ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΣΟΛΩΝΟΣ ΚΑΦΦΑΤΟΥ
( Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΒΗΜΑ Ρεθύμνου το Μάιο του 1956)
Μετά την Μάχη της Κρήτης, αλλα κυρίως μετά την λήξη του
Πολέμου, άρχισαν να βλέπουν το φως περιγραφές και αφηγήσεις
είτε αυτόπτων εχόντων οι ίδιοι αντίληψη, ειτε και άλλων
στηριζομένων σε άλλες ακριβείς ως επι των πλείστων
πληροφορίες.
Μια όμως υπευθυνη και συνολικη εικόνα του δράματος αυτού
έλειπε. Έλειπαν προ πάντως τα στοιχεία εκείνα τα οποία θα
διαφώτιζαν τα αίτια της, πέρα κάθε ελπίδας και πρόβλεψης
απώλειας της Μάχης.
Και είναι μεν αλήθεια ότι στη συνέχει άρχισαν οι δημοσιευμένες
Εκθέσεις όλων των υπευθύνων Βρεττανών ηγητόρων, από του
Αρχιστράτηγου των Εν Ελλάδι Συμμαχικών δυνάμεων του
Στρατηγού Ουίλσον, του Διοικητού των Βρετανικών δυνάμεων
Μεσης Ανατολής και του Διοικητή των εν Κρήτη Ελληνοβρετανικών
δυνάμεων της Αμύνης Στρατηγού Φρέϋμπεργκ.
Αλλα στις «Επίσημες» αυτές Εκθέσεις παρατηρείται το περίεργο
ότι, ενώ αυτές με περισσή μάλιστα εως και κινηματογραφική εικόνα
και ακρίβεια περιγράφουν ολες τις φάσεις της μάχης και όλα τα
επεισόδια, δεν γίνεται ούτε νύξη για καταστροφή.
Κατά τους συγγραφείς τους, τα πάντα εκ μέρους τους καλώς
έγιναν. Και αν υπάρχει κάνεις υπεύθυνος για την ήττα αυτός είναι ο
εχθρός.
Σε αυτές μονο τις εκθέσεις απαριθμούνται ορισμένα αίτια, όπως η
υπο του Εχθρού απόλυτη κυριαρχία στον αέρα, το ολιγάριθμο των
δυνάμεων της άμυνας και τα οποια όμως στη συνέχεια και στις
ίδιες Εκθέσεις αποδεικνύονται εντελώς ανύπαρκτα. Ούτε
τουλάχιστον στα αποτελέσματα που έπρεπε να αναζητηθούν.
Αυτό και μέχρι πριν λίγων ετών το πώς κατορθώθηκε να χαθεί η
μάχη, για το αίσιο πέρας της οποίας κανείς από του τότε Άγγλου
Πρωθυπουργού μέχρι και του ίδιου του Στρατηγού Φρεϋμπερ δεν
αμφέβαλε, εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο, φυλασσόμενο
επιμελώς από τους υπεύθυνους.
Σήμερα όμως, καμία πτυχή της σκληρότερης και ποιο περίεργης
των μαχών του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου όπως
χαρακτηρίσθηκε τότε, εξακολουθεί και να χαρακτηρίζεται η μάχη
της Κρήτης, δεν είναι άγνωστο.
Δεν περιμένουμε σήμερα μόνο από τους υπεύθυνους να μας
εξηγήσουν τα αίτια στης συμφοράς. Και οι Γερμανοι
πρωταγωνιστές της Μάχης και μίλησαν και αφηγήθηκαν και
έγραψαν.
Οι Βρετανοί αγωνιστές οι οποίοι το βράδυ κοιμήθηκαν Νικητές για
να ξυπνήσουν το πρωί αιχμάλωτοι, και οι οποίοι, επι προσθέτως
έζησαν τα από 20-31 Μάϊου γεγονότα, δημοσίευσαν τις
περιγραφές, τις παρατηρήσεις τους και τα συμπεράσματά τους.
Τρίτοι ακόμη, είτε Βρατσάνοι ειδικοί είτε και ουδέτεροι έγραψαν
ολόκληρους τόμους. Και από όλα αυτά τα επίσημα και ημιεπίσημα
στοιχεία βλέπουμε:
1. Ότι στην παραμονή της Μάχης βρισκόντουσαν στην Κρήτη
τριάκοντα χιλιάδες Βρετανικών Στρατευμάτων , άριστα
εξοπλισμένων και εφοδιασμένων με 50 πεδινά πυροβόλα,
πολυάριθμα αντιαεροπορικά, άνω των 25 επακτίων
πυροβόλων έξι βαρέα άρματα Μάχης και 16 ελαφρά.
2. Ότι οι δυνάμεις αυτές διαρκούσης της μάχης ενισχύθηκαν
από τη Μέση Ανατολή με τρεις ακόμα χιλιάδες άνδρες.
3. Ότι από τις δυνάμεις αυτές εικοσι δυο χλιάδες ανδρών με 35
πεδινα πυροβόλα, εξήντα πέντε αντιαεροπορικά, δέκα
επάκτια , δύο βαρέα άρματα και δώδεκα ελαφρά βρίσκονταν
στην περιοχή από Μάλεμε μέχρι των Χανίων, και οι
υπόλοιποι σε Ρεθυμνο και Ηράκλειο.
4. Ότι εκτός των Βρετανικών αυτών δυνάμεων βρίσκονταν στην
Κρήτη και 11 Ελληνικά Τάγματα νεοσύλλεκτων εκ των
οποίων τα 5 στα Χανιά, τρία στο Ρέθυμνο και τρία στο
Ηράκλειο.
Τα τάγματα αυτά βέβαια ελλείψει εκπαιδεύσεως , οπλισμού
και πυρομαχικών ήταν κατώτερης μαχητικής αξίας. Εν
τουτοις, όπως τόνισαν οι ίδιοι οι Βρετανοί Διοικητές που υπο
τις διαταγές των οποιων επολέμησαν, ξεπλήρωσαν στο
ακέραιο τις εντολές με τις οποίες επιφορτήστηκαν .
5. Ότι το βράδυ της 16ης Μαΐου ο στρατηγός Φρεϋμπεργκ ο
οποίος μόλις είχε επανέλθει από της τελευταία γενική του
επιθεώρηση, αναφέρει προς το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής
ότι «ηθικόν Αξιωματικών και οπλιτών αριστον, ότι ενισχύσεις
σε υλικά καταυθάνεουν διαρκώς, ότι διαθέτει πλεον αρκετές
δυνάμεις, και ότι με την βοήθεια του Στόλου θα καρατηθεί η
Κρήτη».
6. Ότι τόσο η Αγγλική Κυβέρνηση οσο και το Βρετανικό
Ναυαρχείο είχαν διαβεβαιώσει τον Στρατηγό Φρέϋμπεργ ότι
την από θαλάσσης άμυνα θα αναλάμβανε εξ ολοκλήρου ο
Στόλος της Μεσογείου.
7. Ότι ο συνολικός αριθμός τους την πρώτη ημέρα των
επιτεθέντων Γερμανών δεν υπερέβη τις δώδεκα χιλιάδες
άνδρες, χωρίς πυροβολικό ή άλλο οπλισμό, στον οποίο παλι
περι τις 6.500-7000 ήρθαν από τα Χανιά κα οι υπο0λοιποι
από Ρέθυμνο και Ηράκλειο.
8. Ότι το βράδυ της πρώτης ημέρα της Μάχης στο μεν Ρέθυμνο
αυτή η μάχη είχε λήξει με «δεινή συμφορά για τους
Γερμανους, κατά την φρασεολογία του Στρατηγού Στούντεντ,
στο δε Ηράκλειο με την εξόντωση των δύο τρίων της εκεί
κατελθούσης δυνάμεως, σύμφωνα με το τηλεγράφημά του
εκεί Βρετανου Διοικητου Ταξιάρχου Τσαπελ αλλα και
συμφωνα προς την αναφορά της επομενης μέρας του
Στρατηγου Φρεϋμπεργ προς το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής,
στην οποια αναφέρει ότι «στο Ηρακλειο και Ρεθυμνο δεν
υπάρχει υπολογίσιμος εχθρός».
9. Ότι το βράδυ της πρώτης ημέρας της επιθεσης των 6.500 –
7.00 Αλεξιπτωτιστών που είχαν κατέλθει στην περιοχή του
Μάλεμε Χανίων δεν διασώζονται αλλού πλην 1800-2000 στο
Μάλεμε και ίσαριθμοι στις Αγροτικές φυλακές.
10.
Ότι χαρις στην συμπαράσταση του ντόπιου πληθυσμού ,
ολες οι Στρατιωτικοές δυνάμεις έμειναν απερίσπαστες και
απαλλαγμένες κάθε κάθε φρούρησης και συγκοινωνιών τις
οποίες ο άγρυπνος πληθυσμούς έμεινε μεχρι το τελος της
μάχης και της οριστικής απελευθέρωσης.
Και ο ίδιος πληθυσμός είχε αναλάβει και την καταστροφή των
εναπομεινάντων αντιστασιακών φωλεών. Δικαιολογημένα
ώστε να προβάλλει το ερώτημα:
Πώς και κατω από ποιες συνθήκες συνέβη το
ακατανόητο ώστε οι τεσσερις τοπολύ χιλιάδες των
περισωθέντων Γερμανών στην περιοχή των Χανίων
αφέθησαν ν α παραμείνουν, να ενισχυθούν μεσα στο
διαστημα αυτό;. Και τέλος να κατανικήσουν τους έναντι των
22.000 αντιπάλους τους με τα 35 πεδινά πυροβόλα τους τα
65 αντιαεροπορικά, τα 10 επάκτια και τα 14 μεγάλα και μικρά
άρματά τους;
Σε καμία από τις δημοσιευμένες επίσημες βρετανικές
Εκθέσεις από αυτήν του Στρατηγού Φρέϋμπερκ μέχρι και
εκείνη του Αρχιστράτηγου Μέσης Ανατολής, ούτε νύξη ουτε
υπαινιγμός καν γίνεται περί των διαπραχθέντων σφαλμάτων
ή παραλείψεων. |Μονο μια κινηματογραφική εικόνα των
διαφόρων φάσεων και επεισοδίων της Μάχης δίνεται, χωρίς
κανένα σχόλιο ή κριτική. Προοριζόταν μήπως οι
δημοσιευμένης εκθέσεις για εξωτερική κατανάλωση και
έλαβε τόση φροντίδα ώστε να διαφυλαχτεί το γόητρο των
υπεύθυνων των Βρετανών ηγητόρων, και για τον ίδιο λόγο
είδαμε τους υπεθυνους αυτους αμειβομένους και τιμόμενους
αντί των δυνάτων κυρώσεων οι οποίες θα ακουλουθούσαν
εάν προκειτο για οποιονδήποτε άλλο Στρατό;
Από Βρετανικής πλεύσης η μονή ένδειξη ότι η καταστροφή
δεν αναμενόταν είναι μια περικοπή του στην Μάχη της
Κρήτης ξεχασμένου κεφαλαίου των υπομνημάτων του
Προέδρου της Αγγλικής Κυβερνήσεως Ουϊνστον Τσόρτσιλ. .
Ο Οποίος γραφει: « Κύριοι, από το πέρας των γεγονότων
εως σήμερα πρέπει να ειμαστε ικανοποιημένοι για την ευθύνη
που επωμισθήκαμε και τις θυσίες που υπεστήκαμε». Ο
αντίπαλος όμως είναι μεγαλύτερος και κατηγορηματικότερος»
Στρατηγός Στουντετ γράφει: «Αναφερόμενος στα γεγονότα
της πρώτης Μάχης κατόπιν εκ Βαθρων ανατροπής αρχικού
σχεδίου: Μεχρι της εφαρμογής Σχέδιου, αγωνία έπεται για
την τύχη επτά Αλεξιπτωτιστών οι οποίοι αγωνίζονταν
εναντίον τριανταπέντε χιλιάδων εχθρου σε απόσταση 270
μιλίων από της βάσεώς τους, και τους οποίους μόνο η
αδράνεια του αντιπάλου έσωσε».
Ας δούμε λοιπόν ποσο πράγματι είχαμε Ψαυσει τη Νίκη
όπως ομολογεί ο Άγγλος Πρωθυπουργός, και ποια ηταν η
αδράνεια την οποία καταγγέλλει τοσο κατηγορηματικά ο
Γερμανός Στρατηγός, και κατά πόσο η αδράνεια τους
επέδρασε στο αποτέλεσμα της μάχης:
Επειδή η ΄Μάχη κρίθηκε και χάθηκε από την τροπή των
επιχειρήσεων στο Μάλεμε στην κατάληψη και την άμυνα του
οποίου είχαν συγκεντρωθεί οι προσπάθειες τόσο του εχθρού
οσο και της άμυνας και για συντομία της αφήγησης θα
επεκταθουμε περισσοτερο στην εξιστοριση των γεγονονοτων
στην περιοχή Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Πριν προχωρήσουμε πρέπει να γνωρίζουμε τα παρακατω:
Α) Ποιες πληροφορίες είχε η Γερμανική Διοικηση για την
κατασταση της Κρητης πριν την επθεση;
Β) ποιες δυνάμεις προωρίζουν για την κατάκτηση της
Νήσου;
Γ) Ποιο ήταν το σχεδιό τους;
Αυτά σε ότι αφορά τον εχθρό. Και σε ότι αφορά τα
στρατεύματα αμύνης:
Α) Ποιες πληροφορίες είχε το Βρετανικό Στρατηγείο για τη
μορφή και την έκταση της Γερμανικής Επίθεσης.
Β) πώς είχαν παραταχθεί οι Συμμαχικές δυνάμεις για την
αντιμετώπισή της;
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΝ ΚΡΗΤΗ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ
Η Γερμανική Υπηρεσία Πληροφοριών, κατά την μεταξύ της
κατακτήσεως της Ηπειρωτικής Ελλάδος και της κατά της
Κρήτης επιθέσεως περιόδους ανέπτυξε εξαιρετική
δραστηριότητα προς εξακρίβωση τοσο των δυνάμεων της
άμυνας οσο και των θέσεων της καταστασης αυτής των
οχυρώσεων των αεροδρομίων και των λιμένων.
Προς το σκοπό αυτό δύο ομάδες αναγνωριστικών του 8 ου
Αεροπορικού Στόλου διετέθησαν για τη συνεχή
παρακολούθηση των κινήσεων τους στα λιμάνια των πλοίων
και την κατόπτυση των αεροδρομίων.
Τριτη όμως διετέθη για την εξακρίβωση των θέσεων των
Στρατευμάτων και των οχυρώσεων. Ταυτόχρονα
χρησιμοποιήθηκαν και πράκτορες. Εξ ολων αυτων η των
πηγών η Γερμανική Διοίκηση κατέληξε στα εξής
συμπεράσματα:
Ότι στην περιοχή Χανίων βρίσκεται μια Βρετανική Μεραρχία
των 15.000 ανδρών και ένα Συνταγμα Πυροβολικου
Στο Ρεθυμνο και Ηρακλειο μια Ταξιαρχία Βρετανων.
Αγνωστος αριθμός Ελληνικών Στρατυεμάτων μεταφερόμενο
από την Ηπειρωτική Ελλάδα.
Ζωηρό επίσης ενδιαφέρον αποδείχτηκε για την εξακρίβωση
και της πιθανής στάσης του Πληθυσμού.
Η Γερμανική διοίκηση πίστεψε στην αρχή οτι ο πληθυσμός
της Νήσου, ή θα συνεπάθει προς τον Αξονα ή θα μείνει
ουδέτερη.
Πράκτορες όμως του Αρχηγού της Γερμανικής
Αντικατασκοπείας Ναυάρχου Φον Κανάρη, ερχόμενοι σε
επαφή με κύκλους του Πληθυσμού μετέδωσαν δυσοίωνες
προβλέψεις.
Όπως αργότερα αποδείχτηκε οι θεσεις των αεροδρομίων
είχαν εξακριβωθεί με αρκετή ακρίβεια. Ουτε οι θέσεις των
στρεμμάτων ουτε του πυροβολικού αναγνωρίσθηκαν κατά
επαρκή τρόπο. Και σε αυτό κατά μεγάλο μέρος οφείλεται στη
φθορά των πρώτων κατελθόντων Αλεξιπτωτιστών.
ΠΟΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΔΙΕΘΕΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Την επιχείρηση κατά της Κρήτης θα εκτελούσε ο 4 ος
αεροπορικός Στολος υπο τη Διοίκηση του Στρατηγού Λαιρ,
των δυο αεροπορικών Σωμάτων του 8 ου και του 11 ου .
Από αυτά το 8 ο Αεροπορικό Σώμα περιλάμβανε τις
παρακατω αεροπορικές δυνάμεις:
280 βομβαρδιστικά αεροπλάνα.
150 βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως (Στουκας)
90 δικινητήρια καταδιωκτικό
90 μονοκινητήρια καταδιωκτικά
40 αναγνωριστικά
Περιλάμβανε επίσης ομάδες με 500 μεταφορικά αεροπλάνα
και 70-80 ανεμοπλάνα, με ανάλογο αριθμό Γουγκεις 52 για
την ρυμούλκησή τους.
Το 8 ο τουτο αεροπορικό Σώμα τελουσε υπο τις διαταγές του
Στρατηγού φον Ριχτόφτεν, ενώ ο μεταφορικός στόλος ήταν
υπο τη διοκηση του Στραγητου Φον Κόνρατ.
Το 11 ο Αεροπορικό Σώμα περιλάμβανε τα Στρατεύματα τα
οποια θα προσέβαλλαν και θα καταλάμβαναν την Κρητη από
αέρος :
Την 7 η Μεραρχία Αλεξιπτωτιστών υπο τον Αντιστράτηγο
Σούσμαν εκ τριών Συνταγμάτων του 1 ου , 2 ου και 3 ου ενός
συντάγματος Εφόδου εκ 4 Ταγμάτων ενός Τάγματος
Αλεξιπτωτιστών, ενός Τάγματος Μηχανικου Αλεξιπτωτιστών,
μονάδων Μοτοσικλετιστών και δύο αντιαεροπορικών
πυροβολαρχιών, συνολικής δυνάμεως 14750 ανδρών.
Την 5 η Ορεινή Μεραρχία εκ των Συνταγμάτων 85 ον 100 και
135 ου δύναμης ανδρών υπο του Στρατηγού Ρίγκελ.
Εν συνεχεία, και από θαλάσσης θα μεταφερονταν η 6 η
Μεραρχία Αλπινιστών, δυνάμεις επίσης 8000 ανδρών.
Αυτή όμως, λόγω της διαρκούς παρουσίας στα Κρητικά
ύδατα του Βρετανικού στόλου δεν κατόρθωσε μέχρι τέλους
της Μάχης ν ‘αποβιβάσει στην Κρήτη ουτε ένα στρατιώτη.
Επομένως, τη μαχη διεξήγαγε και την Κρήτη κατέκτησε η
δύναμη των 22.750 ανδρών της 7 ης Μεραρχίας
Αλεξιπτωτιστών και της 5 ης Αλπινιστών.
Δια της θαλάσσιας μεταφοράς συγκεντρώθηκαν δυο
στυλίσκοι πετρελαιοκίνητων και ιστιοφόρων και δύο
στολίσκοι μικρών Ελληνικών και Ιταλικών ατμόπλοιων.
Για την προστασία των νηοπομπών είχαν διατεθεί δυο
Ιταλικά αντιτορπιλικά, μια δωδεκάδα Ιταλικών τορπιλάκατών,
και αριθμός ναρκαλιευτικών. Όλα τα πλωτά τελούν υπο τις
διαταγές του ναυάρχου Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ;
Δεν θα είναι μάταιος ο κόπος να αναφερθούμε στην εξέταση
του Γερμανικού Σχεδίου Ενδοενέργειας κάπως εκτενέστερα.
Διοτι από την περιγραφή του θα φανεί η έκταση της
ανατροπής του στην πράξη. Και θα εξηγηθεί η εκ της
ανατροπής αυτής δημιουργηθείσα για τις δυνάμεις εισβολή η
κρίσιμη κατάσταση.
Για την κατάστρωση και οριστική διατύπωση αυτή πολλές
γνώμες διετυπώθυσαν και πολλές διαφωνίες ανέκυψαν.
Γι αυτό ο Διοικητής ου 80 ου αεροπορικού Σώματος επέμενε
όπως όλες οι δυνάμεις των Αλέξιπτωτιστών και των
Αλπινιστών να τεθούν στην Περιοχή Μάλεμε – Χανίων,
αφήνοντας για αργότερα τις περιοχές Ηρακλείου και
Ρεθύμνου.
Ο Τρόπος αυτός κατά την εισήγηση του οδηγεί στα εξής
πλεονεκτήματα:
) Η συγκέντρωση στον Τομέα αυτό εξαρχείς μεγάλων
δυνάμεων θα συνέτριβε την εχθρική αντίσταση και σε
δεύτερη περίπτωση θα επέτρεπε στις αεροπορικές δυνάμεις
τις περιορισμένες προσπάθειες σε εδαφική έκταση με
συντριπτικό αποτέλεσμα.
Δεύτερη πρόταση την οποία συνέταξε ο Στρατηγός
Στουντεντ ήταν για την ταυτόχρονη κάθοδο σε επτά καίρια
σημεία του Νησιού.
Κατά τους υποστηρικτές αυτής της πρότασης αν οι
αποβάσεις πετυχαίναν θα καταλάμβαναν αμέσως τα
νευραλγικά σημεία της Νήσου, με αποτέλεσμα την παράλυση
της άμυνας . Τελικά παρα του Στρατάρχου Γκαίριγκ ο οποίος
είχε δικαίωμα να αποφασίσει, προκρίθηκε μια ενδιαμεση
λύση. Κατά την οποια η περιοχη Μάλεμε – Χανίων θα
καταλαμβανόταν την πρώτη μερα το πρωί, και απόγευμα
όποτε και η Γερμανική αεροπορία θα πρόσβαλλε το
Ηράκλειο.
Αυτό το σχέδιο διατυπώθηκε σε διαταγή Επιχειρήσεων της
οποίας ειχε ως ακολούθως: Να καταστρέψει τους Λιμένες της
Νήσου, και μεσω μαζικών αεροπορικών προσβολών να
εξαναγκάσει τον Βρετανικό Στόλο να αποσυρθεί από το
Αιγαίο αφήνοντας το ελεύθερο για την κίνηση των
μεταφερμένων ενισχύσεων νηοπομπών και για μαζικούς
βομβαρδισμούς ώστε να αποσυνθέσει τις θέσεις τις οποιες
θα προσβάλλονταν τα Στρατεύματα της άμυνας.
Παρόλα αυτά το σχέδιο πάρα την λεπτομερή οργάνωση της,
τον τεράστιο αριθμό αεροπλάνων και την παντελή έλλειψη
όχι μόνο αντίπαλης αεροπορίας αλλα επιγειου
αντιαεροπορικής άμυνας κατά το μεγαλύτερο μέρος της
απέτυχε.
Οι από τις διάφορες θέσεις της άμυνας παρέμειναν άθικτες,
με ασήμαντες απώλειες.
Οι πολλές θέσεις των πυροβόλων παρέμειναν άγνωστες. Και
το σπουδαιότερο παρα τις βαρυτατες απωλειες τις οποίες
προξένησε στον Βρετανικό στολο δεν κατόρθωσε να τον
εκτοπίσει από το Αιγαίο και ετσι οι θαλάσσιες μεταφορές δεν
πραγματοποιήθηκαν.
Ο Μηχανισμός της κύριας πλέον επίθεσης ειχε ως εξής:
Η Νήσος είχε διαιρεθεί σε τρεις διαφορετικούς τομείς με το
ίδιο Διοικητή.
1) Ο Δυτικός τομέας περιλάμβανε το αεροδρόμιο του
Μάλεμε και την περιοχή του από τον Υποστρατηγο
Μαϊηντ.
2) Στο κεντρικό Τομέα, περιλαμβανόταν τα Χανια, η Σουδα
και το Ρεθυμνο, υπο τον Αντιστράτηγο Σουσμαν και
3) Τον Ανατολικό Τομέα που περιλάμβανε την πολη και την
περιοχή του Ηρακλειου υπο τον Στραγηγό Μπρόγερ.
ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΕΡΓΟΥΣΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΣΕ ΚΑΘΕ
ΤΟΜΕΑ:
Στον Κεντρικό Τομέα θα κατερχόταν στο Μαλεμε το Συνταγμα
Εφόδου της Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών το οποίο θα ξεκαθάριζε το
αεροδρόμιο από τα λειψανα της φρουράς του η ποια με τους
προηγουμένους αεροπορικούς βομβαρδισμούς θα έπρεπε να είχε
εκμηδενιστεί εφόσον αλλες δυνάμεις Αλεξιπτωτιστών θα
κατέβαιναν δυτικά και Ανατολικά του αεροδρομίου.
Συμφωνα με τη διαταγή τοσο το Συνταγμα Εφόδου, οσο και οι
περιμετρικά του αεροδρομίου κατελθουσες δυνάμεις
Αλεξιπτωτιστών του 1 ου Συντάγματος, μια ορο μετα την καθοδον
και ανασυνταξή τους θα κινούνταν κατά των Χανίων.
Κάθε Λόχος του 1 ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών θα κατέρχεται
ταυτόχρονα προς το καστέλι, θα καταλάμβανε την κωμόπολη και
το αγκυροβόλιο της θα χρησίμευε ως οπισθοφυλακή για τις
δυνάμεις γυρω από το αεροδρόμιο.
Κάθε Λοχος του Συντάγματος εφόδου επιβαίνων 15 ανεμοπλάνων
θα κατέρχονταν στο Ακρωτήρι θα καταλάμβανε τις εκεί
υποτιθέμενες αεροπορικές πυροβολαρχίες, στο σπίτι που διέμενε
ο Βασιλιάς και θα εξασφάλιζε την κατοχή της Χερσονήσου μέχρι
την άφιξη των προελαυνόντων από το Μάλεμε.
Κάθε άλλος Λόχος του ιδίου Συντάγματος Εφόδου θα κατερχόταν
στα 1500 μέτρα, νότια των Χανίων, θα καταλάμβανε την εκεί
βόρεια αντιαεροπορική πυροβολαρχία τον εγγυς σταθμό
ασυρμάτου και τις κοντινές αποθήκες δημιουργώντας σύγχυση
ώστε να καθηλώσει τις εχθρικές εφεδρείες.
Δυο Τάγματα του 3 ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών υπο τον
Συνταγματάρχη Χάϊριχε θα προσγειονόταν στην πεδινή περιοχή
νοτιοδυτικά των Αγροτικών περιοχών και θα κινούνταν αμέσως
κατά των Χανιών μετα το πέρασμα από τον Γαλατα.
Στην συνέχεια θα βαδίσει κατά της Σουδας.
Τέλος το Τάγμα Μηχανικού Αλεξιπτωτιστών θα κατερχόταν βόρεια
του Αλικιανου θα καταλάμβανε το χωριό, το Εργοστάσιο
Ηλεκτροφωτισμού, θα απελευθέρωνε τους Ιταλούς κρατουμένους
από τα στρατόπεδα της περιοχής.
Ώρα έναρξης της επιθεσης ορίσθηκε η 7.30 το πρωί. Στις 3 το
μεσημέρι της ίδιας ημέρας δυνάμεις δύο Ταγμάτων του 2 ου
Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών υπο τον Συνταγματάρχη Στουσαρμ
θα προσβάλει και θα καταλάβει το αεροδρόμιο και τη πολη του
Ρεθύμνου.
Οκτώ ώρες μετα την κατάληψη της πόλης ένα Σύνταγμα της 6 ης
Ορεινής Μεραρχίας, μεταφερόμενο από θαλάσσης θα απεβίβαζε
τα εκεί και καταληφθησόμενα Αγγλικά Αυτοκίνητα θα προχωρούσε
προς τη Σούδα για να κυκλώσει τις μαχόμενες εχθρικές δυνάμεις
της περιοχής. Στη συνέχεια με την κάθοδο των δυνάμεων των
Αλεξιπτωτιστών η 5 η Ορεινή Μεραρχία υπο τον Στρατηγό Ρίγκελ,
μεταφερόμενη με μεταφορικά αεροπλάνα θα αποβιβαζόταν στο
αεροδρόμιο του Μάλεμε και θα κινούνταν και αυτή προς Χανιά.
Τη νύχτα της 19 ης προς 20 μικτή νηοπομπή ατμόπλοιων και
βενζινοκίνητων μετέφερε βαρύ και ελαφρύ πυροβολικό, άρματα
μάχης και επτά στο σύνολο χιλιάδων ανδρών απέλυσε από το
Λιμάνι του Πειραιά και την ίδια νύκτα προσέγγισε στην Μήλο σε
αναμονή των πληροφοριών για τις κινήσεις του Βρετανικού
Στόλου.
Κει έλαβε την πληροφορία πως ο Στόλος βρισκόταν ακόμα
Αλεξάνδρεια και θεωρούσα τη θάλασσα ελεύθερη εξακολούθησε
τον πλου προς Κρήτη ενώ στην πραγματικότητα ο Βρετανικός
Στόλος από το πρωί ήδη της 20 ης βρισκόταν προ των Κρητικών
παραλίων, με αποτέλεσμα την καταστροφή του μεγαλύτερου
μέρους της ως και ο ίδιος ο Στρατηγός Στουντεντ να το
παραδέχεται.
Μετά την Μάχη της Κρήτης, αλλα κυρίως μετά την λήξη του Πολέμου, άρχισαν
να βλέπουν το φως περιγραφές και αφηγήσεις είτε αυτοπτών εχόντων οι ίδιοι
αντίληψη, είτε και άλλων στηριζόμενων σε άλλες ακριβείς ως επι των
πλείστων πληροφορίες.
Μια όμως υπεύθυνη και συνολική εικόνα του δράματος αυτού έλειπε.
Έλειπαν προ πάντως τα στοιχεία εκείνα τα οποία θα διαφώτιζαν τα αίτια της,
πέρα κάθε ελπίδας και πρόβλεψης απώλειας της Μάχης.
Και είναι μεν αλήθεια ότι στη συνέχει άρχισαν οι δημοσιευμένες Εκθέσεις
όλων των υπευθύνων Βρεττανών ηγητόρων, από του Αρχιστράτηγου των Εν
Ελλάδι Συμμαχικών δυνάμεων του Στρατηγού Ουίλσον, του Διοικητού των
Βρετανικών δυνάμεων Μεσης Ανατολής και του Διοικητή των εν Κρήτη
Ελληνοβρετανικών δυνάμεων της Αμύνης Στρατηγού Φρέϋμπεργκ.
Αλλα στις «Επίσημες» αυτές Εκθέσεις παρατηρείται το περίεργο ότι, ενώ
αυτές με περισσή μάλιστα εως και κινηματογραφική εικόνα και ακρίβεια
περιγράφουν ολες τις φάσεις της μάχης και όλα τα επεισόδια, δεν γίνεται ούτε
νύξη για καταστροφή.
Κατά τους συγγραφείς τους, τα πάντα εκ μέρους τους καλώς έγιναν. Και αν
υπάρχει κάνεις υπεύθυνος για την ήττα αυτός είναι ο εχθρός.
Σε αυτές μονο τις εκθέσεις απαριθμούνται ορισμένα αίτια, όπως η υπο του
Εχθρού απόλυτη κυριαρχία στον αέρα, το ολιγάριθμο των δυνάμεων της
άμυνας και τα οποια όμως στη συνέχεια και στις ίδιες Εκθέσεις
αποδεικνύονται εντελώς ανύπαρκτα. Ούτε τουλάχιστον στα αποτελέσματα
που έπρεπε να αναζητηθούν.
Αυτό και μέχρι πριν λίγων ετών το πώς κατορθώθηκε να χαθεί η μάχη, για το
αίσιο πέρας της οποίας κανείς από του τότε Άγγλου Πρωθυπουργού μέχρι και
του ίδιου του Στρατηγού Φρεϋμπερ δεν αμφέβαλε, εξακολουθεί να αποτελεί
μυστήριο, φυλασσόμενο επιμελώς από τους υπεύθυνους.
Σήμερα όμως, καμία πτυχή της σκληρότερης και ποιο περίεργης των μαχών
του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου όπως χαρακτηρίσθηκε τότε, εξακολουθεί
και να χαρακτηρίζεται η μάχη της Κρήτης, δεν είναι άγνωστο.
Δεν περιμένουμε σήμερα μόνο από τους υπεύθυνους να μας εξηγήσουν τα
αίτια στης συμφοράς. Και οι Γερμανοι πρωταγωνιστές της Μάχης και μίλησαν
και αφηγήθηκαν και έγραψαν.
Οι Βρετανοί αγωνιστές οι οποίοι το βράδυ κοιμήθηκαν Νικητές για να
ξυπνήσουν το πρωί αιχμάλωτοι, και οι οποίοι, επι προσθέτως έζησαν τα από
20-31 Μάϊου γεγονότα, δημοσίευσαν τις περιγραφές, τις παρατηρήσεις τους
και τα συμπεράσματά τους.
Τρίτοι ακόμη, είτε Βρατσάνοι ειδικοί είτε και ουδέτεροι έγραψαν ολόκληρους
τόμους. Και από όλα αυτά τα επίσημα και ημιεπίσημα στοιχεία βλέπουμε:
1. Ότι στην παραμονή της Μάχης βρισκόντουσαν στην Κρήτη τριάκοντα
χιλιάδες Βρετανικών Στρατευμάτων , άριστα εξοπλισμένων και
εφοδιασμένων με 50 πεδινά πυροβόλα, πολυάριθμα αντιαεροπορικά,
άνω των 25 επακτίων πυροβόλων έξι βαρέα άρματα Μάχης και 16
ελαφρά.
2. Ότι οι δυνάμεις αυτές διαρκούσης της μάχης ενισχύθηκαν από τη Μέση
Ανατολή με τρεις ακόμα χιλιάδες άνδρες.
3. Ότι από τις δυνάμεις αυτές 22.000 ανδρών με 35 πεδινα πυροβόλα,
εξήντα πέντε αντιαεροπορικά, δέκα επάκτια , δύο βαρέα άρματα και
δώδεκα ελαφρά βρίσκονταν στην περιοχή από Μάλεμε μέχρι των
Χανίων, και οι υπόλοιποι σε Ρεθυμνο και Ηράκλειο.
4. Ότι εκτός των Βρετανικών αυτών δυνάμεων βρίσκονταν στην Κρήτη και
11 Ελληνικά Τάγματα νεοσύλλεκτων εκ των οποίων τα 5 στα Χανιά,
τρία στο Ρέθυμνο και τρία στο Ηράκλειο.
Τα τάγματα αυτά βέβαια ελλείψει εκπαιδεύσεως , οπλισμού και
πυρομαχικών ήταν κατώτερης μαχητικής αξίας. Εν τουτοις, όπως
τόνισαν οι ίδιοι οι Βρετανοί Διοικητές που υπο τις διαταγές των οποίων
πολέμησαν, ξεπλήρωσαν στο ακέραιο τις εντολές με τις οποίες
επιφορτίστηκαν .
5. Ότι το βράδυ της 16ης Μαΐου ο στρατηγός Φρεϋμπεργκ ο οποίος μόλις
είχε επανέλθει από της τελευταία γενική του επιθεώρηση, αναφέρει
προς το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής ότι «ηθικόν Αξιωματικών και
οπλιτών αριστον, ότι ενισχύσεις σε υλικά καταφθάνουν διαρκώς, ότι
διαθέτει πλεον αρκετές δυνάμεις, και ότι με την βοήθεια του Στόλου θα
κρατηθεί η Κρήτη».
6. Ότι τόσο η Αγγλική Κυβέρνηση οσο και το Βρετανικό Ναυαρχείο είχαν
διαβεβαιώσει τον Στρατηγό Φρέϋμπεργ ότι την από θαλάσσης άμυνα
θα αναλάμβανε εξ ολοκλήρου ο Στόλος της Μεσογείου.
7. Ότι ο συνολικός αριθμός τους την πρώτη ημέρα των επιτεθέντων
Γερμανών δεν υπερέβη τις δώδεκα χιλιάδες άνδρες, χωρίς πυροβολικό
ή άλλο οπλισμό, στον οποίο παλι περι τις 6.500-7000 ήρθαν από τα
Χανιά κα οι υπο0λοιποι από Ρέθυμνο και Ηράκλειο.
8. Ότι το βράδυ της πρώτης ημέρα της Μάχης στο μεν Ρέθυμνο αυτή η
μάχη είχε λήξει με «δεινή συμφορά για τους Γερμανους, κατά την
φρασεολογία του Στρατηγού Στούντεντ, στο δε Ηράκλειο με την
εξόντωση των δύο τρίων της εκεί κατελθούσης δυνάμεως, σύμφωνα με
το τηλεγράφημά του εκεί Βρετανου Διοικητού Ταξιάρχου Τσαπελ αλλα
και συμφωνα προς την αναφορά της επομενης μέρας του Στρατηγου
Φρεϋμπεργ προς το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, στην οποια αναφέρει
ότι «στο Ηρακλειο και Ρεθυμνο δεν υπάρχει υπολογίσιμος εχθρός».
9. Ότι το βράδυ της πρώτης ημέρας της επιθεσης των 6.500 -7.00
Αλεξιπτωτιστών που είχαν κατέλθει στην περιοχή του Μάλεμε Χανίων
δεν διασώζονται αλλού πλην 1800-2000 στο Μάλεμε και ίσαριθμοι στις
Αγροτικές φυλακές.
10.
Ότι χαρις στην συμπαράσταση του ντόπιου πληθυσμού , ολες οι
Στρατιωτικοές δυνάμεις έμειναν απερίσπαστες και απαλλαγμένες κάθε
κάθε φρούρησης και συγκοινωνιών τις οποίες ο άγρυπνος πληθυσμούς
έμεινε μεχρι το τελος της μάχης και της οριστικής απελευθέρωσης.
Και ο ίδιος πληθυσμός είχε αναλάβει και την καταστροφή των
εναπομεινάντων αντιστασιακών φωλεών. Δικαιολογημένα ώστε να
προβάλλει το ερώτημα:
Πώς και κατω από ποιες συνθήκες συνέβη το ακατανόητο ώστε οι
τεσσερις το πολύ χιλιάδες των περισωθέντων Γερμανών στην
περιοχή των Χανίων αφέθησαν ν α παραμείνουν, να ενισχυθούν
μεσα στο διαστημα αυτό;. Και τέλος να κατανικήσουν τους έναντι
των 22.000 αντιπάλους τους με τα 35 πεδινά πυροβόλα τους τα 65
αντιαεροπορικά, τα 10 επάκτια και τα 14 μεγάλα και μικρά άρματά
τους;
Σε καμία από τις δημοσιευμένες επίσημες βρετανικές Εκθέσεις από
αυτήν του Στρατηγού Φρέϋμπερκ μέχρι και εκείνη του Αρχιστράτηγου
Μέσης Ανατολής, ούτε νύξη ουτε υπαινιγμός καν γίνεται περί των
διαπραχθέντων σφαλμάτων ή παραλείψεων. |Μονο μια
κινηματογραφική εικόνα των διαφόρων φάσεων και επεισοδίων της
Μάχης δίνεται, χωρίς κανένα σχόλιο ή κριτική. Προοριζόταν μήπως οι
δημοσιευμένης εκθέσεις για εξωτερική κατανάλωση και έλαβε τόση
φροντίδα ώστε να διαφυλαχτεί το γόητρο των υπεύθυνων των
Βρετανών ηγητόρων, και για τον ίδιο λόγο είδαμε τους υπεύθυνους
αυτους αμειβομένους και τιμόμενους αντί των δυνάτων κυρώσεων οι
οποίες θα ακολουθούσαν εάν επρόκειτο για οποιονδήποτε άλλο
Στρατό;
Από Βρετανικής πλεύσης η μονή ένδειξη ότι η καταστροφή δεν
αναμενόταν είναι μια περικοπή του στην Μάχη της Κρήτης ξεχασμένου
κεφαλαίου των υπομνημάτων του Προέδρου της Αγγλικής
Κυβερνήσεως Ουϊνστον Τσόρτσιλ. .
Ο Οποίος γραφει: « Κύριοι, από το πέρας των γεγονότων εως σήμερα
πρέπει να ειμαστε ικανοποιημένοι για την ευθύνη που επωμισθήκαμε
και τις θυσίες που υπεστήκαμε». Ο αντίπαλος όμως είναι μεγαλύτερος
και κατηγορηματικότερος»
Στρατηγός Στουντετ γράφει: «Αναφερόμενος στα γεγονότα της πρώτης
Μάχης κατόπιν εκ Βαθρων ανατροπής αρχικού σχεδίου: Μεχρι της
εφαρμογής Σχέδιου, αγωνία έπεται για την τύχη επτά Αλεξιπτωτιστών
οι οποίοι αγωνίζονταν εναντίον τριανταπέντε χιλιάδων εχθρού σε
απόσταση 270 μιλίων από της βάσεώς τους, και τους οποίους μόνο η
αδράνεια του αντιπάλου έσωσε».
Ας δούμε λοιπόν ποσο πράγματι είχαμε Ψαυσει τη Νίκη όπως ομολογεί
ο Άγγλος Πρωθυπουργός, και ποια ηταν η αδράνεια την οποία
καταγγέλλει τοσο κατηγορηματικά ο Γερμανός Στρατηγός, και κατά
πόσο η αδράνεια τους επέδρασε στο αποτέλεσμα της μάχης:
Επειδή η ΄Μάχη κρίθηκε και χάθηκε από την τροπή των επιχειρήσεων
στο Μάλεμε στην κατάληψη και την άμυνα του οποίου είχαν
συγκεντρωθεί οι προσπάθειες τόσο του εχθρού οσο και της άμυνας και
για συντομία της αφήγησης θα επεκταθούμε περισσότερο στην
εξιστόρηση των γεγονοτων στην περιοχή Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Πριν προχωρήσουμε πρέπει να γνωρίζουμε τα παρακατω:
Α) Ποιες πληροφορίες είχε η Γερμανική Διοικηση για την
κατασταση της Κρητης πριν την επθεση;
Β) ποιες δυνάμεις προωρίζουν για την κατάκτηση της Νήσου;
Γ) Ποιο ήταν το σχεδιό τους;
Αυτά σε ότι αφορά τον εχθρό. Και σε ότι αφορά τα στρατεύματα
αμύνης:
Α) Ποιες πληροφορίες είχε το Βρετανικό Στρατηγείο για τη μορφή και
την έκταση της Γερμανικής Επίθεσης.
Β) πώς είχαν παραταχθεί οι Συμμαχικές δυνάμεις για την αντιμετώπισή
της;
ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ
Η Γερμανική Υπηρεσία Πληροφοριών, κατά την μεταξύ της
κατακτήσεως της Ηπειρωτικής Ελλάδος και της κατά της Κρήτης
επιθέσεως περιόδους ανέπτυξε εξαιρετική δραστηριότητα προς
εξακρίβωση τοσο των δυνάμεων της άμυνας οσο και των θέσεων της
καταστασης αυτής των οχυρώσεων των αεροδρομίων και των
λιμένων.
Προς το σκοπό αυτό δύο ομάδες αναγνωριστικών του 8 ου
Αεροπορικού Στόλου διετέθησαν για τη συνεχή παρακολούθηση των
κινήσεων τους στα λιμάνια των πλοίων και την κατόπτευση των
αεροδρομίων.
Τριτη όμως διετέθη για την εξακρίβωση των θέσεων των Στρατευμάτων
και των οχυρώσεων. Ταυτόχρονα χρησιμοποιήθηκαν και πράκτορες.
Εξ ολων αυτων η των πηγών η Γερμανική Διοίκηση κατέληξε στα εξής
συμπεράσματα:
Ότι στην περιοχή Χανίων βρίσκεται μια Βρετανική Μεραρχία των
15.000 ανδρών και ένα Σύνταγμα Πυροβολικού
Στο Ρεθυμνο και Ηράκλειο μια Ταξιαρχία Βρετανων. Αγνωστος αριθμός
Ελληνικών Στρατευμάτων μεταφερόμενο από την Ηπειρωτική Ελλάδα.
Ζωηρό επίσης ενδιαφέρον αποδείχτηκε για την εξακρίβωση και της
πιθανής στάσης του Πληθυσμού.
Η Γερμανική διοίκηση πίστεψε στην αρχή οτι ο πληθυσμός της Νήσου,
ή θα συνεπάθει προς τον Αξονα ή θα μείνει ουδέτερη.
Πράκτορες όμως του Αρχηγού της Γερμανικής Αντικατασκοπείας
Ναυάρχου Φον Κανάρη, ερχόμενοι σε επαφή με κύκλους του
Πληθυσμού μετέδωσαν δυσοίωνες προβλέψεις.
Όπως αργότερα αποδείχτηκε οι θέσεις των αεροδρομίων είχαν
εξακριβωθεί με αρκετή ακρίβεια. Ούτε οι θέσεις των στρεμμάτων ουτε
του πυροβολικού αναγνωρίσθηκαν κατά επαρκή τρόπο. Και σε αυτό
κατά μεγάλο μέρος οφείλεται στη φθορά των πρώτων κατελθόντων
Αλεξιπτωτιστών.
ΠΟΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΔΙΕΘΕΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΗ
ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Την επιχείρηση κατά της Κρήτης θα εκτελούσε ο 4 ος αεροπορικός
Στολος υπο τη Διοίκηση του Στρατηγού Λαιρ, των δυο αεροπορικών
Σωμάτων του 8 ου και του 11 ου .
Από αυτά το 8 ο Αεροπορικό Σώμα περιλάμβανε τις παρακατω
αεροπορικές δυνάμεις:
280 βομβαρδιστικά αεροπλάνα.
150 βομβαρδιστικά καθέτου εφορμήσεως (Στουκας)
90 δικινητήρια καταδιωκτικό
90 μονοκινητήρια καταδιωκτικά
40 αναγνωριστικά
Περιλάμβανε επίσης ομάδες με 500 μεταφορικά αεροπλάνα και 70-80
ανεμοπλάνα, με ανάλογο αριθμό Γουγκεις 52 για την ρυμούλκησή τους.
Το 8 ο τουτο αεροπορικό Σώμα τελουσε υπο τις διαταγές του Στρατηγού
φον Ριχτόφτεν, ενώ ο μεταφορικός στόλος ήταν υπο τη διοκηση του
Στραγητου Φον Κόνρατ.
Το 11 ο Αεροπορικό Σώμα περιλάμβανε τα Στρατεύματα τα οποια θα
προσέβαλλαν και θα καταλάμβαναν την Κρητη από αέρος :
Την 7 η Μεραρχία Αλεξιπτωτιστών υπο τον Αντιστράτηγο Σούσμαν εκ
τριών Συνταγμάτων του 1 ου , 2 ου και 3 ου ενός συντάγματος Εφόδου εκ 4
Ταγμάτων ενός Τάγματος Αλεξιπτωτιστών, ενός Τάγματος Μηχανικού
Αλεξιπτωτιστών, μονάδων Μοτοσικλετιστών και δύο αντιαεροπορικών
πυροβολαρχιών, συνολικής δυνάμεως 14750 ανδρών.
Την 5 η Ορεινή Μεραρχία εκ των Συνταγμάτων 85 ον 100 και 135 ου
δύναμης ανδρών υπο του Στρατηγού Ρίγκελ.
Εν συνεχεία, και από θαλάσσης θα μεταφέρονταν η 6 η Μεραρχία
Αλπινιστών, δυνάμεις επίσης 8000 ανδρών.
Αυτή όμως, λόγω της διαρκούς παρουσίας στα Κρητικά ύδατα του
Βρετανικού στόλου δεν κατόρθωσε μέχρι τέλους της Μάχης ν
‘αποβιβάσει στην Κρήτη ουτε ένα στρατιώτη.
Επομένως, τη μαχη διεξήγαγε και την Κρήτη κατέκτησε η δύναμη των
22.750 ανδρών της 7 ης Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών και της 5 ης
Αλπινιστών.
Δια της θαλάσσιας μεταφοράς συγκεντρώθηκαν δυο στυλίσκοι
πετρελαιοκίνητων και ιστιοφόρων και δύο στολίσκοι μικρών Ελληνικών
και Ιταλικών ατμόπλοιων.
Για την προστασία των νηοπομπών είχαν διατεθεί δυο Ιταλικά
αντιτορπιλικά, μια δωδεκάδα Ιταλικών τορπιλάκατών, και αριθμός
ναρκαλιευτικών. Όλα τα πλωτά τελούν υπο τις διαταγές του ναυάρχου
Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ;
Δεν θα είναι μάταιος ο κόπος να αναφερθούμε στην εξέταση του
Γερμανικού Σχεδίου Ενδοενέργειας κάπως εκτενέστερα. Διοτι από την
περιγραφή του θα φανεί η έκταση της ανατροπής του στην πράξη. Και
θα εξηγηθεί η εκ της ανατροπής αυτής δημιουργηθείσα για τις δυνάμεις
εισβολή η κρίσιμη κατάσταση.
Για την κατάστρωση και οριστική διατύπωση αυτή πολλές γνώμες
διετυπώθυσαν και πολλές διαφωνίες ανέκυψαν.
Γι αυτό ο Διοικητής ου 80 ου αεροπορικού Σώματος επέμενε όπως όλες
οι δυνάμεις των Αλέξιπτωτιστών και των Αλπινιστών να τεθούν στην
Περιοχή Μάλεμε – Χανίων, αφήνοντας για αργότερα τις περιοχές
Ηρακλείου και Ρεθύμνου.
Ο Τρόπος αυτός κατά την εισήγηση του οδηγεί στα εξής
πλεονεκτήματα:
) Η συγκέντρωση στον Τομέα αυτό εξαρχείς μεγάλων δυνάμεων θα
συνέτριβε την εχθρική αντίσταση και σε δεύτερη περίπτωση θα
επέτρεπε στις αεροπορικές δυνάμεις τις περιορισμένες προσπάθειες
σε εδαφική έκταση με συντριπτικό αποτέλεσμα.
Δεύτερη πρόταση την οποία συνέταξε ο Στρατηγός Στουντεντ ήταν για
την ταυτόχρονη κάθοδο σε επτά καίρια σημεία του Νησιού.
Κατά τους υποστηρικτές αυτής της πρότασης αν οι αποβάσεις
πετυχαίναν θα καταλάμβαναν αμέσως τα νευραλγικά σημεία της
Νήσου, με αποτέλεσμα την παράλυση της άμυνας . Τελικά παρα του
Στρατάρχου Γκαίριγκ ο οποίος είχε δικαίωμα να αποφασίσει,
προκρίθηκε μια ενδιαμεση λύση. Κατά την οποια η περιοχη Μάλεμε –
Χανίων θα καταλαμβανόταν την πρώτη μερα το πρωί, και απόγευμα
όποτε και η Γερμανική αεροπορία θα πρόσβαλλε το Ηράκλειο.
Αυτό το σχέδιο διατυπώθηκε σε διαταγή Επιχειρήσεων της οποίας ειχε
ως ακολούθως: Να καταστρέψει τους Λιμένες της Νήσου, και μεσω
μαζικών αεροπορικών προσβολών να εξαναγκάσει τον Βρετανικό
Στόλο να αποσυρθεί από το Αιγαίο αφήνοντας το ελεύθερο για την
κίνηση των μεταφερμένων ενισχύσεων νηοπομπών και για μαζικούς
βομβαρδισμούς ώστε να αποσυνθέσει τις θέσεις τις οποιες θα
προσβάλλονταν τα Στρατεύματα της άμυνας.
Παρόλα αυτά το σχέδιο πάρα την λεπτομερή οργάνωση της, τον
τεράστιο αριθμό αεροπλάνων και την παντελή έλλειψη όχι μόνο
αντίπαλης αεροπορίας αλλα επίγειου αντιαεροπορικής άμυνας κατά το
μεγαλύτερο μέρος της απέτυχε.
Οι από τις διάφορες θέσεις της άμυνας παρέμειναν άθικτες, με
ασήμαντες απώλειες.
Οι πολλές θέσεις των πυροβόλων παρέμειναν άγνωστες. Και το
σπουδαιότερο παρά τις βαρύτατες απώλειες τις οποίες προξένησε
στον Βρετανικό στολο δεν κατόρθωσε να τον εκτοπίσει από το Αιγαίο
και ετσι οι θαλάσσιες μεταφορές δεν πραγματοποιήθηκαν.
Ο Μηχανισμός της κύριας πλέον επίθεσης ειχε ως εξής:
Η Νήσος είχε διαιρεθεί σε τρεις διαφορετικούς τομείς με το ίδιο
Διοικητή.
1) Ο Δυτικός τομέας περιλάμβανε το αεροδρόμιο του Μάλεμε και την
περιοχή του από τον Υποστράτηγο Μαϊηντ.
2) Στο κεντρικό Τομέα, περιλαμβανόταν τα Χανιά, η Σούδα και το
Ρέθυμνο, υπο τον Αντιστράτηγο Σουσμαν και
3) Τον Ανατολικό Τομέα που περιλάμβανε την πολη και την περιοχή
του Ηρακλείου υπο τον Στραγηγό Μπρόγερ.
ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΕΡΓΟΥΣΑΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΤΟΜΕΑ:
Στον Κεντρικό Τομέα θα κατερχόταν στο Μαλεμε το Συνταγμα Εφόδου της
Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών το οποίο θα ξεκαθάριζε το αεροδρόμιο από τα
λειψανα της φρουράς του η ποια με τους προηγουμένους αεροπορικούς
βομβαρδισμούς θα έπρεπε να είχε εκμηδενιστεί εφόσον αλλες δυνάμεις
Αλεξιπτωτιστών θα κατέβαιναν δυτικά και Ανατολικά του αεροδρομίου.
Σύμφωνα με τη διαταγή τοσο το Σύνταγμα Εφόδου, οσο και οι περιμετρικά
του αεροδρομίου κατελθουσες δυνάμεις Αλεξιπτωτιστών του 1 ου Συντάγματος,
μια όρο μετα την καθοδον και ανασύνταξή τους θα κινούνταν κατά των
Χανίων.
Κάθε Λόχος του 1 ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών θα κατέρχεται ταυτόχρονα
προς το καστέλι, θα καταλάμβανε την κωμόπολη και το αγκυροβόλιο της θα
χρησίμευε ως οπισθοφυλακή για τις δυνάμεις γύρω από το αεροδρόμιο.
Κάθε Λοχος του Συντάγματος εφόδου επιβαίνων 15 ανεμοπλάνων θα
κατέρχονταν στο Ακρωτήρι θα καταλάμβανε τις εκεί υποτιθέμενες
αεροπορικές πυροβολαρχίες, στο σπίτι που διέμενε ο Βασιλιάς και θα
εξασφάλιζε την κατοχή της Χερσονήσου μέχρι την άφιξη των προελαυνόντων
από το Μάλεμε.
Κάθε άλλος Λόχος του ιδίου Συντάγματος Εφόδου θα κατερχόταν στα 1500
μέτρα, νότια των Χανίων, θα καταλάμβανε την εκεί βόρεια αντιαεροπορική
πυροβολαρχία τον εγγυς σταθμό ασυρμάτου και τις κοντινές αποθήκες
δημιουργώντας σύγχυση ώστε να καθηλώσει τις εχθρικές εφεδρείες.
Δυο Τάγματα του 3 ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών υπο τον Συνταγματάρχη
Χάϊριχε θα προσγειωνόταν στην πεδινή περιοχή νοτιοδυτικά των Αγροτικών
περιοχών και θα κινούνταν αμέσως κατά των Χανιών μετα το πέρασμα από
τον Γαλατά.
Στην συνέχεια θα βαδίσει κατά της Σούδας.
Τέλος το Τάγμα Μηχανικού Αλεξιπτωτιστών θα κατερχόταν βόρεια του
Αλικιανου θα καταλάμβανε το χωριό, το Εργοστάσιο Ηλεκτροφωτισμού, θα
απελευθέρωνε τους Ιταλούς κρατουμένους από τα στρατόπεδα της περιοχής.
Ώρα έναρξης της επιθεσης ορίσθηκε η 7.30 το πρωί. Στις 3 το μεσημέρι της
ίδιας ημέρας δυνάμεις δύο Ταγμάτων του 2 ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών
υπο τον Συνταγματάρχη Στουσαρμ θα προσβάλει και θα καταλάβει το
αεροδρόμιο και τη πολη του Ρεθύμνου.
Οκτώ ώρες μετα την κατάληψη της πόλης ένα Σύνταγμα της 6 ης Ορεινής
Μεραρχίας, μεταφερόμενο από θαλάσσης θα απεβίβαζε τα εκεί και
καταληφθησόμενα Αγγλικά Αυτοκίνητα θα προχωρούσε προς τη Σούδα για να
κυκλώσει τις μαχόμενες εχθρικές δυνάμεις της περιοχής. Στη συνέχεια με την
κάθοδο των δυνάμεων των Αλεξιπτωτιστών η 5 η Ορεινή Μεραρχία υπο τον
Στρατηγό Ρίγκελ, μεταφερόμενη με μεταφορικά αεροπλάνα θα αποβιβαζόταν
στο αεροδρόμιο του Μάλεμε και θα κινούνταν και αυτή προς Χανιά.
Τη νύχτα της 19 ης προς 20 μικτή νηοπομπή ατμόπλοιων και βενζινοκίνητων
μετέφερε βαρύ και ελαφρύ πυροβολικό, άρματα μάχης και επτά στο σύνολο
χιλιάδων ανδρών απέλυσε από το Λιμάνι του Πειραιά και την ίδια νύκτα
προσέγγισε στην Μήλο σε αναμονή των πληροφοριών για τις κινήσεις του
Βρετανικού Στόλου.
Κει έλαβε την πληροφορία πως ο Στόλος βρισκόταν ακόμα Αλεξάνδρεια και
θεωρούσα τη θάλασσα ελεύθερη εξακολούθησε τον πλου προς Κρήτη ενώ
στην πραγματικότητα ο Βρετανικός Στόλος από το πρωί ήδη της 20 ης
βρισκόταν προ των Κρητικών παραλίων, με αποτέλεσμα την καταστροφή του
μεγαλύτερου μέρους της ως και ο ίδιος ο Στρατηγός Στουντεντ να το
παραδέχεται.
ΠΟΙΕΣ ΗΤΑΝ ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟΥ
ΚΡΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΉ ΚΑΙ ΤΗ ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗΣ
ΕΠΙΘΕΣΗΣ
Ολες σχεδον οι λεπτομέρειες του Γερμανικού Σχεδίου είχαν γινει γνωστές το
Βρετανικό Στρατηγείο μέχρι και των περισσότερων λεπτομέρειών
Γνωρίζω προπαντός, ότι η κύρια προσπάθεια του εχθρού και οι
περιορισμένες δυνάμεις του θα αφιερώνονταν για την κατάληψη του
αεροδρομίου του Μάλεμε με την κάθοδο της Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών με
δευτερεύουσα την προσπάθεια για τη κατάληψη των αεροδρομίων Ρεθύμνης
και Ηρακλείου και με συνδυασμό απόπειρας απόβασης από θαλάσσης.
Είχε όμως λάβει σαφείς και επανειλημμένες διαβεβαιώσεις ότι η φροντίδα
απόκρουσης τους από θαλάσσης, είχε ανατεθεί στο Στόλο.
Ο Πρόεδρος της Αγγλικής κυβέρνησης με εξαιρετική ακρίβεια γραφει στα
απομνημονεύματά του.
«Σε καμία στιγμή του πολέμου η Υπηρεσία πληροφοριών υπήρξε
ενημερωμένη με τόση ακρίβεια.
Όλες οι κινήσεις του 11 ου Αεροπορικού Σώματος και η εσπευσμένη
συγκέντρωση μικρών σκαφών στους Ελληνικούς Λιμένες δεν είχαν διαφύγει
από τη προσοχή των πρακτόρων μας.
Όλες οι ενδείξεις αποκάλυπταν ότι προβλέπεται επίθεση κατά της Κρήτης από
αέρος και από θαλάσσης»
Αλλά και αν ακόμη έλειπαν οι τοσο επακριβείς και επαλήθευσες πληροφορίες
αυτή η συμπεριφορά του εχθρού κατά το στάδιο της πολυήμερης
προπαρασκευής ΄ήταν αρκετή για να αποκαλύψει τις προθέσεις του.
Ενώ οι πόλεις, τα αεροδρόμια και οι περιοχές των πόλεων Ρεθύμνου και
Ηρακλείου μόνο βομβαρδιζόντουσαν ανα διαστήματα όγκος της
βομβαρδιστικής και αναγνωριστικής εχθρικής αεροπορίας έδρα στην περιοχή
των Χανίων και προπαντώς στο Μάλεμε, το οποίο με τις τελευταίες επιθέσεις
ειχε καταστεί κύριος στόχος των αεροπορικών εχθρικών προσβολών.
ΠΩΣ ΕΙΧΑΝ ΔΙΑΤΕΘΕΙ ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΕΙΧΑΝ.
Για την οργάνωση της Διοίκησης και της άμυνας η Νήσος είχε διαιρεθεί σε
τρία χωρισμένα και ανεξάρτητα διαμερίσματα προικισμένα με δυνάμεις
ανάλογές προς τη σημασία που είχε το κάθε ένα:
1. Το διαμέρισμα Ηρακλείου υπο τον Ταξίαρχο Τσιάππελ. Φρουρούνταν
από εξι χιλιάδες Βρετανούς και τρία ελληνικά Τάγματα, με 13
πυροβόλα, 2 επάκτια πυροβόλα, 6 αντιαεροπορικά και 8 άρματα
μάχης, των οποίων τα δυο βαρεα.
2. Το Διαμέρισμα Ρεθυμνης υπο τον Συνταγματάρχη Κάμπελ. Φρουρείται
από δύο χιλιάδες Αυστραλούς και τρία Ελληνικά Τάγματα με δυο
πεδινά πυροβόλα και δυο βαριές άρματα μάχης.
3. Το διαμέρισμα Χανίων, υπο την άμεση Διοίκηση του Στρατηγού
Φρεϋμπεργ. Το Διαμέρισμα αυτό υποδιαιρέθηκε σε δυο Τομείς:
Α) τον Τομέα Σούδας, περιλαμβανομένου την έκταση από Γεωργιουπολη
μεχρι δυτικά των Χανίων Χειμάρρου Κλαδισου υπο τον Υποστράτηγο των
Πεζοναυτών των Ουέστον.
Στον τομέα τουτο είχαν διατεθεί έξι χιλιάδες περίπου Βρετανών και δύο
Ελληνικά τάγματα με μια πεδινή πυροβολαρχία , οκτώ επάκτια πυροβόλα
και περίπου 30 αντιαεροπορι9κά διατιθέμενα για την προστασία του
Λιμενος Σούδας και των Χανίων. Ο όγκος των δυνάμεων αυτών είχε ταχθεί
στην περιοχή Περιβόλια- Μουρνίες, νοτιοδυτικά των Χανίων.
Β ) Στον Τομέα μάλιστα υπο τον Ταξίαρχο Πάττικ. Είχε υποδιαιρεθεί σε
δύο Υποτομείς τον Υποτομέα Μάλεμε και Γαλατά.
Στον Τομέα Γαλατά λογω της εξαιρετικής σπουδαιότητας είχαν διατεθεί οι
εκπληκτικότερες και πολυαριθμότερες Βρετανικές δυνάμεις τα
περισσότερα μέσα των Ελληνικών ταγμάτων, κατά τον ακόλουθο τρόπο:
Η 5 η ταξιαρχία υπο τον Ταξίαρχο Χαρκερες με τα τάγματα 21 ο , 22 ο , 23 ο , του
επίλεκτου τάγματος (28 ου ) Ιθαγενών Νεοζηλανδών (Μαορις), του
Νεοσχηματησθέντος Τάγματος (δύναμη οκς), και ενός Ελληνικού
Τάγματος.
Οι δυνάμεις αυτές είχαν τοποθετηθεί ως εξής
Το ελληνικό Τάγμα στην Κωμόπολη του Καστελίου Κισσάμου για την
φρούρηση της εκεί παραλίας .
Το με την μικρότερη δύναμη (20 Αξιωματικοί και 600 άνδρες)22 ο Βρετανικο
Τάγμα στο Αεροδρόμιο του Μάλεμε.
Το 23 ο Βρετανικό Τάγμα ανατολικά του αεροδρομίου.
Το 21 ο Τάγμα όπισθεν του 23 ου . Το Τάγμα των Μαορις πίσω από το Τάγμα
Οκς. Καθώς το στρατηγείς της Ταξιαρχίας στο χωριό Πλατανιάς σε απόσταση
6 χιλιομέτρων από του Αεροδρομίου του Μάλεμε.
Στον Υποτομέα Γαλατά είχε διατεθεί η 10 η Μεραρχία υπο τον Ταξιαρχη
Κιπεμπέργκερ, αποτελούμενη από τρια Βρετανικά και δύο Ελληνικά
Τάγματα. Ειχε ταχθεί στο χωριό Γαλατας, με τα Βρετανικά Τάγματα στα
υψώματα γύρω από το χωριό γυρω από την περιοχή Αλικιανου και Αγυιάς.
Η 4 η Ταξιαρχία υπο τον Ταξίαρχο Ιγγλις από τα τρία Τάγματα, ειχε ταχθεί εν
εφεδρεία επι της παραλιακής οδού μεταξύ Πλατανιά και Γαλατά. Με
αποστολή για τα δυο τάγματα της ενισχύσει αν χρειαζόταν, το Μάλεμε και το
τρίτου τομέα Σουδας.
Ο ολος Τομέας αυτός του Μάλεμε διέθετε:
16 πυροβόλα.
10 αντιαεροπορικά διαφόρων κατηγοριών και διαμετρημάτων.
2 επάκτια πυροβόλα και 14 άρματα μάχης στα οποία δύο από τα βάρεα είχαν
διατεθεί στο αεροδρόμιο.
Εκτός από τις δυνάμεις του άλλες μονάδες είχαν διατεθεί στο Καλάμι στην
παραλία των Καλύβων και στη Γεωργιουπολη για την φρούρηση των ακτών.
Από τις μονάδες όμως αυτές που είχαν δοθεί μετα την εκδήλωση επίθεσης
ανεκλήθησαν για την ενίσχυσή της περιοχής των Χανίων.
Ένα σύνταγμα Ουαλών και ένα Τάγμα ανιχνευτών αποτελουσαν την εφεδρεία
του Στρατηγού Φρϋμπεργ του διαμερίσματος.
Η συνολική δύναμη σε άνδρες στο Διαμέρισμα των Χανίων κατά τη έκθεση
του Φρέϋγμπεργ ανέρχόταν σε 22 χιλιάδες Βρετανους και 6 χιλιάδες Ελληνες
συμπεριλαμβανομένων αυτών στη περιοχή των ανδρών της Χωροφυλακής.
Πάμε τώρα στη εξέταση των αποστολών οι οποίες είχαν δοθεί σε κάθε
μονάδα άμυνας.
Παρα το γεγονός ότι το αεροδρόμιο του Μάλεμε είχε θεωρηθεί εξ’ αρχής το
κλειδί της άμυνας του Νησίου και ότι Στρατηγός Φρέϋμπεργ είχε
επανειλημμένως ειδοποιηθεί αφ’ενός μεν ότι θα είχε αντιμετωπίσει ισχυρή
από αέρος επίθεση κύριος αντικειμενικός σκοπός ήταν θα ήταν τα αεροδρόμια
και η περιοχή των σε συνδυασμό μμε την απόπειρα αποβασης από τη
θάλασσα και αφε’εταίρου ότι την φρουρά από θάλασσα την είχε αναλάβει ο
Στόλος. Βλέπουμε ότι στις αποστολές τις οποίες είχαν δωθεί στις διάφορες
μονάδες της άμυνας προέχει η φροντίδα της απόκρουσης αποβάσεως από
τη θάλασσα ή αποκρούσεως προέλασης του εχθρού κατά των Χανίων από
την κατεύθυνση του Μάλεμε. Ουτε λίγο δήλαδή ουτε πολύ το αεροδρόμιο του
Μάλεμε τίθεται σε δεύτερη μοίρα και από τις ενδείξεις θεωρείται χαμένο
προκαταβολικά από το Βρετανικό Στρατηγείο.
Το χειρότερο δε είναι οτι μετα την εκδήλωση της εχθρικής επίθεσης και την
αποκάλυψη στη πραξη, πέρα της προθεσης του εχθρού να γίνει με τη θυσία
κυρίως του αεροδρομίου στις επιχειρήσεις του σε διάφορα σημεία του
Νησιου, οι αρχικές αποστολές παρέμεινα μέχρι τέλους άκαμπτες και
αμετάβλητες.
Ωστόσο τόσο οι δυνάμεις του Τομέα της Σούδας οσο και εκείνες των
υψωμάτων του Γαλατά, αποστολή είχαν οι μέν πρωτες να αναχαιτίσουν την
εχθρική προέλαση προς Χανιά από την πεδιάδα της Αγυιάς , οι δε δεύτερες
επίσης την εχθρική προέλαση των Χανίων από το Μάλεμε.
Οι αποστολές των δυνάμεων στη περιοχή Μάλεμε – Πλατανιά ήταν
περισσότερο συγκεχυμένες.
Το 22 ο Τάγμα με τους 600 άνδρες που είχαν αποστολή την άμυνα του
αεροδρομίου. Το αμέσως πίσω αυτού το 23 ο είχε τρεις αποστολές
αλληλοσυγκρουόμενες. Ώστε να αμυνθεί επιτόπου. Να κινηθεί προς το
Μάλεμε αν δινόταν διαταγή και να επιτηρεί την ακτή.
Το επόμενο του 23 ου τάγματος το 1 ο είχε αποστολή να αντικαταστήσει το 23 ο
αν κινούταν προς Μάλεμε και να τα επιτηρεί και τούτο την παραλία.
Οι υπόλοιπες δυνάμεις του Υποτομέα αυτού ήταν το 28 ο Ταγμα και το τάγμα
Οκς, είχαν προσανατολισθεί προς την παραλία. Όμως στην πραγματικότητα
όπως άλλωστε αποδειχθεί μετα την κατοχή του αεροδρομίου όφειλε να
διεκδικήσει μόνο το 22 ο Τάγμα με τους 600 άνδρες. Του .
Και ο μεν Στρατηγός Φρεϋμπεργ στην έκθεσή του εξηγεί τον τρόπο της
ενέργειάς του.
Αλλά ο Αγγλος Πρωθυπουργός κατόπιν της ενέργειας αυτής στα
απομνημονεύματα του τονίζει:
Τόσο «το Κεντρικό Στρατηγείο όσο και το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής,
έχοντας ύποψει αφ’ ενός μεν τις προς το στόλο της Μεσογείου διαταγές
όπως παρέμβη και να εμποδίσει κάθε εχθρική απόπειρα από θαλάσσης και
αφ’ εταίρου ελλείψει ταχυκινήτων πλοίων ικανών να διαφύγουν από την
επιτήρηση του Στόλου, πρωτεύουσα σημασία δίνανε την απο αέρος απειλή.
Για τα συμπεράσματα τούτα είχε επανειλημμένα ενημερωθεί το Στρατηγείο
Κρήτης για την ανάλογη προσαρμογής των δυνάμεών του.
Ο Στρατηγός όμως Φρεύμπεργ είχε διαφορετική γνώμη. Δίστασε να πιστέψει
ότι θα ήταν τόσο μεγάλη οσο οι προϊστάμενοι του πίστευαν η επέκταση της
από αέρος επίθεσης . Επέμενε σε μια ισχυρή από θαλάσσης επίθεση και
στην γνώμη του αυτή επέμεινε μέχρι τέλους άκαμπτος.
Η ΕΠΙΘΕΣΗ
Τέλος, κοντά στις 7.30 το πρωί της 20 ης Μάϊου μετά από ένα καταιγισμό
βομβών και πολυβόλων κατά των θέσεων των Στρατευμάτων για την
συμπλήρωση της εκκαθαρίσεως. Ατέλειωτες σειρές μεταφορικών
αεροπλάνων των οποίων πολλά ρυμουλκούσαν αεροπλάνα και μεγάλα
ανεμοπλάνα συνοδευόμενα από νέφη καταδιωκτικών, εμφανίστηκαν
υπεράνω των προκαθορισμένων στόχων και οι Αλεξιπτωτιστές άρχισαν να
κατεβαίνουν σύμφωνα με το περιγραφεν σχέδιο του Γερμανικού Επιτελείου.
ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ
Όλοι οι κατά καιρούς ασχοληθέντες με την Μάχη της Κρήτης είτε εμπόλεμοι
είτε τρίτοι μαζί με τον χαρακτηρισμό τον οποίο δίνουν ως τη σκληρότερη των
μαχών του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Και πρωτότυπη και ποιο περίεργη όχι
μόνο για τις μεθόδους και τις τακτικές – άγνωστες ως τότε- για την ορθόδοξο
τακτική και στρατηγική, αλλά και μεγάλο μέρος η στη μεταξύ των δύο
αντιπάλων Στρατών σύγκρουση, ανάμειξη και συμμετοχή ενός άγνωστου για
την ιστορία παράγοντα του αστράτευτου δηλαδή πληθυσμού της
προσβαλλόμενης χώρας.
Πράγματι δε κατά τον απολύτως επιτυχή χαρακτηρισμό του έγκριτου
δικηγόρου και πρωην βουλευτή Χανίων στη Ελληνική Βουλη και κατά την
μνημόνευση των επετείων στη Μάχη της Κρήτης, «Αν οι στρατιές του Άξονα
για τη υποδούλωση του Κόσμου συνάντησαν πολλούς στρατούς όρθιους για
να τους φράξουν το δρόμο μονο στην γωνιά αυτή της Ελλάδας συνάντησα και
ένα όρθιο Λαό μπροστά τους» .
Θυμόμαστε όλοι τι είχε προηγηθεί στην Κρήτη από την κήρυξη του
Ελληνοϊταλικου πολέμου μέχρι και της Γερμανικής επεμβάσεως.
Ο Λαος της Νήσου με το αλάθητο αισθητήριο του, ενέμενε όχι μονο και της
Γερμανίας την επέμβαση αλλα και τη επίθεση κατά της Κρήτης. Και μη
θεωρώντας κατά την εποχή εκείνη, της Στρατιωτικές δυνάμεις του Νησιού
επαρκείς, με επιμονή και φορτικότητα από τοτε τον εξοπλισμό και την
οργάνωση του για να δυνηθεί και να συμβάλει αποτελεσματικά στην
υπεράσπισή του τόπου του.
Θυμόμαστε επίσης, και μέχρι σήμερα ακόμη δεν μπορούμε να του δώσουμε
την εξήγηση ότι αντί της ικανοποίησης του αιτήματος αυτου κατεβλήθη
επίμονη προσπάθεια για την αφαίρεση και τον λιγων οπλών από τα χέρια με
το πρόσχημα του εξοπλισμού του Στρατού του Μετώπου.
Και λεμέ ακόμη ότι παραμένει ανεξήγητος ο σκοπός της ενέργειας αυτής. Διοτι
κατά την εκδήλωση της Γερμανικής επίθεσης στην Κρήτη έξι δηλαδή
ολοκλήρους μήνες μετα την περισυλλογή τους για τον δήθεν εξοπλισμό του
Στρατού του Μετώπου προορισμό τους βρίσκονται στα υπόγεια των
διαφόρων αστυνομικών σταθμών, στα χεριά του κατακτητή, οσα δεν
πρόλαβαν οι κάτοικοι να αρπάξουν.
Ετσι κατά την στιγμή της επίθεσης ο Πληθυσμός βρέθηκε ανοργάνωτος και
άοπλος .
Παρά την κατάστασή του όμως , αυτή, ουτε λιποψύχησε ουτε και έμεινε σε
αδρανή θέα την ώρα της επίθεσης ο Κρητικός Λαός.
Η έναρξη της εχθρικής προσβολής έδωσε το σύνθημα γενικού Συναγερμού
στις πόλεις και τα χωριά.
Οι κάτοικοι των σημείων των μαχών στα χωριά καταρχάς και σε συνέχεια των
πλεον απομακρυσμένων, χρησιμοποιώντας ο καθένας ό,τι όπλο διέθετε και
πάλι σε αναμονή εξοπλισμού των μεσα από τα εχθρικά λάφυρα με αξίνες και
ράβδους μόνο οπλισμένοι σχηματίζοντες αυτοσχέδιες ομάδες εσπευδαν
προς τα σημεία καθόδου των αλεξιπτωτιστών όπου είτε στο πλευρό των
Ελλήνων και Βρετανών ειτε και μόνοι μάχονταν μέχρι τέλους. Και σε πολλές
περιπτώσεις και μετα το τέλος της μάχης.
Σε πολλές πόλεις της Κρήτης οι Ελληνικές και Βρετανικές Αρχές πέρασαν
ανήσυχες στιγμές. Οι κάτοικοί τους αδιάφοροι για τις ριπές, τον συνεχή και
αδιάκοπο κίνδυνο των πολυβόλων, αδιάφοροι για τα γκρεμισμένα σπίτια τους
από τις βόμβες και ακόμη για την τύχη των οικογενειών του ξεχύθηκαν στους
δρόμους μετα τις εκδηλώσεις της εχθρικής προσβολής και πολιορκώντας
αποθήκες και φρουραχεία τείνοντας τα όπλα στους κροτάφους των
αξιωματικών.
Στην πολη των Χανίων όλα τα άχρηστα η παλιά όπλα από τις αποθήκες
αρπάχτηκαν και οι Βρετανοί για τον κατευνασμό αυτής της έξαψης
υποχρεώθηκαν να διανείμουν στον πληθυσμό εκατοντάδες όπλων από τις
αποθήκες αυτές.
Και στην ύπαιθρο επίσης πολλές Βρετανικές Διοικητικές μονάδες διένεμαν
στους χωρικούς αρκετά όπλα και θέτοντας τους υπο τις Βρετανικές και
Ελληνικές διαταγές τους ανατέθηκαν ορισμένες αποστολές.
Η συμβολή των έστω και πρόχειρα για αρχή εξοπλισμένων αυτών ομάδων, οι
οποίες αργότερα βρέθηκαν αργότερα άρτια εξοπλισμένοι μέσα από τα
Γερμανικά λάφυρα, τα οποία υπήρξαν ανεκτίμητης αξίας΄. Ξεκαθάρισαν
ταχύτατα και πλήρως από τους αλεξιπτωτιστές την γύρω περιοχή
εξοντώνοντας μεγάλο αριθμό αυτών.
Εξόντωσαν και κατέστησαν ακίνδυνα τα νώτα του στρατού από όλες τις
πλευρές, τις συγκοινωνίες του από Αλεξιπτωτιστές και από κάθε εχθρικές
φωλιές, και μόνο αυτοί ανέλαβαν την φρούρηση τους με επιτυχία διατηρώντας
τις περιοχές ελεύθερες μέχρι τέλους.
Ταχύτατα προσέτρεχαν σε κάθε εχθρικό απόσπασμα που κατερχόταν στο
εσωτερικό, κατάφεραν να καταστήσουν απρόσιτη για τον εχθρό την ύπαιθρο.
Στο Ηράκλειο οι ομάδες των ενόπλων πολιτών μέσα από τις αντεπιθέσεις
τους και μετα από σκληρές μάχες πέτυχαν να εξοντώσουν μεχρι και τον
τελευταίο στρατιώτη σοβαρή εχθρική δύναμη η οποία πέτυχε να εισβάλει
στην πόλη και μετα των Ελληνικών Ταγμάτων ανέλαβαν την αντιμετώπιση
του γύρω αεροδρομίου και της πολης από τον κατερχόμενο εχθρό.
Στο Ρέθυμνο οι ένοπλοι πολίτες ανέλαβαν την πολιορκία και την εξόντωση
των σχηματισμένων εχθρικών φωλιών και αυτές με τους Χωροφύλακες
απέκρουσαν την εχθρική απόπειρα κατά της πολης.
Στα Χανιά εκτός των επιτυχών μαχών μαζί με τα Ελληνικά τάγματα κατά των
επιδρομέων στην Αγυιά και γυρω από την πολη για τέσσερις μέρες με
απελπισία και πείσμα μαχόμενοι συγκράτησαν μόνες και χωρίς καμίας άλλης
ενίσχυσης της εχθρικής φάλαγγας κατά του καστελιού και της Κανδάνου.
Την 26 η Μαίου το 85 ο Γερμανικό Σύνταγμα Αλπινιστών υπο του Συν/ρχου
Κράκαου, επιχειρεί ελιγμό στην κοιλάδα του Κερίτη και των βορείων
αντερεισμάτων και της Μαλάξας, για να αποκρύψει την προς τη νοτια παράλια
οδό υποχωρήσεων των Βρετανικών Στρατευμάτων.
Πεισματώδης όμως στάση την οποία απρόβλεπτα συνάντησε μετα την έξοδο
του από την κοιλαδα, αναχαίτισε το Γερμανικό Συνταγμα και το ανάγκασε να
ανακάμψει την πορεία του την οποια επανέλαβε την επόμενη οπότε όμως
ηταν πλεον αργά, διοτι ο Στύλος εν τω μεταξύ ειχε καταληφθεί από τους
Βρετανούς.
Από τους Βρετανούς ομολογείται ότι αν το εχθρικό Σύνταγμα κατόρθωνε να
φθάσει εντός της ημέρας στο Στύλο, ολόκληρη η δυναμη των 29 χιλιάδων
ανδρών στα Χανιά του Βρετανικού εκστρατευτικού Σώματος ήταν
καταδικασμένη σε καταστροφή και αιχμαλωσία.
Και είναι γνωστό ότι η σωτήρια αυτή αντίσταση ήταν έργο δυο Ελληνικών
Λόχων επικουρουμένων υπο των ενόπλων πολιτών των γύρω χωρίων.
Και όμως αν εξαιρέσουμε τις Γερμανικές Εκθέσεις και κείμενα στις οποίες
κατά κόρον μάλιστα τονίζονται οι αγώνες τους οποίους τα Γερμανικά
Στρατεύματα ανα βήμα ήταν αναγκασμένα να συνάπτουν κατά «πυκνών
ομάδων ανταρτών» και Ελληνικών Στρατευμάτων, πουθενά αλλού, στις τοσες
δημοσιευμένες επίσημες Βρετανικές εκθέσεις από αυτής του Αρχηγού των
Ελληνοβρετανικών δυνάμεων Κρήτης μέχρι και των Απομνημονευμάτων του
Προέδρου της Αγγλικής Κυβερνήσεως, ουτε λέξη σχεδόν δεν αφιερώνεται
στον αγώνα και στη συμβολή του Κρητικού Πληθυσμού αλλα του Ελληνικού
Στρατού.
Ευτυχώς δεν συνέβη το ίδιο και με τις υποδεέστερες Βρετανικές Διοικήσεις
του Βρετανούς δηλαδή Διοικητές των Μονάδων υπο τα μάτια ή τις διαταγές
των οποίων ο Ελληνικός Στρατό και πληθυσμός της Νήσου πολέμησε.
Ο Ταξίαρχος Σωλσμπουρι Τζόνσον κατω από την συνεχή παρακολουθηση
του Αγώνα γράφει:
« Η απάντηση του πλυθυσμού στην πρόσκληση υπήρξε άμεση . Μετά την
εξάντληση των πυρομαχικών των στρατιωτών, τον αγώνα ανέλαβαν οι
πολίτες. Εντός ολίγου συμπλήρωσαν τον οπλισμό τους με Γερμανικά λάφυρα
μεταξύ των οποίων και οπλοπολυβόλα.
Τους παραδόθηκαν επίσης και Βρετανικές χειροβομβίδες τις οποίες έμαθαν
σύντομα τα χειρίζονται με μεγάλη επιδεξιότητα. Κάθε συμβολή στον αγώνα
υπήρξε υπέροχη και σε αυτό οφείλεται η εξόντωση των εχθρικών φωλεών στο
Ηράκλειο και τα περίχωρα. Ήταν υπέροχο το θέαμα χωρικών ολων των
ηλικιών να ζητούν όπλα και μόνο όπλα. Το ηθικό των ανθρώπων αυτών είναι
αδύνατο να περιγραφει. Χωρίς εκπαίδευση μ και εξάρτηση κατώτερη,
αντιμετώπισαν χωρίς δισταγμό και χωρίς δειλία όλη την σφοδρότητα της
Γερμανικής επίθεσης. Όταν η συμπεριφορά του Λαού αυτού κάποτε γίνει
γνωστή, θα αποτελέσει ένα των ευγενεστέρων παραδειγμάτων της ιστορίας».
Ο βρετανός επίσης συνταγματάρχης Κάμπελ Διοικητής των εν Ρεθύμνω
Ελληνοβρετανικών δυνάμεων τηλεγραφεί μετα την εκεί απόκρουση της
Γερμανικής επιθέσεως προς το Βρετανικό Στρατηγείο:
«Κρητες και Έλληνες μάχονται παρα το πλευρόν των».
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ