος που σ’ όλη, του τη ζωή μοχθούσε και αγωνιζόταν με την ακαταμάχητη γραφίδα του για την προκοπή αυτού του τόπου.
Η ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ κ. Γ. ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗ
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Συγγραφέων — Λογοτεχνών Ρεθύμνης είπε:
Τρανέ λυράρη μου, έχε γεια! κι ας γίνει, ως πάς στα τάρταρα καθώς την ώρα τούτη, που ο στοχασμός μου βογκά ως τα βάθη απ τα’ αθάνατο τραγούδι σου ν’ αντιβογκήσει κι ο βυθός του κάτου — κόσμου. Ακούστε με!
Ηχήστε οι σάλπιγγες… καμπάνες βροντερές δονείστε σύγκορμη τη χώρα… πέρα ως πέρα βογκείστε… Τύμπανα πολέμου.. οι βοερές σημαίες ξεδιπλωθείτε στον αέρα.
Τούτη την ώρα, ο ήχος και η ηχώ της σάλπιγγας του πανεθνικού μηνύματος του εθνικού ποιητή Άγγελου Σικελιανού, ξανακούγεται στο Ιερό τούτο το χώρο, κι όχι, στο τάφο του τιμωμέ¬νου για τη σαραντάμερη, μνημόνευση του νεκρού, Δημάρχου, Δημοσιογράφου παράγοντα, συμπολίτη και φίλου ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΊΤΖΑΚΗ.
Που σαν σήμερα πριν 40 μέρες το Ρεθεμνιώτικο χώμα, σκέπαζε για πάντα το σκηνωμά του. Που στο φέρετρο του ακουμπούσε η Ρεθεμνιώτικη πολιτεία όπου μαθαίνοντας ο λαός μας από στόμα σε στόμα, το πικρό μαντάτο του Θανάτου του, είχε πλημμυρίσει την εκκλησία των Τεσσάρων Μαρτύρων.
Τώρα που οι σάλπιγγες κι οι καμπάνες εσίγησαν αναταρά¬ζει την μνήμη μου και τη σιγή μας η φωνή του τιμωμένου ΜΑΝΩΛΗ μας.
Και συ… λαέ βασανισμένε… όταν σμίγαμε. κουβαλάω την αγάπη σας, στην καρδιά του χαμού μου ακόμη κι αν ξεριζωθούν τα μίσ¬θιο μου απ’ όλα τα’ άστρα κουβαλάω τον Ήλιο μες στο σκοτάδι μου
Είναι πολύ τολμηρό να ζωντανέψεις την ιδιότυπη νεκρή προσωπικότητα του: Μανώλη Καλαϊτζάκη Γιατί; Γιατί, για τους Μεγάλους στη ανθρωπιά. Για τους ελεύθερους στη σκέψη, Για τους τολμηρούς στο χρέος. Για τους δυνατούς στη γραφή και στο λόγο. ΤΑΙΡΙΑΖΟΥΝ. Τα λόγια τα μεγάλα τα ελεύθερα τα δυνατά τα ωραία. Λόγια του Γάλλου ποιητή Μπόλιβαρ.
Μπορεί για τελευταία φορά, βλέποντας νεκρό ένα δικό σου πρόσωπο, να κουνήσεις το κεφάλι σου και να σκεφτείς, πως δεν γινότανε κι αλλιώς, πως θα’ ρχότανε και τούτη η αναπάντεχη στιγμή του στερνού γεια σου. Και να θυμηθείς τι έκανε, και τι δεν πρόλαβε να κάνει. Για να προσφέρει εκείνο το ανεκτίμητο, το φορτισμένο αξίες, και μόνο αξίες. Ότι το αληθινό, ότι το ανθρώπινο ότι το ωραίο, ότι το δυνατό. Για’ ποιόνε; Για την οικογένεια. Για την κοινωνία. Για τον καθημερινό άνθρωπο. Δεν θρηνήσαμε μόνο τον Μ. Κα¬λαϊτζάκη σαν άτομο, που τόσο ξαφνικά έφυγε για πάντα από κοντά μας που πάντοτε ανθούσε το χαμόγελο της καλοσύνης και της φιλίας, στα χείλη του, αλλά, και θρηνήσαμε ένα σεμνό, ακούραστο και πολυγραφότατο λειτουργό της Δικηγορίας και της Δημοσιογραφίας που διακόνησε δέες οράματα και ξενύχτια, και πού πάσχιζε ακάματα να τελειώσει με τη δικιά του τελειώσει.
Γιατί συλλογιότανε πιότερο με τη καρδιά παρά με το Νου γιατί έβλεπε πως κάθε άτομο που φωτίζεται από μια συνείδηση και που φέρνεται από μια ιδέα δικιά του, όπου, κι όπως μ’ όποιους κι αν έχει να κάνει, ΠΡΕΠΕΙ, να δίνει το ΠΑΡΟΝ στις ανάγκες των καιρών. Γιατί πίστευε πως όσο δύσκολο, κι αν είναι οι καιροί (όπου κόπος δίχως τέλος, κι όπου δίχως τέρμα δρόμος) θα πετύχαινε εκείνο που στόχευε.
Ο Μ. Καλαϊτζάκης ήταν ο άνθρωπος όχι μόνο της συγκεκριμένης πράξης, αλλά και δράσης. Σε μια εποχή σαν την δική μας προ παντός τώρα, όπου η συναλλαγή ο διασυρμός, και η άθλια συμβατικότητα, έχουν γίνει κυρίαρχα αξιώματα ζωής.
Ήταν καμωμένος από τη στό¬φα του ακούραστου και του ανυπόμονου δουλευτή. Κι είχε την ικανότητα και τη διαίσθηση, να ξεπερνάει τον εαυτό του για να δίνεται στα μεγάλα και στα τρανά. Στην αναζήτηση του ψηλού νοήματος της ζωής. Για ένα κόσμο όπως ήταν ο δικό του. Πιο ανθρωπινότερο, πιο γελαστό πιο αισιόδοξο, πιο χαρούμενο.
Ζούσε το παρόν και νοιάζονται για το μέλλον, των δικών του της γυναίκας του, των παιδιών του και των συμπολιτών του.
Μέσα σ’ αυτό το κόσμο το σημερινό στη ζούγκλα της ζωής, και που δεν βγήκε θηρίο. Γεμάτο παραξενιές, μιζέριες χυδαιολογίες, διασυρμούς μίση και εχθρότητες. Μ’ όλες τις ανθρώπινες ιδιότητες. Τη δύναμη και την αδυναμία. Το φόβο και τη ντροπή. Την απελπισία και την ελπίδα. Το μίσος και την αγαπητή μνήμη και τον οραματισμό. Τη ζωή και το θάνατο.
Με το δικό του λογισμό, μπροστάρη και συνοδηγότου, ΑΝΑΖΗΤΟΥΣΕ, μέσα στα τωρινά νεφελώματα των κοινωνικών ρευ¬μάτων και των ιδεών της γενιάς του ΕΝΑ ελπιδοφόρο ξέφωτο αισιοδοξίας προκοπής και σιγουριάς. Πιο ψηλότερο από το μπόι του, πιο μακρινότερο από τη θωριά του.
ΚΙ αυτό που μας άφησε ΥΠΟΘΗΚΗ και ΔΙΔΑΧΗ από τη λιγόχρονη δικηγορική και δημοσιο¬γραφική του εμπειρία, είναι ότι δεν θα πρέπει να φοβάσαι να πισωγυρίζεις, και να υποχωρείς, ό¬σα κι αν σε φορτίζουν. Για να πετυχαίνεις και να καταχτάς, την επιστημονική και κοινωνική σου ευθύνη και κατάρτιση. Και το πιο ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ. Ότι πρέπει ταυτόχρονα, να διαπαιδαγωγείσαι να συμπεριφέρεσαι να παλεύεις, να αντιστέκεσαι, και να συμπορεύεσαι, μ’ αυτή την ιδιότυπη κοινωνική σου κατάρτιση και οπλίση —που να την κάνες ΙΚΑΝΗ προπαντός σήμερα να ΥΠΗΡΕΤΕΙ τον άνθρωπο την κοινωνική προκοπή την ΕΙΡΗΝΗ και την ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ.
Με την ανθρώπινη ταυτότητα της ειλικρίνειας, της σοβαρότητας του Ήθους, και της ευαισθησίας, όπως ήταν του Μανώλη Καλαίτζάκη. Πρόσωπο με πρόσωπο. Κατάματα, ήρεμα, φιλικά αντρόπιαστα. Χωρίς ΧΡΩΜΑΤΑ και ΠΑΡΕΛΘΟΝ. Χωρίς διαχωρι¬στικές χάρακες στο πρόσωπο. Στην όψη, στη κόψη, στο λόγο, στον αντίλογο.
Τότε μόνο η ζωή έχει νόημα; όσο περισσότερο σμίγεται με τη χαρά κι όσο λιγοστεύει σε πόνο.
Η ζωή και θάνατος, είναι μια κόλα χαρτί. Μήτε μια γραμμή παραπάνω από τη μια μεριά καθρεπτίζεται το ημερολόγιο της αυτοβιογραφίας της ζωής του καθένα. Κι από την άλλη μεριά ο θάνατος. Που απεικονίζει ένα πίνακα ζωγραφικής που τον αποτελειώνεις και δεν μπορείς να ξανανοίξεις παραπέρα.
Ο Μ. Καλαϊτζάκης, ο Δικηγόρος των φτωχών. Ο Δημοσιογράφος της Ρεθεμνιώτικης πολιτείας μας, με τα παράξενα της και τα καλά της, έφυγε για πάντα από κοντά μας.
Έτσι ξαφνικά, αβασάνιστα. Σε χρόνο, πιόσιμον ενός ποτηριού νερού. Όπως τον μετρούσαμε. Αγνό στην αρετή Δυνατό στη γνώση. Ρέκτη της πένας, στα ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ και ΑΛΛΑ. Νέα στα χρόνια.
Τώρα τη σκυταλοδρομία της ευαίσθητης πολυγραφοσύνης, του, στις στήλες της εφημερίδας του Κ.Ε. την συνεχίζουν επάξια και θα την συνεχίζουν, το αδελφοπαίδι του ομάδελφου του Στέλιου, ο Γιάννης, και τα παιδιά του τιμωμένου Νεκρού, Με την ίδια καθαρόαιμη φλέβα γραφής, της Δημοσιογραφικής αποστολής ευθύνης και παράδοσης της γενιάς των Καλαϊτζάκηδων.
Τα ανεκπλήρωτα οράματα του τιμωμένου Νεκρού Μ. Καλαϊτζάκη ΔΕΝ θα παραμείνουν αναμνήσεις, μήτε στα περάσματα των χρόνων, μήτε στις ανάγκες των καιρών, θα συνεχίζονται όσο βαρύ και νάναι το χρέος της ευθύνης, από τα αδελφοπαίδια του και τα παιδιά του:
Γιατί:
Δίπλα στα μάτια τους, έχουν ένα δένδρο καλοσύνης κι ανάμεσα στα φρύδια τους, ένα γεράκι δύναμη κι ένα μουλάρι από θυμό μες στη καρδιά τους που δεν σηκώνουν τα’ άδικο.
Το λέει κι ο ποιητής της Ρωμιοσύνης Γιάννης Ρίτσος.
Κι αν μέρα με τη μέρα από το θάνατο του, χρόνια γίνονται. Και το παρόν παρελθόν γίνει. Το μέλλον τη μνήμη του κρατεί. Όσο θα υπάρχει ζωή. Όσο θα υπάρχει μνήμη.
Οι όρθιοι στη γνώση και στο χρέος θα τιμούν και θα σέβονται τη μνήμη του Μ. Καλαϊτζάκη.
Χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει. Άνθρωποι χυδαίοι υπάρχουν.
Ο τιμώμενος Νεκρός πέθανε και τιμάται ΟΡΘΙΟΣ όπως πεθαίνουν ΟΡΘΙΑ τα ΔΕΝΔΡΑ.
Λόγω ελλείψεως χώρου η νεκρολογία του κ. Γιαννακάκη θα δημοσιευθεί στο αυριανό μας φύλλο.
ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
4 Οκτωβρίου 1989
Δημοσιεύουμε σήμερα τη νεκρολογία που εκφώνησε ο συμπολίτης δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω κ. Μανώλης Γιαννακάκης, στο μνημόσυνο του αλησμόνητου Μανώλη Καλαϊτζάκη.
Πολυαγαπημένε και ξεχωριστέ φίλε Λατρευτέ και αξέχαστε εξάδελφε Μανώλη.
Ελπίζω πως θα μ’ έχεις κιόλας συγχωρήσει που δεν σ’ αποχαιρέτησα με λόγια όταν μας έφυγες έτσι ξαφνικά κι αναπάντεχα. Σου εξομολογούμαι. Δεν ήταν δυνατό, γιατί δεν άνοιγε το στόμα, που και σήμερα ακόμη, ύστερα από 40 μέρες, δυσκολεύεται, γιατί ξέρεις καλά πώς: «όταν βαθιά πονεί καρδιά «το στόμα ΔΕΝ ανοίγει «δρόμο γυρεύει η γιεμιλιά μα ο στεναγμός την πνίγει»,
Το ξάφνιασμα — το σάστισμα απ το απίστευτο και απροσδόκητο άγγελμα του ξαφνικού σου θανάτου διαδέχθηκε το μούδιασμα, το πάγωμα, η απελπισία.
Αυτά πάλι διαδέχθηκε το κλάμα και ο ΣΠΑΡΑΓΜΟΣ.
Δεν είναι δυνατόν να το πιστέψομε. Δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσομε ακόμη και τώρα φίλοι και συγγενείς πως έφυγες από κοντά μας…. Σε νοιώθαμε σαν να είσαι δίπλα μας, γι αυτό και μιλώ έτσι, διότι έχω την αίσθηση ότι βρίσκεσαι κοντά μας, ανάμεσα μας.
Δεν μπορούμε να πιστέψομε πως δεν ,θα πάς πια στο Δικαστήριο, δεν θα κατέβεις στην εφημερίδα να γράφεις και να συζητείς, Πως δεν θα ξανακατέβεις στην πόλη που λάτρευες και χάριν της οποίας έπασχες και επάσχισες. Πως δεν θα επισκεφθείς τα χωριά και τα Μοναστήρια του Ρεθέμνου με την αγαπημένη σου οικογένεια και τους φίλους σου, ότι δεν θα ξαναδείς το Σπήλι και τη Γιαλιά, που περίσσια αγαπούσε.
Δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι θα ζούμε στερημένοι από την θέρμη της αγάπης σου και από την πολύτιμη και ειλικρινά φιλία σου.
Μανώλη
Υπήρξες αληθινά μια πολύ μεγάλη μορφή, ως δικηγόρος, ως δημοσιογράφος, ως άνθρωπος. Η προσωπικότητα του ακτινοβολούσε.
Ως δικηγόρος εκλεκτός, υπηρέτησες την δικαιοσύνη με ζήλο, αφοσίωση στο καθήκον, ακεραιότητα χαρακτήρα, τιμιότητα και με υψηλό αίσθημα ευθύνης. Πάσες φορές δεν βασανίστηκες, πόσες νύχτες έμεινες άγρυπνος για να λύσεις σοβαρά προβλήματα, που ενεφανίζοντο στις διάφορες υποθέσεις, προκειμένου να βοηθήσεις ν’ αποδοθεί το δίκιο. Αυτές βέβαια τις ανησυχίες τις αγωνίες ,και τις προσπάθειες δεν τις επληροφορείτο ποτέ ο πελάτης. Τις ήξερες εσύ, γιατί η σεμνότητα σου δεν άφηνε να γίνουν γνωστές.
Τα δικογραφήματα σου άψογα, δομημένα με ωραίες και κομψές εκφράσεις, που υποδηλώνουν την άριστη γνώση της γλώσσας μας, μεστά επιχειρημάτων νομικών και πραγματικών και με διατυπούμενους σ’ αυτά συλλογισμούς, που προδίδουν την οξύνοια την ευφυΐα σου και την ευρυμάθεια σου.
Με τις ίδιες αρετές εκοσμείτο και ο προφορικός σου λόγος που είχε στιλπνότητα, χάρη, και λεπτό και έξυπνο χιούμορ.
Εσεβόσουν και τιμούσες τον πελάτη, αλλά και τον αντίδικο δεν προσέβαλες.
Ήσουν ευγενής, με αρχές και αγωγή, γι αυτό και τις δίκες διεξήγαγες ακόμη και στις σκληρές αντιδικίες πάντοτε με ευπρέπεια και κοσμιότητα και η αντιδικία περιορίζετο αυστηρά στην υπόθεση και ουδέποτε στα πρόσωπα .
Έκανες πράξη αυτό που πίστευες ότι δηλαδή η δικηγορία είναι διακονία.
Με τους συναδέλφους οι σχέσεις σου ήσαν άριστες και συμπεριφερόσουν προς αυτούς με ευγένεια και ευθύτητα.
Από παιδί — από το Δημοτικό κι όλας Σχολείο — έδωσες σαφή δείγματα της αγάπης σου προς τη δημοσιογραφία, με την εφημεριδούλα που βγάζατε μαζί με άλλους συμμαθητές της Στ’ Δημοτικού — ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ — όπως την τιτλοφορούσατε.
Η αγάπη σου αυτή, δυνάμωσε τα γυμνασιακά και τα φοιτητικά χρόνια και έγινε έρωτας μεγάλος και σφοδρός στην συνέχεια.
Υπήρξες δημοσιογράφος πράγματι ΜΕΓΑΛΟΣ και ΑΡΙΣΤΟΣ.
Εδημιούργησες Σχολή ύφους και ήθους.
Τα κείμενα σου, καρπός του σπινθηροβόλου και εύστροφου πνεύματος σου, αποτελούν αληθινά δείγματα γραφής.
Γοητεύουν, συναρπάζουν και σαγηνεύουν.
Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι υπήρξες απαράμιλλος του λόγου χειρίστης και άφησες εποχή,
Βαθύς γνώστης των προβλημάτων της κοινωνικής ζωής και του τόπου και ιδιαίτερα του Ρεθέμνου μας που λάτρευες — πόσο αλήθεια εύστοχος είναι ο χαρακτηρισμός «Ρεθεμνολάτρης» που σου αποδόθηκε — άνθρωπος ευαίσθητος με παλλόμενη καρδιά και αληθινό ενδιαφέρον για τους συνανθρώπους, έθεσες την «ηχηρότερη βροντή», όπως προσφυέστατα απεκλήθη γραφίδα σου στην υπηρεσία του τόπου, την οποία κατηύθυνες με μαστοριά επιδεξιότητα, σιγουριά, αλλά και τόλμη και αποφασιστικότητα για την λύση, των προβλημάτων αυτών.
Υπήρξες πάντοτε ο εκφραστής των παλμών της γενναίας Κρητικής ψυχής και του καθάριου ελληνικού πνεύματος.
Διέθετες δυναμισμό, παλληκαριά και παρησία.
Ακόμη και στις πιο χαλεπούς και δύσκολους καιρούς που περάσαμε δεν απογοητεύτηκες, ούτε πτοήθηκες αλλά πάλευες με τη πένα σου, και έδιδες θάρρος, ελπίδα και αισιοδοξία.
Αν σκεφθή δε κανείς ότι αυτά τα τολμηρά και έξυπνα κείμενα τα έγραφες σε εποχή που υπηρετούσες και την στρατιωτική σου θητεία, στα γνωστά χρόνια, τότε ο θαυμασμός μας για σένα, γίνεται ακόμη, μεγαλύτερος.
Υπήρξες ακατάβλητος και γενναίος αγωνιστής από τις στήλες της οικογενειακής σας εφημερίδας «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ», της αρχαιότερης ημερησίας εφημερίδας της Κρήτης, της όποιας ήσουν η ψυχή και ιδιαίτερα από την πασίγνωστη ,στήλη σου.
Είχες την τιμιότητα και την παλληκαριά να παραδέχεσαι το λάθος σου — που πολύ σπάνιο διέπραττες — αλλά και δεν δίσταζες να επαινείς και να επιβραβεύεις και ότι το θετικό και όταν ακόμη, προήρχετο από πολιτικά αντίθετη παράταξη.
Συνέχισες και ελάμπρυνες την μεγάλη μακρόχρονη και ιστορική δημοσιογραφική παράδοση της οικογένειας των Καλαϊζάκηδων.
Αναπαύσου ,όμως ήσυχος.
Δεν διακόπηκε η παράδοση.
Στα χνάρια σου βαδίζει μια ανερχόμενη, δημοσιογραφική δύναμη, που σε διαδέχθηκε στη στήλη, που εσύ εδημιούργησες και ελάμπρυνες.
Πάντοτε υπηρέτησες με σεμνότητα και λεβεντιά τα μεγάλα και ανώτερα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της ανθρωπιά που βαθιά επίστευες και διασάλπιζες.
Ήσουν το καταφύγιο και ο θερμός συμπαραστάτης των προστρεχόντων σε εσένα.
Και πόσες φορές δεν πικράθηκες απ ανθρώπους για τους οποίους προσπάθησες, αγωνίστηκες, βοήθησες, αλλά δεν αποκαρδιώθηκες, δεν μετάνιωσες και δεν άνοιξες ποτέ το στόμα σου στην αχαριστία τόσο μάλιστα που πάλι ξανάτρεξες και πάλι βοήθησες αυτούς που σε πίκραναν.
Τόσο μεγαλειώδης ήταν η ψυχή σου.
Οι Ρεθεμνιώτες που ξέρουν να εκτιμούν τους ανθρώπους, σε επέλεξαν και εξέλεξαν Δήμαρχο τους.
Ήσουν ο πρώτος Δήμαρχος της πόλεως και ο νεώτερος Δήμαρχος της Πατρίδας μας μετά την μεταπολίτευση.
Και από την θέση αυτή υπηρέτησες με ζήλο και ασυνήθιστη δραστηριότητα την προώθηση και λύση των προβλημάτων του Ρεθέμνου, των οποίων ήσουν πλήρως ενήμερος
Εδημιούργησες σπουδαίο έργο, το όποιο με περισσή σεμνότητα αρνήθηκες να προβάλεις. Δίκαια εχαρακτηρίσθηκες επιτυχημένος Δήμαρχος.
Επί Δημαρχίας σου επισκέφθηκαν και ετίμησαν την πόλη μας κορυφαίοι άνθρωποι του πνεύματος και της πολιτικής, ακαδημαϊκοί πρωθυπουργοί και πρόεδροι της Δημοκρατίας.
Οι λόγοι σου και οι προσφωνήσεις σου προς αυτούς έμεναν μνημειώδεις, τόσο μνημειώδεις μάλιστα, που άξχων και κορυφαίος πολιτικός αισθάνθηκε την ανάγκη να σου πή:
«Κύριε Δήμαρχε
«Δικαιώσατε την πνευματικήν
«παράδοση του Ρεθύμνου».
Προσέφερες πάντοτε και δεν πήρες τίποτε φεύγοντας από το αξίωμα, παρά μόνο την ικανοποίηση ότι έκανες στο ακέραιο το καθήκον σου.
Σε σένα βρίσκει την εφαρμογήν η ρήση του σοφού Βίαντα δει τον αγαθόν άνδρα «παυόμενον της αρχής «μη πλουσιότερων, αλλά «ενδοξότερον γεγονέναι».
Εφάρμοσες πιστά και χωρίς καμιά παρέκκλιση την υποθήκη του αείμνηστου πατέρα σου. «Ζήσετε και αγωνισθήτε «ΓΙΑ το Ρέθυμνο.
Μανιό
Είναι αλήθεια ότι το αγαπημένο μας Ρέθυμνο ορφάνεψε με την αναχώρηση σου.
Επίστευες, πολύ στη φιλία. Είμαστε περήφανοι όσοι μας τιμούσες με την φιλία σου.
Εδημιούργησες, με την ζηλευτή συμβολή της αγαπημένης σου Λιλής, που επί 30 ολόκληρα χρόνια, από τα φοιτητικά θρανία στάθηκε δίπλα σου αχώριστη και πολύτιμη βοηθός και συμπαραστάτης σε ,κάθε σου βήμα, αδιάκοπα με λατρεία και αφοσίωση, και σε εμψύχωνε σε κάθε σου προσπάθεια, μια υποδειγματική και αξιοζήλευτη οικογένεια εις την όποια ήσουν αφοσιωμένος.
Ήσουν σπουδαίος σύζυγος και στοργικός ,πατέρας και είσαστε μία ευτυχισμένη οικογένεια.
Αυτήν την ευτυχία ζήλεψαν οι μοίρες και σε πήραν από την αγαπημένη σου οικογένεια, τον αγαπημένο σου αδελφό, τόσο νέο.
Μανιό — αγαπημένε μας Μανιό
Με αυτά τα λόγια, που είπα παραπάνω Δεν έκαμα βέβαια ούτε αποτίμηση ούτε παρουσίαση του τόσο πλούσιου και γόνιμου έργου σου και της αμέτρητης προσφοράς σου στον τόπο στους συγγενείς και φίλους, γνωστούς και αγνώστους, θα ήταν άλλωστε ακατόρθωτο ή θα χρειαζότανε χρόνος πολύς.
Έχουν γραφεί και θα γράφονται για πολύ καιρό ακόμη τόσα πολλά από πολλούς άλλους.
Άλλωστε όσα και να γραφούν πάλι θα είναι λίγα.
Μόνο μερικές χαρακτηριστικές επισημάνσεις ήθελα να κάνω.
Πιο πολύ όμως ήθελα να τονίσω και να υπογραμμίσω και από την σοφία και τις απέραντες γνώσεις και, το ταλέντο σου που μαρτυρούν πως είχες την σφραγίδα της δωρεάς — την καλοσύνη και την ανθρωπιά σου, αλλά και την απλότητα σου, παρά την σπουδαία καταγωγή σου από ονομαστές και ιστορικές οικογένειες της Κρήτης των Καλαϊτζάκηδων και των Τσουδερών και την ευπροσηγορία, την ευγένεια την πραότητα και την μειλιχιότητα σου, αρετές που εκληρονόμησες από τους υπέροχους γονείς σου και που δίδαξες και μεταλαμπάδευσες, με την πολύτιμη βοήθεια και συμβολή της άξιας γυναίκας σου, στα υπέροχα παιδιά σου.
Μας έφυγες ξαφνικά, Μανώλη την ώρα που βρισκόσουν στο Απόγειο της πνευματικής σου ακμής και πολύτιμης προσφοράς.
Το κύρος σου και το καθόλου ηθικό σου παράδειγμα θα αποτελούν για πολλά χρόνια φάρο τηλαυγή και οδηγό.
Υπήρξες διαπρεπής σπουδαίος ΑΝΘΡΩΠΟΣ.
Όλες οι αρετές σου, που εν-δεικτικά ανέφερα, συνδυασμένες με μια συνεπή και αταλάντευτη Χριστιανική πίστη, χωρίς τυμπανοκρουσίες ,σε είχαν αναδείξει σε σεβαστή από όλους και ολοκληρωμένη προσωπικότητα, εμπνέουσα τον σεβασμό και την εκτίμηση.
Μανώλη μας αναπαύσου ήσυχος.
Στην πολυαγαπημένη σου οικογένεια, την Λιλή σου και τα υπέροχα παιδιά σου, το Γιάννη και το Μελχή, που κληρονόμησαν όλες τις χάρες και τις αρετές σου, αφήνεις την καλύτερη κληρονομιά:
Το καλό όνομα και αμέτρητους φίλους.
Την μεγαλύτερη και καλύτερη αναγνώριση του έργου σου και την δημιουργική σου προσφορά και την αγάπη στους συνανθρώπους σου και την μεγαλύτερη ανταμοιβή σου αποτελεί η απέραντη λαοθάλασσα, που πλημμύρισε το Ρέθυμνο και μεταβλήθηκε σε ένα ατέλειωτα λαϊκό προσκύνημα
Αυτή η αναγνώριση και δικαίωση αποτελεί βάλσαμο παρηγοριάς.
Δάσκαλε της πέννας και της ανθρωπιάς
Υποκλινόμαστε με βαθύτατο σεβασμό και άφατη οδύνη και σπαραγμό στην μνήμη σου, που θα παραμείνει αιώνια.